009 (25)

Ostra biegunka - postępowanie

Nawadnianie doustne obejmuje dwie fazy:

1.    fazę szybkiego nawadniania (rehydratacji), w czasie której woda i elektrolity w postaci doustnego płynu nawadniającego (DPN) uzupełniają istniejące niedobory

2.    fazę podtrzymywania nawodnienia, w której dziecko oprócz uzupełniania bieżących strat dziecko otrzymuje odpowiednią ilość składników odżywczych (żywienie)

Ostra biegunka - postępowanie

Nawadnianie doustne:

•    Jeżeli odwodnienie nie występuje, stosuje się profilaktykę, podając DPN (doustne płyny nawadniające) w ilości 10 ml/kg m.c. na stolec u niemowląt i małych dzieci i 200 ml po każdym płynnym stolcu u dzieci starszych.

•    Przy odwodnieniu niewielkiego stopnia uzupełnia się niedobór wody i elektrolitów - w tymi celu najlepiej jest stosować doustne płyny nawadniające (DPN), dzieci mogą być nawadnianie w domu

•    W przypadku odwodnienia umiarkowanego należy' podjąć próbę nawadniania doustnego pod kontrolą lekarską - w razie nieskuteczności podjąć nawadnianie dożylne

POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU BIEGUNKI OSTREJ

•    Faza rehydratacji (pierwsze3 - 4 godz.)

w pierwszych 3-4 godz. należy podawać DPN w ilości równej oszacowanym stratom (ok. 50-100 ml/kg/4godz.). Dodatkowo należy uzupełniać bieżące straty (5-10 ml/kg DPN po każdym stolcu biegunkowym lub wymiotach).

•    Faza leczenia podtrzymującego

po okresie 3 - 4 godz. wyłącznego nawadniania doustnego można rozpocząć realimentację. W tym czasie wskazane jest kontynuowanie podawania doustnych DPN (5-10 ml/kg po każdym stolcu biegunkowym lub wymiotach) aż do ustąpienia biegunki w celu uzupełnienia bieżących strat wody i elektrolitów'.

Nawadnianie doustne w biegunce ostrej

Nawadnianie doustne opiera się na istnieniu sprzężonego transportu w sodu i glukozy w enterocytach ten mechanizm nie jest uszkodzony u dzieci nawet w ciężkiej biegunce - odpowiednia kombinacja sodu, glukozy i wody

(metoda ta okazała się skuteczna ie leczeniu biegunki wywołanej zarazkami cholery u- krajach, gdzie dostępność nawadniania dożylnego jest ograniczona).

Europejskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia dzieci (ESPGIIAN) zaleca następujący skład doustnego płynu nawadniającego (DPN):

glukoza 74-11 lmmol/1. Na - 60 mmol/l, K - 20 mmol/1, zasada 30 mmol/l. Cl - 60 mmol/l, osmolarność 225-260 mmol/l.

Powyższe kryteria spełnia preparat Gastrolit, dostępny w formie saszetek z proszkiem do przygotowywania DPN

Dostępne płyny nawadniające dostępne w Polsce

	WHO (2002)	Floridral	Gastrolit	Hipp ORS 200	Orsalit
Glukoza (mmol/l)	75	80	80	67	75
Na (mmol/l)	75	60	60	55	75
K (mmol/l)	20	20	20	25	20
Zasada (mmol/l)	30 (lOcytr)	14 (cytr)	30	7 (cytr)	10 (cytr)
Osmolarn ość (mOsm/l)	245	214	240	240	245

Porównanie składu WHO DPN i niektórych popularnych płynów

	W'HO Rosół (2002)		Sok jabłkowy	Coca-cola
Glukoza (mmol/l)	75	0	666	622
Na (mmol/l)	75	250	0,4	l.ć
K (mmol/l)	20	5	44	N
Zasada (mmol/l)	30	0	45	N
Cl (mmol/l)	65	9		13
Os mola rno ść (mOsm/l)	245	450	730	650