033

s

N

Styk k₃ zwiera wejście bramki BI do masy. Na wyjściu bramki 82 występuje stan niski. Układy scalone USI-^-US4 zostają odblokowane. Do wejścia układu USI zostają doprowadzone impulsy o częstotliwości 50 Hz. Formowanie tych impulsów realizuje przerzutnik Schmitta, złożony z bramek B3, 84, sterowany dodatnimi połówkami sinusoidy z prostownika jednopołówkowego (dioda Di). Układ USI spełnia funkcję dzielnika częstotliwości I : 5.

Impulsy o częstotliwości 10 Hz są zliczane w trzydekadowym liczniku z układami scalonymi U$2-rUS4. Liczniki pracują w kodzie BCD. Kod BCD zostaje zmieniony na kod „I z 10” za pomocą dekoderów z układami scalonymi US5-i-US7. Co 0,1 s na wyjściach 0—9 dekodera US5 występuje kolejno stan niski. Podobnie jest w dekoderze US6, gdzie stan niski występuje na kolejnych wyjściach co I s oraz w dekoderze US7, gdzie stan niski występuje na kolejnych wyjściach co 10 s.

K

Gdy stany niskie wystąpią jednocześnie na wyjściach układów scalonych US5-f--f US7, połączonych z programatorami S₄~~S₆, to wyjścia bramek 85, 86, 87 będą w stanie wysokim. Wyjście bramki NAND układu scalonego US9 przechodzi w stan niski i zostaje zatkany tranzystor Tl. Przekaźnik Pk wyłącza się i następuje rozwarcie styku kj, który wyłącza zasilanie sterowanego urządzenia (np. lampy). Styk k₃ ponownie zwiera do masy wejście bramki 82, w wyniku czego następuje zerowanie i zablokowanie układów scalonych US14-US4. Na wyjściu układu scalonego US9 jest stan wysoki, ale tranzystor Tl nie załącza przekaźnika Pk, ponieważ wcześniej został rozwarty styk k₁, przerywając obwód kolektora tranzystora.

Włącznik S₂ służy do włączania urządzenia sterowanego na czas określony czasem włączenia tego włącznika. Zespoły programatorów S₄-ł-S₆ skonstruowano z zależnych przełączników klawiszowo-segmentowych typu Isostat. Funkcję włączników S, i S₂ spełniają przełączniki sieciowe typu Isostat. Jako włącznik S₃ można zastosować przycisk dzwonkowy. Do sterowania zewnętrznego można wykorzystać gniazdo magnetofonowe, a do dołączenia urządzenia sterowanego — gniazdo sieciowe.

i

•l

Włącznik czasowy 0,1—100 000 s

n

ę Włącznik czasowy, którego schemat przedstawiono na rys. 2.6 [4] jest urządzeniem I bardzo uniwersalnym, z możliwością dowolnej rozbudowy. Zakres uzyskiwanych cza-

g,:.    .    ^!-

i    sów 0,1 -f- 100 000 s oraz wyjście, które pozwala włączać i odłączać zasilanie dowol-

|    nego odbiornika energii, umożliwiają zastosowanie w wielu dziedzinach. W gospo-

I    darstwie domowym włącznik może sygnalizować, po dołączeniu układu sygnalizacji

I    akustycznej, czas gotowania lub pieczenia potraw, może przypominać o terminie

I    wykonania określonych czynności. O zaprogramowanej porze może włączać lub

I    wyłączać odbiorniki energii elektrycznej, np. odbiornik radiowy, odbiornik tele-

|    wizyjny, maszynkę elektryczną, piecyk elektryczny. W pracowni fotograficznej

nr. •

1 włącznik można wykorzystać do odmierzania czasu wywołania filmu oraz czasu na-P ^wietleń odbitek. Teoretycznie jest możliwe wykorzystanie włącznika również jako j§ budzika (maksymalny czas programowania ponad 27 godzin), ale wówczas trzeba 1' "■ określić w sekundach czas po jakim ma być włączony sygnał akustyczny.

. ri

Mg£r.;.

Ej    Podstawowym blokiem włącznika czasowego są cztery identyczne czterobitowe

| liczniki rewersyjne zliczające w kodzie BCD. Każdy licznik tworzą cztery przerzut-

3 — U Mady elektronika

33