116

przez tę diodę ogranicza rezystor R₁₄. Napięcie przewodzącej diody 04 wymusza na bazie tranzystora 78 potencjał, który wprowadza ten tranzystor w stan przewodzenia. Dioda D5 nie świeci, ponieważ jest zwierana przez przewodzący tranzystor 78.

T

Przy średnich prędkościach obrotowych, zbliżonych do optymalnych, napięcie na emiterze tranzystora 75 jest na poziomie, który utrzymuje tranzystor 76 w stanie ' zatkania, podczas gdy tranzystor 77 — przewodzi. Następuje zwieranie diody D4 przez przewodzący tranzystor 77. Dioda D4 przestaje świecić. Na skutek zmniejszenia się napięcia na kolektorze tranzystora 77 zostaje zatkany tranzystor 78. Dioda D5 przewodzi, a jej prąd ogranicza rezystor ft₁₆. Po zmniejszeniu się prędkości obrotowej poniżej optymalnego zakresu, tranzystor 76 przewodzi. Tranzystor 77 przechodzi w stan zatkania, a tranzystor 78 — w stan przewodzenia. W wyniku tego dioda elektroluminescencyjna D4 świeci, a D5 — przestaje świecić.

Tranzystor 79 spełnia funkcję stabilizatora, który uniezależnia pracę układu od zmian napięcia akumulatora. Dioda D7 zabezpiecza elementy układu przed zniszczeniem przy omyłkowym włączeniu napięcia zasilającego o odwrotnej polaryzacji.

Przy uruchamianiu układu do wejścia układu należy dołączyć generator impulsów prostokątnych o amplitudzie około I0 V. Ustawić częstotliwość odpowiadającą minimalnym obrotom optymalnego przedziału, obliczoną ze wzoru:

m * w

— dla silnika dwusuwowego f = ——

m ■ w

720

dla silnika czterosuwowego f

gdzie:

f — częstotliwość [Hz], m — liczba cylindrów silnika, w — liczba obrotów na minutę.

Do emitera tranzystora 75 dołączyć woltomierz. Rezystorem nastawnym RN doprowadzić do wskazania na woltomierzu napięcia 3 V. Wartość rezystancji rezystora R_1t dobrać tak, aby zaświeciła się dioda D5. Następnie ustawić częstotliwość odpowiadającą maksymalnym obrotom optymalnego przedziału (obliczoną analogicznie jak w_mjn). Wartość rezystancji rezystora R₁₃ dobrać tak, aby ponownie zaświeciła się dioda 04.

Wskaźnik napięcia akumulatora z dwiema diodami świecącymi

•4

Wskaźnik napięcia, wykonany w Przemysłowym Instytucie Elektroniki według schematu z rys. 5.4, za pomocą dwóch diod elektroluminescencyjnych sygnalizuje trzy przedziały napięciowe: do I2 V świeci dioda czerwona, I2-ż~I4,7 V świeci dioda zielona, powyżej 14,7 V świecą obie diody. Informacja o wartości napięcia w instalacji elektrycznej samochodu pozwala wnioskować o prawidłowej pracy najważniejszych urządzeń: prądnicy, regulatora napięcia i akumulatora.

Przy napięciu zasilania mniejszym niż I2 V tranzystory Tl, T2 i 74 są zatkane. Wysoki potencjał kolektora tranzystora 72 zasila diodę D3 — czerwoną, jednocześnie wysoki potencjał kolektora tranzystora 72 wywołuje stan przewodzenia tranzy-

II6