w073

Ryzyko związane z dużymi zgromadzeniami ludzi

którym można udzielić właściwej pomocy na miejscu, obserwując ich i lecząc w czasie do kilku godzin.

Mały szpital połowy powinien być zaopatrzony w odpowiednią ilość płynów infuzyjnych, zestawów do przetaczania dożylnego, tlenu, leków i materiałów opatrunkowych. Powinna istnieć możliwość dokonania najprostszych testów, a zwłaszcza oznaczenia stężenia cukru oraz wykonania EKG. Można spodziewać się występowania wielu problemów medycznych, z zatruciami włącznie. Wykonywania zabiegów chirurgicznych należy raczej w takich warunkach unikać, a to ze względu na większe niż przeciętnie ryzyko powikłań.

Uwaga:

Stan ciężko chorych przed przekazaniem ich do szpitala należy starać się stabilizować jeszcze w punkcie pomocy medycznej organizowanym na miejscu wypadku masowego, zabezpieczając podstawowe funkcje życiowe. W przypadku urazów konieczne jest postępowanie doraźne, np. tamowanie krwawienia.

Część osób zgłaszających się po pomoc często potrzebuje tylko odpoczynku, posiłku lub dostarczenia wody. Dlatego poza lekami trzeba mieć do dyspozycji płyny do picia, herbatniki, a cieszącym się dużym powodzeniem „lekiem” mogą być cukierki.

Zwłaszcza w gorące dni niektórzy pacjenci wolą pozostać w przewiewnym i zacienionym miejscu na wolnym powietrzu, a nie w dusznym namiocie. Warunki pogodowe mogą jednak sprawić, że zajdzie także konieczność ogrzewania wyziębionych i przemoczonych.

Łączność

Wszystkie punkty medyczne, ruchome patrole i szpitale połowę powinny być połączone siecią łączności bezprzewodowej zar ówno między sobą, jak i z działającym na danym terenie systemem ratownictwa medycznego. Przy małych szpitalach polowych i niektórych punktach medycznych powinny oczekiwać ambulanse, tak aby pacjent mógł być przewieziony do szpitala bez zbędnej zwłoki. Na miejsce odjeżdżających ambulansów powinno się dysponować następne. Cale zabezpieczenie medyczne powinno podlegać jednolitemu kierownictwu, najlepiej doświadczonemu lekarzowi ratunkowemu (lub z pokrewnej dziedziny), z dużym doświadczeniem w pracy w warunkach pozaszpitalnych.

Uwaga:

Z doświadczeń międzynarodowych wynika, że dużych zgromadzeń, zwłaszcza poza terenem wielkich miast, nie da się zabezpieczyć bez pomocy wielu ochotników mających podstawowe wyszkolenie w udzielaniu pierwszej pomocy!

Bardzo ważną rolę odgrywają takie organizacje, jak: PCK, Pomoc Maltańska, związki Harcerstwa, GOPR,

TOPR i im podobne. Dzięki ich ofiarnej, bezinteresownej pomocy udało się naprawdę uniknąć wielu tragedii.

Większy szpital połowy

Jeżeli zgromadzenie ma trwać dłużej, np. kilka dni i to w dodatku w terenie znacznie oddalonym od najbliższego szpitala, należy rozważyć celowość rozwinięcia większego szpitala polowego, w którym można by także przeprowadzać ratujące życie zabiegi chirurgiczne. Konieczne jest wówczas wyznaczenie i przygotowanie lądowiska dla śmigłowców.

Przewidywanie konsekwencji zgromadzeń

Przygotowane według przedstawionych zasad zespoły zabezpieczenia medycznego mają z reguły wystarczająco dużo pracy w związku z indywidualnymi zachorowaniami i obrażeniami ciała. W razie przerodzenia się zgromadzenia w katastrofę przy ponadprzeciętnej liczbie zachorowań lub obrażeń siły te nie będą w stanie samodzielnie jej opanować i w takiej sytuacji konieczne jest wdrożenie terenowego planu kryzysowego, jak w każdym innym wypadku o charakterze masowym. Sytuację bardzo ułatwi obecność na miejscu wielu zespołów mogących udzielać pierwszej pomocy, lekarzy przygotowanych do rozpoczęcia segregacji według kryteriów obowiązujących w katastrofach, a także działających punktów medycznych.

Za ilustrację zabezpieczenia medycznego dużych zgromadzeń mogą posłużyć dane z mszy odprawionej przez Papieża na krakowskich Błoniach w sierpniu 2002 r.

Przedstawione zestawienie ilustruje przygotowanie dobrego zabezpieczenia medycznego w zapobieganiu katastrofie. Liczba zgromadzonych dwukrotnie przekroczyła wielkość stałej populacji Krakowa. Bez „filtra”, jakim były małe szpitale połowę, wszyscy korzystający z ich pomocy w liczbie około 4000 musieliby być zbadani w szpitalach stacjonarnych, a większość do nich przyjęta. I tak, bez dramatycznych zdarzeń nadzwyczajnych, mogłoby dojść do zablokowania systemu opieki szpitalnej, a więc do rodzaju katastrofy. Rozwiązania takie dyktuje życie, ale niestety nie nadążają za nim odpowiednie regulacje prawne. Nie sposób skrupulatnie przestrzegać choćby niektórych przepisów Narodowego Funduszu Zdrowia.

Uwaga:

W sytuacjach podobnych jak opisana nie da się w wymierny sposób wyliczyć wysiłku włożonego przez wielu ludzi. W wypadku wielkich zgromadzeń praca przygotowawcza musi rozpoczynać się wiele tygodni przed terminem zgromadzenia, aby zakończyła się sukcesem. Istotne jest też odpowiednie zabezpieczenie finansowe.

Podczas pracy zespołów medycznych, zwłaszcza jeśli zgromadzenie trwa długo, koniecznie należy zadbać o zapewnienie krótkiego choćby odpoczynku biorącym udział w zabezpieczeniu medycznym, aby zmęczenie nie stało

73