lowego ustawienia kręgosłupa. Działanie gorsetów polega na pośredniej ochronie (podparciu) kręgosłupa oraz ograniczeniu ruchów zginania i prostowania, pochylania się na boki oraz ruchów skrętnych.
Odciążanie poszczególnych kręgów lub odcinków kręgosłupa osiąga się przez podparcie, czyli przeciwstawienie się sile ciężkości lub też przez odpowiednie ustawienie kręgów względem siebie, a tym samym uzyskanie korzystniejszego rozłożenia ucisków.
Działanie korekcyjne gorsetów polega również na poprawie wzajemnego ustawienia poszczególnych kręgów i odcinków kręgosłupa oraz trwałym zabezpieczeniu uzyskanego ustawienia.
ODCINEK SZYJNY KRĘGOSŁUPA
W zależności od potrzeby stosuje się różnego rodzaju kołnierze, łatwe do zakładania i zdejmowania w pozycji leżącej, w celu uniknięcia dodatkowego urażenia kręgosłupa. W przypadku skręceń zakłada się z reguły kołnierze, będące rodzajem szala, wykonane z miękkiego tworzywa gąbczastego, waty lub miękkiego filcu, obciągniętego rękawem trykotowym. Owinięcie szyi tym kołnierzem stwarza elastyczne podparcie głowy, niewielkie odciążenie kręgosłupa oraz wywiera działanie ocieplające, łagodzące bóle.
W przypadkach złamań i podwichnięć stosuje się głównie kołnierze sztywne, wykonane z tworzywa termoplastycznego (ryc. 97). Zadaniem takich kołnierzy jest trwała stabilizacja odcinka szyjnego oraz odciążenie uszkodzonych struktur anatomicznych.
ODCINEK PIERSIOWO-LĘDŹWIOWY KRĘGOSŁUPA
Dobrze dopasowany gorset powinien dobrze unieruchamiać chory odcinek, a jednocześnie nie krępować ruchów kończyn i nie ograniczać korzystania z pozycji siedzącej oraz nie ograniczać oddychania.
Podobne funkcje, jak i gorsety spełniają również sznurówki wykonane z płótna, tkanin elastycznych, wzmocnione taśmami metalowymi (ryc. 98).
Oba te typy zaopatrzenia ograniczają zakres ruchów kręgosłupa, oczywiście pod warunkiem, że są dokładnie dopasowane do powierzchni ciała. Różnią się tylko między sobą stopniem ograniczenia tych ruchów.
W obrębie dolnego odcinka piersiowego i lędźwiowego kręgosłupa zastosowanie znajdują prostotrzymaczc, czyli monitory wspomagające czynną korekcję postawy ciała w dysfunkcjach układu mięśniowego. Warunkiem zastosowania prostotrzymacza jest zdolność napinania odpowiednich mięśni korygujących postawę.
Korekcję ustawienia kręgosłupa zapewniają gorsety korekcyjne, mające za zadanie zmniejszenie nieprawidłowych krzywizn kręgosłupa, np. w przypadku skoliozy i tzw. okrągłych pleców (kifoza młodzieńcza). Przykładem gorsetów korekcyjnych są np. gorset Blounta, gorset ortopedyczny typu Milwaukee i in-
Ryc. 98. Sznurówka I lohmana z ramą tylni}.
Ryc. 99. Korekcyjno-stabilizujący gorset Jevetla.
ne, zaliczane do grupy gorsetów korekcyjno-stabilizujących, jak: gorset Jevetta (ryc. 99) lub Vogt-Bóhlera.
Uwaga! W przypadku stosowania prostotrzymaczy muszą one stwarzać pewien stopień niewygody, przez co zmuszają użytkownika do czynnej korekcji postawy ciała.
Zasadniczym celem stosowania obuwia ortopedycznego jest korekcja odwracalnych zniekształceń stóp, lub też stworzenie wygodnego podparcia oraz ochrony dla stopy o utrwalonym zniekształceniu. Niektóre nic utrwalone zmiany w budowie stóp (np. obniżenie sklepienia podłużnego i poprzecznego) nie wymagają w zasadzie zaopatrzenia w specjalny but. Wystarcza wtedy modyfikacja obcasa bądź. wkładka.
Obuwie profilaktyczne jest jakby ogniwem pośrednim między obuwiem normalnym a ortopedycznym. Stosuje się je w przypadkach niedużej statycznej niewydolności stopy lub narażenia stopy zdrowej na długotrwałe przeciążenia. Zadaniem jego jest zapobieganie powstawaniu deformacji.
93