s "7

Barok pozostawił tu ambonę z XVII wieku i marmurowe bramki oddzielające kaplice od naw oraz zespół ołtarzy z XVIII wieku, częściowo przypisywanych Bażance i Placidiemu i składających się na jednolite urządzenie wnętrza przez księdza Jacka topackiego. Działania topackiego niewątpliwie przyczyniły się do zatarcia gotyckiego charakteru kościoła, wzbogaciły go jednak również o nowe cenne obiekty, jak właśnie ołtarze i nagrobki, przede wszystkim zaś pięć obrazów znakomitego malarza weneckiego Giovanniego Battisty Pittoniego, z których najpiękniejszy, przedstawiający Zwiastowanie, znajduje się przy łuku tęczowym, obok Padovanowego cyborium. Dobrze się więc stało, że w XIX wieku usuwając barokowe „upiększenia" architektury gotyckiej, zachowano wyposażenie, bez którego kościół straciłby wiele ze swego autentyzmu.

Kościół Mariacki jest, podobnie jak katedra, wielką nekropolią, ale nekropolią zupełnie odmienną niż kościół grzebalny królów i biskupów. Nagrobków z postaciami leżącymi jest tu zaledwie kilka, zachował się natomiast piękny zespół płyt z norymberskiego warsztatu Vischerów, upamiętniających rodziny Salomonów i Bonerów, a . przede wszystkim - niezliczone epitafia mieszczańskie, stanowiące prawdziwy herbarz i kronikę Krakowa XVI i XVII wieku. Niekiedy są to tylko tablice inskrypcyjne lub powstałe pod wpływem śląskim sceny Ukrzyżowania, ze zgrupowanymi po bokach figurkami rodziny fundatora, przeważa jednak typ z popiersiami lub medalionami portretowymi, rozwinięty niekiedy w monumentalną kompozycję. Wspaniałym przykładem tego rodzaju są wieloosobowe nagrobki Montelupich i Cellarich z początku XVII wieku, tworzące całość z ławami zarezerwowanymi dla tych rodzin.

Podobnie jak katedra, kościół Mariacki zachował skarbiec, mieszczący się w osobnej przybudówce z barokową dekoracją wnętrza. I tu wojny i kontrybucje znacznie uszczupliły pierwotne zasoby, wciąż jednak skarbiec zawiera wspaniały zestaw naczyń liturgicznych, szczególnie późnogoty-ckich kielichów, oraz równie bogatą kolekcję tkanin, wśród których najcenniejsze to haftowane ornaty z XV i XVI wieku.

Znaczna część dawnego wyposażenia kościoła Mariackiego, szczególnie zabytków malarstwa, znajduje się obecnie w Prałatówce, kamienicy należącej do kościoła, zajmującej narożnik placu Mariackiego i ulicy

15*

227