Wioski starowierskie worobiec wm pl

W XIX wieku na Mazury przybyli starowierzy zwani ■dowcami, starowiercami lub filiponami.

KĄTUjny wioęfzi frAAoUj/CAfŁic

Do dzisiaj zachowały się cmentarze starowierskic w Ka-dzidtowic, Śwignajnic, Calkowic (poniżej), Osiniaku, Onufryjewic i Wojnowic (tu istnicj.1 aż dwa cmentarze starowierskic i jeden prawosławn

Ich dzieje związane są z rozłamem w rosyjskiej cerkwi prawosławnej. Starowierzy nie uznali reform patriarchy Nikona wprowadzonej w Rosyjskim Kościele Prawosławnym w łl poł. XVII w., pozostali przy ^tarej wierze', za co byli prześladowani i co w końcu zmusiło ich do opuszczenia Rosji.

W 1830 pierwsi starowierzy przybyli do Prus, gdzie v/ Puszczy Piskiej karczowali łasy i zakładali swoje osady. Pierwsze powstało Onufryjcwo. a następnie Woj-nowo, które stało się ich głównym ośrodkiem religijnym. Starowierzy założyli też: Kadzidłowo, Gałkowo, Mościska (Nikołajewo), Piotrowo-Osiniak, Ładne Pole (Śwignajno), Zameczek i Baski (wszystkie woski (włożone są na terenie obecnej gminy Ruciane-Nida, w powiecie piskim). W ten sposób na Mazurach powstała malownicza .rosyjska kolonia^1- - zwarty zespół wiosek zamieszkałych przez mniejszość religijną i etniczną, o odmiennej kulturze i zwyczajach.

W tej niewielkiej kolonii istniały trzy klasztory: dwa z nich (w Onufryjewie i Majdanie) spłonęły. Klasztor w Woj nowie (powyżej) nad jezioiem Duś powstał w 1847 roku jako klasztor męski, zamieniony w 1884 roku na klasztor żeński (istniał do 1937). Obecnie ten unikalny (jedyny w Ibisce i Europie) starowierski zespół klasztorny udostępniony jest do zwiedzania.

W Wrjnowie, w centrum wsi, istniała drewniana mołen-na (dom modlitw), wybudowana w 18-10 roku, która spłonęła na początku XX wieku. W jej miejscu w 1921 roku powstała molcna murowana (powyżej). W XX wieku wśród starowicrców nastąpił rozłam - część z nich {'jedinowicrcy") powróciła do Kościoła Prawosławnego. W 1922 n wybudowali oni w Woj nowie drewnianą cerkiew i murowaną plebanię.

Jicuuwiciiy uuuuwnu uumy i. uiCWna, pOCZątJCOWO z nicociosanych kłód. później z baii. Istotnymi elementem wiosek były i są nadal niewielkie drewniane domki .baj nic* (łaźnie parowe - poniżej).