Untitled 1

4^

tO

O

o

Tabela IV. Konstytucja 3 Maja 1791 r.

władza wykonawcza

ministrowie powołani przez króla: policji,

spraw wewnętrznych, zagranicznych, wojny, skarbu

+ następca tronu, marszałek Sejmu, prymas

stała na czele administracji

dziedziczny, nieodpowiedzialny

Kompetencje:

1.    inicjatywa ustawodawcza

2.    zwołuje Sejm

3.    ogłasza ustawy

4.    funkcje głowy państwa

5.    rozporządza siłami zbrojnymi

6.    przewodniczy Straży Praw

Zasady ustroju:

1.    zwierzchnictwo narodu

2.    podział władz (w ograniczonym zakresie)

3.    dwutorowość władzy wykonawczej (Straż Praw i Komisje Rządowe)

4.    uprzywilejowanie szlachty

w prawie prywatnym i publicznym Prawa wyborcze:

posiadali wpisani do tzw. ksiąg ziemiańskich, wyeliminowani nieposesjonaci

weto zawieszające do następnego posiedzenia Sejmu

inicjatywa ustawodawcza

odpowiedzialność konstytucyjna i parlamentarna

inicjatywa ustawodawcza

władza wykonawcza

KOMISJE RZĄDOWE (Wielkie)

członków wybierał Sejm: na czele minister, 14-15 komisarzy wybranych przez Sejm, + 6 plenipotentów miast

1.    Policji

2.    Wojska

3.    Skarbu

4.    Edukacji Narodowej

Sąd Sejmowy (36 członków:

12 z Senatu, 24 z Izby) Trybunał Koronny i Litewski Asesoria

niższe sądy dla szlachty, mieszczaństwa i chłopów

ł

SEJM
IZBA POSELSKA	i	SENAT
posłowie (204)	i i	przewodniczy
i 24 plenipotentów miast	l i	król 132 senatorów,
Kompetencje:	1	w tym
1. ustawodawstwo, uchwalanie	i	wojewodowie,
ustaw: prawa polityczne.	i	kasztelanowie
cywilne i karne	i	i biskupi
2. kontrola rządu - decydowanie	i
o postawieniu w stan	i	weto
oskarżenia członków	1
rządu i wyższych urzędników	i 1	zawieszające
kadencja - 2 lata (Sejm zawsze gotowy)

odpowiedzialność konstytucyjna

Tabele IV, VI—XII pochodzą z pracy A. Gaca, K. Kamińska, Z. Naworski, Historia i współczesność, t. 2, Toruń 1996.

5*

Cr

4^

to