powodując uszkodzenie ciała, zaburzenie zdrowia lub śmierć. Zdarzenie to musi wynikać z ruchu pojazdu mechanicznego lub podczas wsiadania albo wysiadania z niego, jak również wskutek upadku, pożaru lub wybuchu pojazdu na trasie jazdy.
Wg definicji nieszczęśliwego wypadku podanej w ustawie, cechami NW są: zewnętrzna przyczyna, nagłość zdarzenia, łączność zdarzenia z ruchem pojazdu samochodowego (mechanicznego). Zdarzenie musi pozostać w związku z ruchem pojazdu, jako wynik tego ruchu albo ma miejsce podczas wsiadania lub wysiadania. Może także nastąpić na skutek upadku, pożaru lub jego wybuchu na trasie jazdy. Jako ruch zalicza się również postój pojazdu samochodowego na trasie jazdy. W związku z tym ubezpieczeniem objęte są takie wypadki, jak np. powstałe przy ładowaniu towarów bezpośrednio na pojazd i wyładunku towaru z pojazdu na trasie jazdy, przy naprawie pojazdu przez jego obsługę na trasie jazdy.
Przy ubezpieczeniu następstw nieszczęśliwych wypadków przewidziane są następujące świadczenia: zwrot kosztów leczenia, kosztów jednorazowego nabycia protez, aparatów ortopedycznych lub wózka inwalidzkiego, zwrot kosztów przeszkolenia zawodowego. Świadczenie w razie trwałego inwalidztwa wynosi taki procent sumy ubezpieczenia, w jakim poszkodowany doznał trwałego inwalidztwa wskutek wypadku.
Poza wypadkami związanymi z ruchem samochodowym, przedmiotem ubezpieczenia odpowiedzialności PZU jest trwale inwalidztwo wypadkowe (ubezpieczenie dobrowolne). Za trwałe inwalidztwo w rozumieniu przepisów uważa się tylko uszkodzenie urazowe danego organu, narządu lub układu oraz towarzyszące powikłania. Przy ustaleniu trwałego inwalidztwa wypadkowego nie bierze się pod uwagę zawodu lub czynności wykonywanych przez poszkodowanego. Trwałe inwalidztwo może być całkowite (100%») lub częściowe. Trwałe inwalidztwo ustala się w procentach wg instrukcji Nr 32/64 Państwowego Zakładu Ubezpieczeń z dnia 21 lipca 1964 r.
Uszkodzenia kręgosłupa, rdzenia kręgowego i ich następstwa.
§ 94. Uszkodzenie rdzenia kręgowego procent inwalidztwa
a) przy objawach poprzecznego przecięcia rdzenia z całkowitym porażeniem lub niedowładem dużego
stopnia dwóch lub czterech kończyn 100%
b) niedowład kończyn dolnych bez uszkodzenia górnej
części rdzenia (kończyn górnych), uniemożliwiający poruszanie się za pomocą dwóch lasek 70%
c) niedowład kończyn dolnych uniemożliwiający poruszanie się o jednej lasce 70%
d) porażenie całkowite obu kończyn górnych z zani
kami mięśniowymi, zaburzeniami czucia i zmianami trolicznymi bez porażeń kończyn dolnych (po wylewie śródrdzeniowym — zespół centralny) 100%
e) niedowład znacznego stopnia obu kończyn górnych, znacznie upośledzający czynności kończyn
(po wylewie śródrdzeniowym) 70%
1) niedowład znacznego stopnia obu kończyn górnych (po wylewie śródrdzeniowym) 30%
g) zaburzenia ze strony zwieraczy i narządów płciowych bez niedowładów (zespół stożka końcowego) 40"/o
h) zaburzenia czucia, zespoły bólowe bez niedowładów w zależności od stopnia zaburzenia 10—30%
§ 95. Urazowe zespoły korzeniowe (bólowe, ruchowe, czuciowe lub mieszane) w zależności od stopnia zaburzeń
procent trwałego inwalidztwa
a) szyjne
b) piersiowe
c) lędźwiowo-krzyżowe
d) guziczne
5 — 20%
5 — 10%
10 — 25% 5%
Wg tej samej instrukcji oceniane są szkody dotyczące pracowników wszystkich instytucji oraz zakładów tzw. T.R.W przez odpowiednie komisje lekarskie (Rozp. Rady Ministra z dn. 18.VI. 1968 r. § 8 w sprawie jednorazowych odszkodowań i innych świadczeń przysługujących w razie wypadku przy pracy, Dz.U. 22 poz. 144).
Znajomość zarządzeń i przepisów jest niezbędna przy opracowywaniu planu pomocy socjalnej, gdyż może ona być bezpośrednia lub pośrednia. W jej zakres wchodzą następujące problemy:
1. Sprawa rent inwalidzkich — kierowanie na KlZ-y.
2. Zgłaszanie do zatrudnienia:
a) występowanie o zabezpieczenie miejsca pracy w zakładach macierzystych,
b) chałupniczego,
c) przywarsztatowego w zakładach pracy chronionej,
d) udzielanie pomocy w uzyskaniu funduszów w tzw. usamodzielnieniu.
3. Zgłaszanie do szkolenia inwalidzkiego.
183