0000019 (3)

20-krotnie 3-krotnie, później maleje 6-krotnie 90-krotnie 55-krotnie

przysadki

grasicy do. okresu dojrzewania gruczołów płciowych — jąder

— jajników

Pamiętać jednak należy, że nie waga decyduje o sprawności i sile działalności gruczołów dokrewnych, ale ich zdolność wy-dziclnicza, związana ze sprawnością i dojrzałością komórek, i że ostatecznym regulatorem ich działania jest ośrodkowy układ nerwowy

ZACHOROWALNOŚĆ I ŚMIERTELNOŚĆ C DZIECI

Sprawdzianem rzeczywistej wartości organizmu jest nie tylko to, jak się on zachowuje w pełni sił i zdrowia, ale i jak cho ruje, i jak się broni w chorobie. Lapidarnie określił to prof M. Michałowicz mówiąc: „Każdy choruje, jak umie”.

Z dotychczasowych rozważań widać, jak bardzo różni się dziecko od dorosłego. Nic tez dziwnego, że choroba przebiega u niego inaczej niż u dorosłego i że w medycynie musiała po wstać specjalna gałąź tej wiedzy — nauka o chorobach dziec. (pediatria).

Organizm dziecka jest słabszy niż dorosłego, jest przecież organizmem rozwijającym się. Każda choroba nie tylko że osłabia dziecko, ale i przerywa jego prawidłowy rozwój. Śmiertelność dzieci jest wyższa niż dorosłych i tym wyższa, im dziecko jest młodsze. Można bez przesady powiedzieć, że dziecko z każdym nowym dniem, miesiącem i rokiem uzyskuje coraz większe szanse przeżycia.

Śmiertelność u noworodków w pierwszym tygodniu życia (Warszawa 1928)

Na 413 zgonów w 1 tygodniu zmarło:

w 1 dniu	233	w 5 dniu	23
2 „	51	6 „	24
., 3	32	.. 1	22
4 .	23

Śmiertelność	niemowląt	w 1 r. życia (Warszawa 1928 r.)
Na 2627 niemowUit	zmarłych	w 1 roku życia	zmarło:
w 1 mieś. 838		w 7	mieś. 159
„ 2	, 301	,i 8	,. 93
3 .	264	„ 9	„ 124
„ 4	239	„ to	„ 104
.. 5 ,	191	„ U	9i
„ 6 ,	147	12	„ 76
Umieralność ludzka, tj. liczba zgonów na 1000 żyjących w danym wieku
0— 1 r.	ż. 96.7	25—34	r. ż. 6.9
l— 4 „	9,8	35—44	8,3
5— 9 „	3.0	45—54	12.2
10—14 ,.	2,3	55—64	23.9
15—19 „	4,1	65—74	52,7
20—24 „	5,7	75—	., 135,1
Z zestawień tych wynika,		że, poza wyjątkowo wysoką		śmier-
telnością niemowląt	do 1 r.	życia, najniższa	śmietelność	spoty-

kamy między 10—14 r. życia, tj. tuż przed okresem dojrzewania. To dziwne zjawisko najwyższej odporności ludzkiej nie w pełni sił — w okresie np. 20—25 lat — w okresie jeszcze rozwojowym dziecka tłumaczymy sobie w sposób następujący. Dziecko przed samym okresem dojrzewania osiąga dużą harmonię ustroju, którą załamuje dojrzewanie płciowe. Potem wprawdzie ustrój znów uzyskuje równowagę, ale szereg schorzeń z okresu dziecięcego mógł pozostawić uszkodzenia pewnych narządów (serca, płuc, itd), które ujemnie wpływając na organizm stają się później przyczyną zgonu (gruźlica, uszkodzenie reumatyczne serca). Zachorowalność tez jest inna w wieku dziecięcym i zmienną w róż nych okresach dziecięctwa.

Oto zestawienie kolejności występowania trzech najczęstszych schorzeń w różnych grupach wieku (zestawienie własne):

Noworodek    0—1 r.

lj niezdolność do życia. 2) uszkodzenie porodowe. 3i choroby zakaźne.

1)    choroby przewodu pokarmowego.

2]    schorzenia dróg oddechowych, choroby zakaźne.