0000034 (9)

miast opaskę uciskową zakładamy poniżej opuszki żyły odpiszczelowej i tuż pod opaską wstrzykujemy do żyły środek cieniujący.

PRZEBIEG TĘTNIC I MIEJSCA BADANIA TĘTNA

Spod brzegu więzadła pachwinowego, z rozstępu naczyniowego układając się bocznie od żyły, wychodzi na udo tętnica udowa. Przebiega przez trójkąt udowy i pod powięzią szeroką uda wnika do kanału przy-wodzicieli. Po przejściu kanału tętnica udowa przechodzi w tętnicę pod-kolanową (a. poplitea), która przebiega głęboko w dole podkolanowym i dzieli się powyżej łuku ścięgnistego mięśnia płaszczkowatego na tętnicę piszczelową przednią i tylną (a. tibialis anterior et posterior).

Tętnica piszczelowa przednia po przebiciu błony międzykostnej przechodzi na przednią powierzchnię goleni (ryc. 151). Część górna tętnicy leży głęboko, natomiast w części dolnej tętnica przebiega powierzchownie pomiędzy mięśniem piszczelowym przednim i mięśniem prostownikiem długim palucha. Na grzbiecie stopy przechodzi w tętnicę grzbietową stopy (a. dorsalis pedis) i biegnie przy brzegu bocznym ścięgna mięśnia prostownika długiego palucha do pierwszego przestworu mię-dzykostnego stopy. W pierwszej przestrzeni międzykostnej dzieli się na tętnicę międzykostną pierwszą i gałąź podeszwową głęboką, która przechodzi na podeszwę.

Tętnica piszczelowa tylna oddaje tętnicę strzałkową (a. peronea) zmierzającą ku dołowi poza strzałką, sama zaś pod mięśniem trójgłowym łydki przechodzi poza kostką przyśrodkową na podeszwę, gdzie dzieli się na tętnicę podeszwową przyśrodkową i boczną (a. plantaris medialis et lateralis) (ryc. 152).

Ryc. 152. Arteriogram tętnic stopy. Zdjęcie boczne: 1 — arteria tibialis anterior, 2 — arteria dorsalis pedis, 3 — arteria tibialis posterior, 4 -— arteria plantaris lateralis, 5 — arteria plantaris medialis, 6 — arcus plantaris, 7 — arteriae meta-tarsae plantares (wg Daniela: Atlas anatomii rentgenowskiej człowieka).

Tętno łatwiej jest wyczuć w następujących miejscach: 1) w okolicy pachwinowej, uciskając tętnicę udową; 2) na tętnicy piszczelowej tylnej poza kostką przyśrodkową oraz 3) na grzbiecie stopy przy brzegu bocznym ścięgna mięśnia prostownika długiego palucha na tętnicy grzbietowej stopy. W dole podkolanowym tętno jest niewyczuwalne ze względu na głębokie położenie tętnicy podkolanowej.

BADANIE UKŁADU CHŁONNEGO KOŃCZYNY DOLNEJ,

MIEDNICY I PRZESTRZENI ZAOTRZEWNOWEJ

Naczynia chłonne kończyny dolnej dzielimy na powierzchowne (ryc. 153) i głębokie. W obrębie naczyń powierzchownych goleni wydzielamy grupę przyśrodkową leżącą na przednio-przyśrodkowej powierzchni goleni, towarzyszącą żyle odpiszczelowej i uchodzącą do węzłów pachowych oraz grupę tylno-boczną leżącą wokół żyły odstrzałkowej uchodzącą do węzłów podkolanowych. Za pomocą limfografii bezpośredniej stwierdzono, że kaliber naczyń powierzchownych od stopy do pachwiny jest niezmienny i wynosi od 0,4 do 1,0 mm. Liczba ich wzrasta w miarę osiągania wysokości szpary stawu kolanowego i węzłów pachwinowych. Na ich przebiegu obserwuje się charakterystyczne zwężenia i rozszerzenia w odstępach 0,5—1 cm, co wiąże się z obecnością zastawek.

Węzły pachwinowe powierzchowne są dobrze wyczuwalne w trójkącie udowym. Ze względu na częste procesy zapalne spoistość ich może być

Hyc. 153. Grupa przyśrodkowa powierzchownych naczyń chłonnych goleni.

173