0000011

Rozwój niemowląt i jego zaburzenia a rehabilitacja metodą Vojt>

a - Obciążenia rodzinne b - Krwawienie w ciąży c - Zagrażające poronienie d - Choroby matki e - Gestoza

f- Ciąża pojedyncza/mnoga g- Niedojrzałość noworodka h - Powikłania porodu i - Sposób porodu j - Zagrażająca zamartwica k - Ocena Apgar po 1 min

1 - Ocena Apgar po 5 min m - Patologia 1-szej doby n - Masa urodzeniowa o - Długość ciała p - Obwód głowy r - Choroby noworodka s - Żółtaczka t - Wady wrodzone u - Uraz okołoporodowy w - Liczba czynników ryzyka

Ryc. 1. Wartości liczbowe uzyskane przy zastosowaniu programu SyntMed określające zależności wystąpienia zagrożenia nieprawidłowym rozwojem dziecka od stwierdzenia w wywiadzie poszczególnych obciążeń.

1. Czynniki ryzyka okołoporodowego

worodkowych czasem kładzie się zbyt słaby nacisk na uświadomienie rodziców przed wydaniem noworodka do domu, że z powodu jakichś odchyleń w przebiegu ciąży, porodu lub obserwowanych już po urodzeniu należałoby poddać niemowlę bardziej uważnej obserwacji. Dzieje się tak z pewnością dlatego, że z jednej strony lekarze nie chcą zbytnio niepokoić młodych i niedoświadczonych rodziców, z drugiej strony mają nadzieję, że w warunkach domowej czutej opieki noworodek wyrówna wszystkie niedociągnięcia i poczuje się znacznie lepiej. Tymczasem z pewnością warto, aby rodzice wiedzieli:

-    jakie niekorzystne czynniki działające w^r czasie ciąży, porodu i pierwszych

dni po urodzeniu mogą zaważyć na przebiegu rozwoju dziecka,

-    na co powinni zwrócić uwagę w pierwszym okresie życia synka lub córeczki,

-    kiedy, wystarczająco wcześnie, należy zgłosić się do lekarza, aby mieć szansę

otrzymać niezbędną pomoc.

Rycina 1 przedstawia znaczenie poszczególnych czynników ryzyka dla wystąpienia u niemowlęcia objawów zaburzonego rozwoju. Im wyższy słupek, tym czynnik ten ma większy niekorzystny wpływ na dalsze losy dziecka. Najwyższe słupki dotyczą niedojrzałości noworodka i chorób noworodka. Oznacza to, że im krócej trwała ciąża, tym noworodek jest mniej dojrzały i gorzej przygotowany do życia w warunkach zewnętrznych, a przez to bardziej narażony na wystąpienie nieprawidłowości w przebiegu dalszego rozwoju. To samo dotyczy wystąpienia w tym okresie ciężkich, uogólnionych infekcji, które mogą rzutować na przyszłe losy dziecka. Ostatni słupek wskazuje, że im więcej różnych nieprawidłowości stwierdzimy w przebiegu danej ciąży, porodu, a także u noworodka we wczesnym okresie poporodowym, tym większe jest zagrożenie. Wyniki przedstawione na rycinie pochodzą z pracy badawczej opartej o obserwacje 180 niemowląt. Dane z wywiadu okołoporodowego każdego z tych dzieci zostały poddane obliczeniom w programie komputerowym SyntMed autorstwa profesor Anny Krefft z Akademii Medycznej we Wrocławiu. Program wskazał, które z występujących powikłań mają większe, a które mniejsze znaczenie dla wystąpienia w późniejszym okresie u niemowląt zaburzeń rozwoju psychoruchowego.

Ogólnie można powiedzieć, że martwimy się, jeśli dojdzie do niedotlenienia mózgu w okresie płodowym czy noworodkowym. Komórki nerwowe są bardzo

23