111 3

•    opłacenie prowizji i odsetek od kredytu oraz kosztów bankowych (opłat manipulacyjnych).

Udzielenie kredytu może polegać na:

•    przekazaniu na rachunek bankowy całej kwoty kredytu lub jego części po potrąceniu pobranej z góry prowizji;

•    sukcesywnym pokrywaniu przez bank dyspozycji jednostki z tytułu wykorzystania kredytu (do ustalonej wysokości) i ewidencjonowaniu tych operacji na rachunku bieżącym.

Warto zauważyć, że kredytowanie na rachunku bieżącym jest korzystne zarówno dla banku, jak i kredytobiorcy. Pozwala z jednej strony na uproszczenie prac manipulacyjnych w banku, z drugiej zaś na elastyczne kredytowanie w zależności od sytuacji płatniczej kredytobiorcy. Kredytobiorca oszczędza na odsetkach, ponieważ wpływy na rachunek zmniejszają automatycznie jego zadłużenie. Kredyt na rachunku bieżącym ma formalnie charakter odnawialnego kredytu o limitowanej wysokości. Umowa z bankiem upoważnia kredytobiorcę do wydawania zleceń płatniczych, które bank zobowiązuje się wykonywać do wysokości przyznanego kredytu. Banki mogą pobierać podwyższone oprocentowanie od ewentualnego przekroczenia przyznanego limitu kredytowego oraz prowizję od przyznanego kredytu niezależnie od jego wykorzystania.

Do ewidencji przyznanych (wykorzystanych) kredytów w walucie polskiej i obcej służy konto 131 „Kredyty bankowe”. Na stronie Wn tego konta ujmuje się spłaty kredytów łub przeniesienie kredytu na inny rachunek, np. rachunek kredytu przeterminowanego, a na stronie Ma - otrzymanie kredytu.

Zapisy na koncie 131 „Kredyty bankowe” są dokonywane w wartości nominalnej. Jednak gdy środki - zgodnie z umową otrzymane jako pełna należność z tytułu przeznaczonego kredytu - są mniejsze od sumy kredytu podlegającej spłacie (np. pobrane z góry prowizje), wówczas powstałą różnicę ujmuje się na koncie 650 „Pozostałe rozliczenia międzyokresowe” i odpisuje w koszty finansowe w równych ratach przez cały okres, na który zaciągnięto kredyt.

Od udzielonych kredytów bank pobiera z rachunku kredytobiorcy: m odsetki (według zmiennej stopy procentowej) obciążające konto 751 „Koszty finansowe”;

•    prowizje (jednorazowe opłaty za usługi lub ryzyko bankowe), które księguje się w ciężar konta 751 „Koszty finansowe”;

•    koszty bankowe (zryczałtowane opłaty pocztowe, telekomunikacyjne oraz inne koszty manipulacyjne) obciążające konto 402 „Usługi obce” łub - jeśli nie prowadzi się kont zespołu 4 - konto 550 „Koszty zarządu”.

Odsetki, prowizje i różnice kursowe (dodatnie i ujemne) od kredytów, pożyczek i innych zobowiązań dotyczących budowy w okresie jej realizacji zwiększają wartość majątku trwałego.

Wykorzystane kredyty w walucie polskiej wykazuje się - na dzień bilansowy - w kwocie wymagającej zapłaty, tzn. łącznie z odsetkami przypadającymi na dzień bilansowy, nawet jeśli ich płatność na ten dzień jeszcze nie zapadła. Kredyty bankowe w walutach obcych przelicza się na złote według zasad podanych w podrozdziale 1.6.

111