Układy kryst

#L£V-.. . ““mŁ'

Układy krystalograficzne

Klasy krystalograficzne o podobnych elementach symetrii zos-,J|f|tąły zgrupowane w układy krystalograficzne. Do każdego układu skryło kryształy ₀ takich samych lub podobnych kombinacjach

m

Li-:.- .

|$Viv.

p 26

$*>£■;■

m

te

jj£^elementów symetrii. Wyróżnia się 7 układów krystalograficz-pś- nych: trójskośny, jednoskośny, rombowy, tetragonalny, trygonal-||: ny, heksagonalny i regularny.

Każdy układ krystalograficzny charakteryzuje się określonym rodzajem równoleglościanu elementarnego o ustalonej długości trzech krawędzi {parametrów: a, b, c) oraz wielkości kątów zawartych między tymi krawędziami.

Praktyczny sposób rozpoznawania i odróżniania układów krystalograficznych polega na stwierdzeniu odpowiednich elementów symetrii. Tabela 1 przedstawia zestawienie charakterystycznych cech siedmiu układów krystalograficznych.

Tabela 1

Zestawienie cech T układów krystalograficznych

Ł&y

g&&-

te/

Nazwa układu	Kąty między osiami krystalograficznymi w stopniach Kpy	Stosunek krawędzi równoleglościanu elementarnego	Maksymalna ilość elementów symetrii
Regularny	90, 90, 90	a = b — c	• 9P,3L*,C 4 L\ 6 L\
Tetragonalny	90, 90, 90	a -= b /- c	5 Pt t L', C 4 L\
Rombowy	90, 90, 90	a / b e	3 /\ 3 L\ C
Heksagonalny	90, 90, 120	a ■■■■ b /■ c	7 P, 1 i*, C 6 L\
Trygonalny	•/ 90, •/■■90, /-90	u - b/c	3 P> 1 IP, C 3 L-,
Jednoskośny	90, r 90, 90	a -Ab -A t	1 P, 1 LP, C
Trójskośny	A90, 7^90, 7*90	a Ab A &	- O

I. Układ trójskośny (ryc. 10)

Nazwa układu pochodzi stąd, że trzy osie krystalograficzne tworzą między sobą kąty różne od 90°, przy czym « 9^ fl ^ y i a b zjL c. Układ ten charakteryzuje się najniższym stopniem symetrii. Kryształy należące do układu trójskośnego nie wykazują żadnego elementu symetrii lub tylko środek symetrii. Na podstawie elementów symetrii w układzie tym wyróżniono dwie

1

*    j    c    s

Ryc. 10. Układ trójskośny

I — równoleglościan elementarny t układ osi krystalograficznych; 2—5 — przykłady kryształów układu trójskośnego; 2, J — kryształy plagioklazów; i — kryształ wollasto-

nitu; s — kryształ dystenu

klasy symetrii. Do pierwszej należą kryształy nie wykazujące żadnego elementu symetrii, do drugiej mające środek symetrii. W układzie trójskośnym krystalizują m. in. plagioklazy (skalenie so-dowo-wapniowe).

II. Układ jednoskośny

W kryształach układu jednoskośnego dwa kąty (.\ i j’) między osiami krystalograficznymi są równe 90°, a ft 90°. Krawędzie równoleglościanu elementarnego (parametry) są różne: a ^ b c.

27

■