w077

Lotnicze Pogotowie Ratunkowe

W Centrach Powiadamiania Ratunkowego powinny znajdować się aktualne mapy z zaznaczonym czasem lotu śmigłowca do poszczególnych miejscowości, a także wykaz baz pogotowia lotniczego i telefonów alarmowych.

Wezwanie śmigłowca odbywa się za pomocą telefonów alarmowych, stacjonarnych bądź komórkowych oraz drogą radiową. Załogi śmigłowców ratunkowych prowadzą stały nasłuch na ogólnopolskim kanale ratowniczym -169 MHz.

Należy pamiętać, że śmigłowiec ratunkowy jest elementem medycznego ogniw'a systemu i decyzja o jego wezwaniu w miejsce katastrofy powinna być podjęta przez koordynatora medycznego w porozumieniu ze współpracującym Centrum Powiadamiania Ratunkowego lub dyspozytorem medycznym. Rozmiar zdarzenia usprawiedliwia użycie służb HEMS jedynie w powiązaniu z liczbą i stanem poszkodowanych oraz przewagą transportu lotniczego nad kołowym.

Zapewnienie bezpieczeństwa

Należy pamiętać, że przy likwidacji skutków' katastrofy działa wiele osób. Jednocześnie poszkodowani pozostający pod wpływem emocji mogą nie zwracać uwagi na narzucane im zasady bezpieczeństwa. Wzywając w rejon katastrofy śmigłowiec, jako kwestię priorytetową należy traktować bezpieczeństwo. Warto rozważyć przewiezienie poszkodowanego ambulansem do śmigłowca, co pozwoli na jego lądowanie w pewnej odległości od zdarzenia, a tym samym na wyeliminowanie części zagrożeń. Wzywając śmigłowiec ratowniczy, należy rozważyć i przygotować miejsce ewentualnego lądowania. Ostateczna decyzja o podejściu do lądowania i wyborze miejsca zawsze jednak należy do pilota.

Przygotowując miejsce do lądowania w terenie, należy uwzględnić:

•    Minimalną wielkość lądowiska: kwadrat o boku dwukrotności największego wymiaru śmigłowca z obracającymi się wirnikami (wymiar akceptowany przez Lotnicze Pogotowie Ratunkowe to min. 35 m). Należy zwrócić uwagę na elementy topograficzne znajdujące się w strefie podejścia śmigłowca do lądowania, gdyż nie zawsze warunki terenowe pozwalają na lądowanie z wysokiego zawisu, a zwłaszcza na wysokie drzewa, budynki, linie energetyczne, maszty telefonii komórkowej, kominy, wieże itp. O przeszkodach należy poinformować załogę śmigłowca ratunkowego przez dostępne środki łączności, co jest szczególnie ważne przy złej widoczności.

•    Nachylenie powierzchni. Teren powdnien być maksymalnie płaski.

•    Rodzaj powierzchni. Należy wybrać twarde, równe podłoże, bez pyłu i drobnych przedmiotów' (jezdnia, pole, niska trawa, ubita ziemia). Należy unikać miękkiego gruntu i nierówności powierzchni; zimą śnieg w miejscu lądowania musi być ubity.

•    Zachowanie minimalnej odległości od miejsca zdarzenia (30 m). Wzbudzony ruchem wirnika strumień powietrza może unosić szkło i inne drobne elementy stanowiące zagrożenie dla pacjentów i ekipy ratowmiczej. Ponadto leżące na ziemi pocięte ubrania, pościel z noszy czy liny mogą zostać wciągnięte w wirnik i uszkodzić śmigłowiec. Pojazdy ratownicze powinny być ustawione nie bliżej niż 30 m od miejsca lądowania śmigłowca.

•    Zapewnienie dostatecznej kontroli nad tłumem.

Szczególnie niebezpieczna jest okolica śmigiełka ogonowego — z uwagi na ogromną szybkość obrotów (często z tego względu jest ono niewidoczne dla ludzkiego oka) i umiejscowienie na wysokości głowy osoby stojącej; w niektórych typach śmigłowców (Mi-2 Plus) również główny wirnik znajduje się na wysokości głowy.

Zasady bezpieczeństwa obowiązujące przy współpracy ze śmigłowcem:

1.    Lądowanie i start śmigłowca są momentami szczególnie niebezpiecznymi.

2.    Należy usunąć drobne przedmioty, które mogą zostać porwane przez strumień powietrza, w tym nakrycia głów; warto zadbać o ochronę oczu.

3.    Wyznaczona osoba z ekipy ratowniczej obecnej na miejscu zdarzenia powinna stanąć w bezpiecznej odległości od miejsca lądowania, plecami do wiatru, i unieść ręce nad głową.

Prawidłowe przyjmowanie śmigłowca.

„Tutaj potrzebujemy pomocy”.

(fot. z arch. M. Chruścikowskiego)

Pozycja taka oznacza: „Tutaj potrzebujemy pomocy”. Podobna pozycja z opuszczoną lewą ręką oznacza nieprzewidziane trudności zwjązane z lądowaniem, a pozycja ze skrzyżowanymi w' górze rękami — odwołanie śmigłowca.

4.    Zasady działania pogotowia lotniczego wykluczają podchodzenie osób postronnych do śmigłowca w czasie pracy silników i ruchu wirników.

5.    Do śmigłowca można podchodzić po wyłączeniu silników i jedynie w asyście członka zespołu ratowniczego z boku, ewentualnie od przodu, znajdując się w zasięgu wzroku pilota. Nie wolno podchodzić do śmigłowca ani okrążać go od strony śmigiełka ogonowego. Bezpieczny przedział znajduje się w zakresie między godziną dziewiątą a trzecią w skali zegarowej, w której pozycja 12 oznacza przód śmigłowca, a 6 - jego ogon.

i

77