zadania pzywileje szlacheckie

Każdemu z przedstawionych w tabeli przywilejów szlacheckich przyporządkuj odpowiednią datę. wpisując przy nim właściwą literę, oraz postanowienie, wpisując cyfrę rzymską.

Przywilej	Lata	Postanowienia
a) jedlnerisko-krakowski
b) warcki
c) koszycki
d) cerekwicko-nieszawski
e) piotrkowski

A. 1423. B. 1430-1433. C. 1454. D. 1374. E. 1496. F. 1425

I . Zmiana poradlnego z 12 do 2 groszy z lana

II.    Prawo usuwania nieposłusznego sołtysa

III.    Nietykalność osobista dla szlachty

A. Uzupełnij zdania.

Ustawa sukcesyjna Bolesława III Krzywoustego wprowadzała zasadę (1)................................

Zgodnie z tą zasadą władzę w państwie miał przejmować najstarszy w rodzie, który

równocześnie był księciem zwierzchnim, czyli (2)...............................................Na zjeździe

w Łęczycy w 1180 roku Kazimierz II (3)................................................uzyskał przeniesienie władzy na swoich synów, mimo że żyli starsi od nich przedstawiciele dynastii Piastów.

1)    Podaj nazwę zasady

2)    Podaj określenie księcia zwierzchniego

3)    Podaj przydomek władcy

IV.    Zakaz nabywania dóbr ziemskich dla mieszczan

Przeanalizuj Icksl źródłowy, a następnie, posiłkując się wiedzą poza/ródłowij, wykonaj polecenia.

V.    Zwoływanie pospolitego ruszenia i uchwalanie podatków za zgodą szlachty

VI. Określenie wielkości minimalnej pańszczyzny

My, Władysław z Bożej łask: ból Polski, ziem krakowskiej, sandomierskiej, sieradzkiej, łęczyc kiej, kujawskiej, rudzjez Litwy książę zwierzchni i panujący [...].

Przeanalizuj dane zawarte w tabeli, a następnie wykonaj polecenia.

Lp.	ROK wydania	Miejsce	Postanowienia przywiieju/konstytucji sejmowej
1.	1430	Jedima	[...! przyrzekamy tez [...], ze żadnego ziemianina osiadłego za żaden występek czy winę me uwięzimy i. j, o ile nie zostanie przez sad słusznie skazany.
2.	1454	Nieszawa	[...] przyrzekamy również. Ze ani zadnycn nowych ustaw nie wydamy, me polecimy wzywać ziemian na wojnę oez zgody sejmiku ziemskiego.
3.	1501	Mielnik	[...i cala wiadze wkonawcza w Polsce oddano wrece senatu lj kroi. zwany pnneepsem. sprowadzony został do roli oezsiinego przewodniczącego w radzie koronnej (senacie).
4.	1505	Radom	[...l by mc nowego przez nas i następców naszycn me mogto DyC ustanowione oez wspólnego przyzwolenia panów rady i posiow ziemskicn.

a)    Podaj imiona władców, za panowania których zostały wydane przywileje w Jcdlni i w Radomiu.

Jedlnia....................................................................................................................................................

Radom....................................................................................................................................................

b)    Napisz, który z przywilejów nazywa się konstytucją nihil novi. i wyjaśnij,od czego wzięła się ta nazwa.

[...] Pozwalamy również wszystkim zatrzymać i posiadać dostojeństwa tako duchowne, jako i świeckie, r:a mocy tych samych praw, zwyczajów i przywilejów, jakie im sfuzyfy za najjaśniejszych czasów poprzedników naszych. Kazimierza, Ludwika i innych królów i ksiażą!, dziedziców królestwa polskiego. Takowych zaś dostojeństw i urzędów, ilekroć wyjdą z posiadania, będziemy udzielać tylko szlachcicowi zasłużonemu i dobrej używającemu siany, z jakiejkolwiek ziemi królestwa polskiego by pochodził. I...J

Nareszcie przyrzekamy naj uroczyściej, że żadnego obywatela osiadłego za popełnioną winę lub przestępstwo nie będziemy więzili dłużej niż sześć niedziel. aż do zebrania sądu przez nas lub starostę naszego wyznaczonego. A wtedy, jeśli sądowo i dowodnie niewinności swej dowiedzie, uwolnionym zostanie. [\~1 Nikomu też dóbr ani dzierżaw zabierać nie będziemy [...].

Cyt. za: w ww.konotop.zgora.pl/teksty/Pj. p df

tt) Napisz, klóry władca wysławił zacytowany przywilej.

t>) Podaj rok i miejsce wydania przywileju.

L-) Przedslaw własnymi słowami usiępslwa króla w kwestiach sądownictwa.

Zadanie 12. (4pkt)

Uzupełnij tabele, wpisując brakujące informacje w miejsca oznaczone literami A, B. C, D.

Lp.	Rok wydania	Miejsce	Wystawca	Treść przywiieju/konstytucji sejmowej
1.	1430	Jedima	A.	„...przyrzekam* też [...], że żadnego ziemianina osiadłego za żaden występek czy' winę nie uwięzimy [...], o ile nie zostanie przez sąd słusznie skazany... ’’
2.	1454	B.	Kazimierz Jagiellończyk	„...przyrzekamy' również, że ani żadnych nowych ustaw nie wydamy, nie polecimy wzywać ziemian na wojnę bez zgody sejmiku ziemskiego... ”
3.	1501	C.	Aleksander Jagiellończyk	„...całą władzę wykonawczą w Polsce oddano w ręce senatu [...] 'Król, zwany princepsem sprowadzony> został do roli bezsilnego przewodniczącego w radzie koronnej (senacie/....."
4.	D.	Radom	Aleksander Jagiellończyk	„...by nic nowego przez nas i następców naszyrh nie mogło być ustanowione bez wspólnego przyzwolenia panów rady i posłów ziemskich... ”

Przeanalizuj diagramy statystyczne, a następnie,posiłkując się wiedzą pozaźródtową, wykonaj pi cenią.

Struktura spoteczna i narodowościowa Rzeczpospolitej Obojga Narodów w XVI w.

a) Odczytaj z diagramu i napisz, która grupa spoteczna była najliczniej repie ze ntowana w Rzeczpospolitej. Opisz jej udział w sprawowaniu władzy i wyjaśnij przyczyny tego stanu.