■dscowy czas gwiazdowy f.GM) - okres czasu jaki upłynął od górnej kulminacji punktu Barana na południki miejscowym do danej chwili; liczony ńa W od 00*
.o 24* (zależy tylko i wyłącznic od długości geograficznej punktu Barana).
Miejscowy czas słoneczny prawdziwy (TM*) - okres czasu jaki upłynął od dolnej kulminacji Słońca prawdziwego na południku miejscowym do danej chwili; Liczony na W od 00* do 24*.
Miejscowy czas słoneczny średni (TM) LMT - okres czasu, który upłynął oddolnej kulminacji Słońca średniego do danej ch\vili;-Liczony na W od 00* do 24*.
X- Miejscowy kat czasowy ciała niebieskiego - kąt liczony w płaszczyźnie równika niebieskiego od górnej części południka niebieskiego w kierutku na W
do koła godzinnego przechodzącego [rzez dane ciało niebieskie w systemie liczenia od 000® do 360°.
*
Miejscowy kat czasowy punktu Barana (LHAy.) - kąt liczony w płaszczyźnie równika niebieskiego od górnej części południka niebieskiego w kierunku na W do koła godzinnego przechodzącego przez punkt barana.
Miejscowy kat godzinny (HA1 - kąt liczony w płaszczyźnie równika niebieskiego od górnej części południka niebieskiego w kierunku na E lub na W do koła godzinnego przechodzącego przez cido niebieskie w systemie liczenia od000° do 180°. (Jeżeli LHA<180°-»LHA=HA W; Jeżeli LHA> 180—*360°-LHA=HA E).
Miesiąc anomalistvcznv - okres dzielący kolejne przcjściaksiężyca przez punkt perigeum: 27,55*.
Miesiąc smoczy - okres odpowiadąący dwukrotnemu przejściu Księżyca przez ten sam węzeł.
Miesiąc svdervcznv (gwiazdowy) - okres pełnego ubiegu księżyca wokół Ziemi (27* 07* 43“), okres po którym znajdzie się ponownie na wspólnym koie godzinnym z obraną gwiazdą.
Miesiąc svnodvcznv- okres czasu od Nowiu do Nowiu, okres dzielący kolejne położenie Księżyca na wspólnym kole godzinnym ze Sońcem: 29* 12* 44n.
Noc polarna - ,na północ od koła polarnego gdy deklinacja Słońca jest większa od 90°-<p
Odległość biegunowa fpl - kąt liczony oSSjli^cgo^ie|una do linii łączącej środek Ziemi z ciałem niebieskim. Dopcłnicnic-dcklnacji do 90°
Odległość zcnitalnafz’) - długość łuku koła wierzchołkowego zawartego między Zenitem a danym ciałem niebieskim. Jest dopełnieniem hs do 90°.
Oś świata - przedłużenie osi kuli ziemskiej w nieskończoność, przecina sferę ziemska w dwóch miejscach (Pn, Ps). Dzieli połudiik niebieski na dwie równe części, górną z Zenitem i dolną z Nadirem.
^ p r d. - poprawka na rctandację _ _
Pierwszy Wertyka! - koło wierzchołkowe prostopadłe do południka niebieskiego.
Południk niebieski - koło wielkie przechodzące przez Zenit, Nadir oraz bieguny niebieskie. Rzut geograficznego południka miejscowego przechodzącego przez obserwatora na sferę niebieską.
pv - poprawka na nich własny
Rcktasccncia(a) - wznoszenie proste ciała niebieskiego - kąt liczony w płaszczyźnie równika niebieskiego od punktu Barana w kierunku na F. do kola godzinnego przechodzącego przez dane celo niebieskie. W systemie liczenia od000° do 360°.
Równanie czasu gwiazdowego - 1) GU=GHAb=GHAcn+REKTcn; 2) GM= LHA^LHAcn+REKToj
Równik niebieski - koło wielkie, któcgo płaszczyzna jest prostopadła do osi świata. Rzut równika na sferę niebieską.
Równoleżnik deklinacyiny- koło małe, którego płaszczyzna jest równoległa do płaszczyzny równika niebieskiego.
Ruch dobowy ciała niebieskiego - ruch, jaki odbywają ciała niebieskie. Torami są odpowiednie równoleżniki prostopadłe do osi obrotu sfery.
^ S.D. - wartość kątowa promienia tarczy słońca
Sfera niebieska - kula wspólcentryczna kuli ziemskiej o nieskończenie wielkim promieniu. Rzut powierzchni kuli ziemskiej w przestrzeń kosmiczną o nieskończonym promieniu.
Solsytia - punkty maksymalnego odchylenia na N i S - punkty przesileń
Solsytium letnie - punkt przesilenia letniego -- punkt Raka, punkt w którym Słońce w ruchu pozornym osiąga maksymalnąpółnocną wartość deklinacji (22.06.)
Solsytium zimowe ~ punkt przesilenia zimowego - punkt Koziorożca, punkt, w którym Słońce w ruchu pozornym osiąga maksymalną południową wartość deklinacji (22.12.).
Stan chronometru - różnica czasu między UT a tym wskazywanym przez chronometr. Chr*St.Chr=UT;
Trójkąt sferyczny paralaktyczny - trójkąt powstały w wyniku przecięcia się trzech kół wielkich (południka niebieskiego, koła wierzchołkowego ciała niebieskiego, koła godzinnego ciała niebieskiego). Elementami trójkąta są: wierzchołki (Zenit, widoczny biegui niebieski, ciało niebieskie), kąt przy wierzchołkach (Azymut, HAcn. kąt paralaktyczny y), boki (odległość zcnitalną odległość biegunowa, szerokość do90°)
Węzeł wstępujący - punkt, w którym orbita Księżyca przecina ckliptykę przechodząc z półluli południowej na północną Węzeł zstępujący - punkt, w którym orbita Księżyca przecina ckliptykę przechodząc z półkuli północnej na południową.
Widoczny biegun - rzut osi świata na płaszczyznę horyzontu daje nam linie N-S.
Wick księżycowy - liczba dni jaka upłynęła od ostatniego Nowiu dodanej chwili.
Wysokość astronomiczna (hs) - kąt liczony w płaszczyźnie kola wicrzchokowcgo, liczony od płaszczyzny horyzontu astronomicznego do linii łączącej środek 'rZiemi z ciałem niebieskim (-90®<hs<90°).
Wysokość biegunowa (o) - łuk południka niebieskiego zawarty pomiędzy widocznym biegunem niebieskim a jego rzutem na płaszczyznę horyzontu astronomicznego. Jest ona równa co do w artości kątowej szerokości geograficznej obserwatora!