ćwiczenia 9

kołysać w przód i w tył, śledząc jego lot. Mięśnie szyi, wzrok i narząd równowagi w uchu wewnętrznym pracują teraz synchronicznie

PIŁKA DO KOLEGI

To bardzo proste ćwiczenie, rozwijające koordynację, a także zachowania społeczne, dla małych dzieci, albo z wadami rozwojowymi (na przykład, ogólnoustrojowym opóźnieniem takim jak autyzm). Potrzebna jest tylko piłka, którą można toczyć. Dwoje dzieci siada na podłodze twarzami do siebie, w odległości jakichś 3 metrów (albo bliżej, jeśli to się okaże zbyt trudne), z nogami rozsuniętymi na boki, żeby łapać piłkę, którą przetaczają do siebie nawzajem. W miarę, jak ich koordynacja się poprawia, zwiększ odległość pomiędzy partnerami. Zachęcaj je, żeby patrzyły na kolegę, co im pomoże się przygotować do złapania piłki. Zwykle jest przy tym mnóstwo śmiechu i radości, którą dzieci mogą ze sobą dzielić, przyswajając jednocześnie umiejętność niewerbalnego komunikowania się.

Odmiana: Spróbuj łączyć dzieci starsze z młodszymi, albo zdrowe z opóźnionymi w rozwoju. To pomaga rozwijać cierpliwość i koordynować tempo.

TOCZĄCA SIĘ PILICA ^

Jeszcze jedna prosta zabawa, podobna do poprzedniej, ale teraz może w niej wziąć udział troje albo więcej dzieci (w wieku od 4 do 10 lat). Tocząc piłkę do kogoś z pozostałych graczy, należy głośno powiedzieć jego imię. To łączy funkcję motoryczną i kognitywną. Kiedy dzieci już się przez jakiś czas tak pobawią włącz do gry drugą piłkę. Teraz potrzebna będzie większa koordynacja i szybka orientacja; podwyższa się też stopień pobudzenia. Można to robić z trzema, a nawet większą ilością piłek, ale trzeba uważać, żeby dzieci nie były zbyt silnie stymulowane.

KOJOT GONI KRÓLIKA

W Azji używaliśmy wersji „Tygrys goni królika”, bo tamtym dzieciom tygrys jest lepiej znany. To oczywiste, że możecie zmieniać szczegóły, jeśli ogólne zasady pozostaną te same. Do tej zabawy potrzebne są tylko dwie piłki różnych rozmiarów i kolorów. Jej celem jest ułatwienie reakcji typu „walka lub ucieczka”.

Dzieci i nauczyciel siedzą w kręgu na podłodze. Nauczyciel podnosi jedną z piłek i mówi: „To jest królik”. Następnie „królik” przechodzi z rąk do rąk, po całym okręgu, najpierw powoli. Prowadzący stopniowo zachęca dzieci do zwiększenia tempa; także do tego, żeby starały się czuć swoje wewnętrzne doznania w trakcie „ucieczki królika”.

Następnie nauczyciel przedstawia drugą piłkę jako „pana Kojota”, który zaczyna pościg za „królikiem”. Tempo w naturalny sposób rośnie, w miarę jak dzieci się coraz bardziej identyfikują z siłą kojota i szybkością królika, a podniecenie też osiąga coraz wyższy poziom.

Dla starszych dzieci można zabawę bardziej skomplikować, albo też pozostawić im inicjatywę i patrzeć co się stanie, kiedy wprowadzą swoje własne zasady i np, zmienią kierunek pościgu. Nie chodzi o wygraną czy przegraną tylko o to, żeby poczuć podniecenie i moc grupy, zrodzoną ze wspólnego wysiłku, żeby szybko przekazywać piłki.

Potem dzieci odpoczywają, a nauczyciel prosi je o opisanie tego co odczuwają Zapytaj też dzieci, kto z nich czuje się bardziej jak kojot, a kto bardziej jak królik. Zabawcie się jeszcze raz, zmieniając role - „króliki” niech udają że są „kojotami” i odwrotnie - żeby doświadczyć czegoś odmiennego.

Kiedy pobawicie się przez jakiś czas, niech dzieci wstaną i poczują swoje nogi, kontakt z podłożem; chodzi o rozładowanie aktywowanej energii, która przepływa przez ich ciała. Tc dzieci, które czują się słabe, albo brak im energii, mogą udawać, że są małymi króliczkami; niech zobaczą, jak wysoko im się uda podskoczyć. Jeżeli któreś potrzebuje dodatkowego wsparcia, nauczyciel albo inne dziecko, mające więcej energii, może mu pomóc w podskakiwaniu, trzymając za ręce, dzieląc się z nim swonn entuzjazmem i silą.

Na koniec trzeba dokładnie sprawdzić, czy żadne dziecko nie wpadło w stan odrętwienia albo dysocjacji. Z odrętwiałym dzieckiem można wykonać ćwiczenie gruntujące, aż będzie bardziej „obecne”.

ZABAWA DAJĄCA MOC \

To bardzo prosta zabawa, w którą można się bawić dowolnie długo, dopóki to się wydaje przynosić efekty. Jej celem jest przywrócenie ugruntowania, poczucia mocy i grupowej solidarności.

Dzieci (klasa) zostają ustawione w dwóch równoległych szeregach, twarzami zwróconych do siebie, w odległości jakichś 3 metrów. Jeden, to „Szereg A”, drugi, „Szereg B”. Teraz dzieci w Szeregu A mają się cłiwycić za ręce i zacząć maszerować razem w kierunku drugiego szeregu, tupiąc mocno w jednym rytmie. Ich pewność siebie rośnie^Wołają razem: „Mam moc! Mam moc! Ty może też, ale i ja mam moc!”. Trzeba wcześniej im powiedzieć, że obydwa zespoły mają jednakową moc i nie chodzi tu o to, żeby pokazać, kto większą Idea polega na tym, żeby robiły to na zmianę. Wtedy wszystkie dzieci poczują doświadczą swojej wspólnej siły czerpanej z osobistych zasobów, poprzez wspólny ruch, gesty i okrzyki.

Kiedy Szereg A dociera do Szeregu B, powtarza swój okrzyk i maszeruje dalej w miejscu; Szereg B słucha. Potem role się odwracają: Szereg A wraca na swoje miejsca, Szereg B maszeruje w ich kierunku.

Zabawcie się jeszcze raz, tylko teraz niech maszerujące dzieci opuszczą ręce z. głośnym klaśnięciem o dłonie kolegów, a potem użyją całej mocy i energii górnej połowy swoich ciał, machając rękami w rytm marszu i okrzyków. Zachęć je, żeby wołały głośniej, odpowiednio do większego zakresu ruchów; niech poczują rosnącą moc swoich głosów,

Po zakończeniu zabawy, nauczyciel sadza dzieci w kręgu i kienije ich uwagę na wewnętrzne odczucia (jak w pozostałych zabawach). Jeżeli w trakcie zabawy któreś z dzieci czuło się onieśmielone, wycofane lub za słabe i nie chciało brać w niej udziału, niech.ktoś z dorosłych albo pozostałych dzieci, potrzyma, je za ręce, pomagając poczuć swoją siłęj( W każdym momencie ■można przerwać zabawę, żeby sprawdzić doznania i emocje. Dzieci muszą też mieć dużo czasu na odpoczynek i uspokojenie się.    (/V\ UCtoi>    /yb&JC*'Cm i etc

C Zz-c^/ •

UDAWANE SKOKI PRZEZ SKAKANKĘ

Ta zabawa stwarza okazję, żeby uciekać DO, a nie OD czegoś. To doświadczanie sukcesu w ucieczce.

Żadna skakanka nie jest potrzebna; zabawa jest w formie pantomimy. Dwoje dzieci albo dorosłych trzyma wyimaginowaną napiętą skakankę; pozostali się ustawiają w kolejce (jak to zwykle dzieci robią w takich razach). Najpierw „linka” jest bujana w przód i w tył na niskim poziomie, przy podłodze. Jedno po drugim, dzieci ‘skaczą’ przez linkę - do bezpiecznego miejsca. Jeżeli któreś wydaje się potrzebować większego wyzwanią należy mu linkę „podwyższyć”.

" 3 j^l'^u^ " j c>kr

U oto¹

18

lQlt&ŻCJ . , C-iOoiC