104304

maków Sa pełne egzystencjalnego bólu wynurzer,,^

Goilmrr odpowiada lapidarnie:    '^UtĄ'^/**+

Gdy nie tobie nie prnnoże,

Idżże robie precz, nieł^yze, iw. Z2l~932j

Daje tym dow/fd swojej tępoty i nicwrażhwośd.

Widmo nie zostanie także zrozumiane przez ^f f ;_r nocnych — pośmiertne wcielenia mieszkańców wioek - , *** do złego pana, którzy teraz, p<>& poat&c/ą kruki,y, gń_m :iy prześladują * w'*jego ciemięzcę- u piorą, wydzierając t ' * * wet najmniejsze cząatk. pożywienia. Zachowanie ptaków ' * aa z najpierwotniejszych, inatynktownych pobudek y *^' nimi prawo zemsty, chęć odwetu. 8ą okrutne i nie ubłaga .

Sie znałeś litości, panie'.

Hej, sowy, puchacze, kruki,

1 my nie znajmy litości.

(w. 251-253;

ó' i wiecie II części Dziadów nie ma miejsc a r»a wybaczenie pojednanie, porozumienie. Zaciekłość ptaków je*t jedna z bar. dziej porażających realizacji częstego u Mickiewicza motywy zemsty, sformułowanego „programowo” już w Odzie dc, młodości '„Gwałt niech się gwałtem odcinkaW zachowaniu ptaków ot-serwujemy także - charakterystyczny dla wielu utworów poety -sadyzm fantazmaty wściekłego gryzienia, pożerania, rozszarpywania ciaP. Ileż agresji jest w powtarzanym refrenicznie, pełnym frenezji wezwaniu:

8zarpajmy jadło na sztuki,

A kiedy jadła nie stanie,

Szarpajmy ciało na sztuki,

Niechaj nagie świecą kości.

(w. 254-257;

Trzecią z kolei zjawą przybywającą na obrzęd Dziadów jest Zosia (zwana też Dziewczyną i Dziewicą, a w pierwotnej wersji

- Karaną/, Orzttfctai 'Iwurtii. .

f*® ifft*

******* alt dwe

. ..._.__.    .    i aj)

aięźuwoK teMaama -    t.j* _z ^

wyraźnie nazwać    "    **e ** >ęs

Zwraca «t p«WK«dni«    na _Tait

sUti. Zonia jtft parterka ■■/.■<::. z    ^ >*"

pędzi beztrosk. żywot wśród ląk . c w.a«ów uu. ****** *'*'***-' ma swoich wielbicieli. Na tbrzęd Dztad«y»    '

Ti>w.te| pMtaet

wa, dach Zon, nie zaś ona sama w    jedaeśi Jp-

Jesteamy więc świadkami kary, taca >,_______

_    ,_ .    ._,    * *^eee**y%.aa wietrzaw-a

•dbywac mon po śmierci.

Największa uciążliwością, z jaka -s —    .

- •    z *a rję Zana jtn -w.

dobnie jak w wypadku W.4aa ziezo m-,    __

* r*»a — )(] nHkKŚHMK ontologiezna. .Nie wiem, czy i<;łvw. z >,,    .

^&    ...    .    *** czy z talu . snuta — wyznaje dziewczyna w rr»ot... .    ■__-_ .

® -    K4Qfc£Z~) 1K ZSflk'

miennym samookreś leniem:

Ani wzbić się pod lirbm i. Ani ziemi dotknąć «if - - ^ <«• *51-45«

Przebywanie pomiędzy niebem a riom^ _w u,    _v

ppjawiający się często w wyobraźni Mri m o ma. Wyraża zaęzbie-me, dezorientację, poczucie wyobcowania w mat owRizegasym jako wrogi i nieprzenikniony. Cierpienia Zosi mają wasdkae mamiona udręk typowo romantycznego bohatera-mdyw-dnalisty Uderzające jest podobieństwo sytuacji, w jakie] "»>«*« s* Zosia, do położenia Gustawa z IV części Dziadem Gustaw - postać o wyjątkowo niejasnym statusie - dwukrotnie wypowiada stawa zbliżone do wspomnianych deklaracji Zon .Idę z dataka, me mas z piekła czyli z raju” (w. 35; w. 82 Na tym podobieństwa stę me kończą. Przypadłością Zosi, egzystujące; r.i granicy bytów jest także zwiewność i ulotność, niemożność wejśaa w jałałubnek kontakt z materią. Wiatr nią Jak piórkiem pomiata*. Cała materialna rzeczywistość wymyka jej się z rąk:

Motylka rózeczką goni I już, już trzyma go w dłoni; Motylek zawsze ucieka.

(w 392-394)