Zdjęcie0185

atcrp*'’»HK- rrrc/

atcrp*'’»HK- rrrc/

jor-, i ICr ^ “ 1-V*.

m (kanktrr prm*ai)i K*żd

r»s sinoseft wi«<*

tencjalncj wolności. tam bowiem, gdzie muszą oni coś mnie. perswazja jest zbędna” (Burkę. s 220], Na umiejętność skutecznego i efektywnego pr/ckn nywania składają się trzy dyspozycje: wyczucie psychologiczne. sprawność logiczna i uczciwość.

1.3.5.1. Wyczucie psychologiczne. Perswazja nic może być oderwana od konkretnych potrzeb psychicznych adresata. (Może nim być jednostka .ilho zbiorowość zróżnicowana wielorako pod względem psychologicznym.) Bez stworzenia odpowiedniego klimatu zaufania nic jest możliwy kontakt interpersonalny Istnieje tez w akcie perswazji pewna taktyka, a nawet stratę* cia wykorzystującą prawa psychologii

L15.2. Sprawność logiczna. Przekonywający stwarza atmosferę, w której każda sprawa może być poddana rozwadze intelektualnej Sprawność . V>czna oznacza konsekwencję w stosowaniu odpowiednich argumentów .Przekonać to znaczy nadać cechy prawdy prawdopodobieństwa, słuszność temu. co Twierdzimy. lub pozbawić tych cech tego. czemu zaprzeczamy” ''i 'wacki ' 15-*]. Metodyka perswazyjna zmierza zgodnie ze swą istoty do zmiany dotychczasowej hierarchii wartości odbiorcy.

I-3-5.3. I czciwosc. moralność. Etos przekoncwama zakłada istnienie czyjej inrcncjt oraz wstrzymanie się od stosowania metod wątpliwych etycznie .Działania, które skutecznie zmierzają do wytkniętego celu. nie zawsze bywają działaniami nienagannymi moralnie, a działania moralnie wartościowe me zawsze przynoszą skutek, jakiego by pragnął ich sprawca. (...) Wybór między dobrym i skutecznym należy do najtrudniejszych dylematów, jakie przychodzi ludziom rozwiązywać” (Marciszewski II, s. 72|. Osoba przekonywająca winna mieć na względzie dobro odbiorcy, zaś najważniejszym miernikiem tego jest rzeczywisty kontakt parinerski.

1-3-6. Rodzaje perswazji. Osoba przekonująca drugą osobę może mice rozmaite cele perswazyjne Z lego też względu wyróżnia się perswazję przekonującą, nakłaniającą (propagandę) i pobudzającą (agitację).

I-3.6.1. Perswazja przekonująca. Jest to najhardziej ..czysty" rodzaj po w*zji (Hoba mówi do osoby, do kogoś innego, kto waha się między za chowam* m swych właściwości a ich prawdopodobną utratą, mogącą nastąpić podczas zwiększania porozumienia z osobą mówiącą" |W.M A (iiimaldi, cyt za Douglas*, %. 2t)*>] Zakłada się. że odbiorca (słuchacz) jest jednostką -drywną intrlc kiualnie. u nadawca ma uc/ciwc intencje i zamiary.

pne<ycnnfe jcfl Tet imrkktaaim 1 morał*

■pływa o -^ prnpi|a4y y ^ propagującej * in (tadoA

t•a/|> fa—z

•v<lki dyrwii 03 pcd**ił*>

I J^.3, rfrw/p K-bwd/aj*t». n»»a» pogamać pcow*d/* cryurt. doal* _; Jcu u, namc odbiorcy dla jakiej! «pra—yl

róznikiem |«« t stywnym pr/c ków tio jakiej* ilp Najstarszą czme nu«w\j pr/y by uilyvcv dohffn*

wyrazić, ale które pa « mcb mmaśy mc 1.4. krtoolu opmwa

~lt\ agitacją (I . ayilarr ayjt obłic/noa na /|cd-

rw™, pr/y czym ulotnym wv-. "p-ne n* autorytatywnym . suge-

^c<*^u zmobilizowania uc/cMm-*    ^mj,n,ł członków do organizacji

********** «necowc; na wice (nietanie-^ ^ło‘ ^ *K przekonać. ale po to. f* których wmi nic umieli przedtem iucm Uwiadomione ^fwerwacja 1 wnikliwa analiza perswazyjnych mo/iiwoSo a—ot, -owy kud/i*, legły u podstaw retoryk, opernej Teona retoryki pow-at* w •-wytnę, Orcc_M na zasadzie podpa-irywama spontanicznej s/zuŁ, <nonbq -ootaw występujących na agorze 1 w sądzie. kierujących s* »ytącc-r -perrrosjoyiu instynktem". W stroju demokratycznym Hellady.|^*x kaady cfe?*aic; muł pen w sprawach publicznych. wypadało .".Kruszącą— bdc przcfcowywjć 1 zjednywać w sprawach politycznych. okołaczsMowydi 1 pri«to ląfcoydi. Ten prymat praktyki nad teorią widoczny był aa przestrzeni dncjćm retoryki w starożytności. .Nie stało się bowiem zef^wry przy wyCawamu podręczników wynajdywali jakieś sposoby <fcz—crtnran. «jxz wszystko, zanim podane zostało jata przepis, miało juz swoje praktyczne zastosowanie u mówców. a dopiero potem teoretycy wydobyli to 1 zebrawszy razem wydali jako całość. Świadczy o tym to. że opierają s.*c na prrs kładach dawniejszych 1 czerpiąc je z mówców, sami niczego nowego 1 c. by naprawdę nic było kiedyś stosowane w przemówieniach nie wynajdują Twórcami więc oorm są ci. któr/y przemawiali ale wdzięczność należy się 1 teoretykom, którzy oszczędzają nam trudu (Kwin-lylian 5,10.24. przekład W Matkowskiej).

1.4.1. Mityczne genealogia retoryki. Nk antycznych sporach na temat pochodzenia retoryki wskazywano także na jej mityczne prapoc/ątki Wc* dlug jednego z mitów sztukę wymowy miał p<xiarowac ludziom bożek Merkury. Isokrates informował w m<»wic Pen antuiostos (O zamianie majątku). Żc W Atenach istniał kult bogini Perswazji (Pcithó). przebywającej bądź w Olszaku Afrodyty, bądź Ateny, której Atcńc/ycy oddawali czcsć. orgam/u jqc specjalnie turnieje oralorskie (oRÓn), a więc imprezy o charakterze <fcw. zakładających współzawodnictwo uczestników Dwaj przcawmcy mc

35