Za fi ' l colA;^ funkcję spełniają takie pierwiastki jak: wapń. magnez, fosfor, jo ogiczne funkcjonowanie błon biologicznych odpowiedzialne są: sód i we właściwym funkcjonowaniu hormonów biorą: wapń, jod, magnez, sód, —— i cynk, natomiast kobalt, miedź, żelazo, mangan, molibden, selen oraz cynk wchodzą grup prostetycznych enzymów i koenzymów. Pierwiastki wpływają również na rówi kwasowo-zasadową organizmu. Składniki mineralne o działaniu kwasotwórczym lo: siarka, chlor, natomiast zasadbtwórcze - potas, wapń, magnez, żelazo oraz sód. „
Produkty spożywcze charakteryzują się różną zawartością składników Występowanie pierwiastków w pożywieniu zależy od rodzaju surowców roślinny® rzęcych, czynników glebowo-klimatycznych, nawożenia, warunków hodowli orazst^H nych procesów technologicznych.
Niedobory składników mineralnych wynikają ze zmniejszenia dostępnej puli dagi pierwiastka w organizmie w stosunku do potrzeb. Nasilenie niedoborów może być różnej] niewielkiego - nie wpływającego niekorzystnie na organizm, do znacznego - wywohtH schorzenia- Istotnymi przyczynami niedoborów są: nieprawidłowe odżywianie, czyli starczająca podaż składników mineralnych w całodziennej racji pokarmowej; fizjotsgn ny wzrost zapotrzebowania organizmu na składniki mineralne, np. ciąża, karmienie piaśd częste spożywanie używek (kawa, herbata, alkohol), które obniżają wchłanianie luba|^| wydalanie niektórych pierwiastków. Przyczyny niedoborów składników mineralny!® mieć również charakter wtórny i powstają w wyniku działania takich czynników jatlH rżenia przewodu pokarmowego, braki w uzębieniu, upośledzenie wydzielania enzyińJB wiennych, obniżenie apetytu bądź przyjmowanie substancji wzmagających wydalania Wapń wchodzi w skład Mon biologicznych oraz substancji integrujących spójnośtlS mórek i istotnie wpływa na. procesy przepuszczalności, głównie włosowatych naczyń, nośnych. 6ole wapnia znajdujące sięw kościach stanowią strukturę podporowa szkictej natomiast Wp»-vrfl5nnie zjonizowansljozpuszczony w płynach pozami środkom orkowy^ odgrywa rolę aktywatora bądź inhibitora enzymów biorących udział w procesach biorc micznych organizmu. Jony wapnia pełnią także rolę, przekaźnikową, ponieważ podichl^H wem następuje aktywacja kinaz białkowych, co uruchamia wiele reakcji, w wyniku którytk! w zależności od rodzaju komórki, dochodzi do zróżnicowania efektu wyrażającego aięH czem, sekrecją lub proliferacją.
Wchłanianie wapnia z pożywienia odbywa się w przewodzie pokarmowym^ wygj aktywnego lub biernego transportu przez ścianę jelita. Najintensywniejsze wchłanianie usjt nia z treści pokarmowej odbywa się we wstępnych odcii^flch jelita czczego. W mmęjajtó stopniu wapń wchłaniany jest w dalszych odcinkach jelita i w okrężnicyTStopień wchimi* | nia wapnia zależy od wysycenia organizmu tym pierwiastkiem. Przy dużej podaży tml w całodziennej racji pokarmowej jego wchłanianie jest niskie i odbywa się głównie taj® dze biernego transportu ze światła jelita do przestrzeni enterocytów.
Oszacowano, że z pizewodu pokarmowego dorosłego człowieka wapń jest wchlantO|| w 25-35% podaży w całodziennej racji pokarmowej. Wydalanie odbywa się moczowy, w ilości 10(3-120 mg/dobę, natomiast przez skórę i ze śliną wydalanych jaHjBM 25 mg/dobę wapnia.
Bioprzyswajalność wapnia zależy od endogennych i egzogennych czyncuktaj^l mowych. Czynniki egzogenne ograniczające wchłanianie to: błonnik pokannoygj laktoza, sód, fosfor, białko, chlorek amonu, alkohol, kofeina. Do endogennych zmieniających bioprzyswajalność wapnia należą: wiek, płeć, ciąża, okres laktacji
gurty, i źródłu spożyv Itowyc uroda trudno
Z
stanu:
S
■nei w zewm Weny naió< że się
mon}
wydr
skón
witt
nolo
wta
Giłg
mia
niej
odg
oąi
6^
svc
JB0S
. * <i|
mm
giął