Większość norweskich samogłosek ma wariant długi i krótki. Długość samogłoski zależy od liczby spółgłosek następujących po niej. Samogłoska jest z reguły długa, jeśli następuje po niej jedna spółgłoska. Samogłoska wymawiana jest krótko, jeśli następuje po niej kilka spółgłosek.
Dźwięk |
Wymowa |
Odpowiednik polski |
Przykład |
e |
długa: [e:] |
(brak) |
lese (czytać) |
krótkie akcentowane mecz |
sende (wysyłać) | ||
(często): |
sale |
lese (czytać), sitte (siedzieć) | |
krótkie nieakcentowane: (brak) przed -r często [as] dźwięk pośredni między [a] i [e] |
der (tam), her (tutaj) | ||
i |
Długie: [i:] |
(brak) |
si (powiedzieć) |
krótkie: [i] |
wist |
ligge (leżeć), ikke (nie) | |
0 |
często: [u:] |
(brak) |
rom (pokój), sko (but) |
wyjątki, przed podwójną (brak), |
tog (pocicfg), komme | ||
spółgłoską [o:] / [o] tom |
(przychodzić) | ||
u |
długie: [u:] dźwięk pośredni (brak) między [i] i [u] |
ulik (niepodobny), du (ty) | |
krótkie: [tt] dźwięk pośredni (brak) między [i] i [u] bardzo rzadko jak: [u] ul |
sunn (zdrowy), munti (usta) ung (miody) | ||
y |
jak polskie [i] wymawiane z (brak) zaokrąglonymi wargami |
yrke (zawód) | |
as |
[ae:] dźwięk pośredni między [a] a [e] | ||
przed -r często [a:] (brak) |
laere (uczyć) | ||
0 |
długie [0:] dźwięk pośredni (brak) między [0] i [e] |
biot (miękki) | |
krótkie [0] dźwięk pośredni (brak) między [0] i [e] |
ost (wschód) | ||
a |
długie [0:] |
(brak) |
na (teraz) |
krótkie [0] |
dom |
atte (osiem) | |
Dyftongi | |||
Litery |
Wymowa |
Przykład | |
au |
[««] |
sau (owca) | |
ei |
[aeu] |
uei (droga) |
WYMOWA
xi} długie, czy krótkie? Wysłuchaj nagrania i umieść wyrazy % 7
w odpowiedniej rubryce.
Ilgge (leżeć) drikke (pić) sove (spać) gjore (robić) sitte (siedzieć) se (widzieć) litt (trochę) horę (słuchać) si (powiedzieć) bare (tylko) hete (nazywać się)
l mi kie samogłoski |
długie samogłoski |
O
I (iść) studere (studiować) mye(dużo) laerer (nauczyciel) her (tutaj) bety (znaczyć) sulten (głodny) du (ty) noe (cos') der (tam)
^mre (być) ennh (jeszcze) to (dwa) met (więcej) ogsi (także) tro (wierzyć)
u 1 |
[0:] |
t«:] M |
[y] |
[*:] |
[a:] |
kort (krótki kartka) komme (przychodzić) nok (dość) og (i) ofte (często) kopp (filiżanka)
\A/VA/ir>\A/A
1