157
Konstrukcje nośne ścian
Przykłady układów prętów ścian podłużnych i szczytowych przedstawiono na rys. 4.184-4.22. Projektując konstrukcję wsporczą ścian, należy zwrócić uwagę, aby układ geometryczny rygli i słupów był rytmiczny w odniesieniu do położenia elementów o podobnych wymiarach. Takie działanie sprzyja zmniejszeniu różnorodności elementów, ujednoliceniu ich kształtów i połączeń, zmniejszeniu kosztów produkcji w wytwórni konstrukcji stalowych oraz ułatwia montaż. Uzyskuje się to między innymi przez przyjęcie jednakowych pól na okna i bramy. W taki ustrój nośny ściany bocznej wpasowuje się okna, drzwi i bramy. W lekkich ścianach osłonowych muszą być stosowane dość sztywne i trwałe ościeżnice (najczęściej stalowe z kształtowników profilowanych na zimno). Niekiedy mogą one być wykorzystane jako rygle nad- lub podokienne, a także jako rygle nadbra-mowc. Jeśli drzwi i bramy nie wypełniają całkowicie odpowiednich pól z rygli i słupów, należy zastosować dodatkowe elementy, tzw. wymiany. Poziome rygle konstrukcji nośnej ścian projektuje się jako belki jednoprzęsłowe swobodnie podparte (rys. 4.18a). Są to w przypadku ogólnym elementy zginane ukośnie, skręcane (jeśli nie stosuje się zabiegów konstrukcyjnych ograniczających takie wytężenia) i ewentualnie ściskane (gdy współtworzą stężenia słupów hali).
Przy niedużym rozstawie układów poprzecznych (do 6 m) rygle ścienne ścian podłużnych opiera sic bezpośrednio na słupach głównych hali (rys. 4.18b). Przy dużym rozstawie słupów głównych i niewielkiej wysokości hali jest korzystniejsze zastosowanie w ścianie podłużnej dodatkowego słupa pośredniego (rys. 4.18c). Wtedy przekroje rygli są mniejsze niż rygli o dużej rozpiętości, których przekrój jest przyjmowany z warunku dopuszczalnych przemieszczeń poziomych. Slup pośredni w rozwiązaniu pokazanym na rys. 4.18e opiera się dołem przegubowo na fundamencie, a górą na ryglu oczepowym lub ptatwi okapowej. W takiej sytuacji rygiel (lub płatew) są zwykle częściami stężeń połaciowych podłużnych (por. rys. 1.28, 1.29. 1.34 i 4.18d). Przy bardzo dużych rozstawach slupów głównych stosuje się dwa słupy pośrednie usytuowane między słupami głównymi (rys. 4.l8e). Słupy pośrednie mogą opierać się u góry na poziomym stężeniu podłużnym zlokalizowanym w płaszczyźnie połaci dachu (rys. 4.18d) lub w płaszczyźnie pasów dolnych wiązara (rys. 4.180-
Schematy rozwiązań konstrukcji wysokich ścian hali pokazano na rys. 4.19. Jeśli wysokość hali jest duża, należy zastosować dodatkowe podpory słupów pośrednich. Takimi dodatkowymi podporami słupów pośrednicli ściany podłużnej 4 na rys. 4.19d mogą być tężniki ściany podłużnej W (tężnik wiatrowy; patrz również rys. 1.36b) lub w uzasadnionych przypadkach tężnik hamowny belki podsuwnicowej <8. Uzyskuje się w ten sposób ustrój dwuprzęsłowy. Jeżeli słupy pośrednie są elementami dwuprzęsłowymi (rys. 4.1 Ocł), osiąga się korzystniejszy rozkład sił wewnętrznych i przemieszczeń niż przy braku podpory pośredniej. Wykorzystanie poziomego tężnika hamownego belki podsuwnicowej może być zalecane, gdy sztywność pozioma takiego tężnika jest duża i obudowa hali jest