3. PODSTAWOWE URZĄD2ENIA 1 APARATY STACJI
Rys. 3.33. Wyłącznik samoczynny: a) podstawowe elementy składowe; b) zasada budowy t — podstawa; 2,3 — styki stały i ruchomy; 4 — komora gaszeniowa; 5 — wyzwalacz nadprądowy elektromagnetyczny; 6 — wyzwalacz cieplny; 7 — cewka pod napięciowa; 8 — zamek; 9 — dźwignia napędu; 10 — obudowa
— wyzwalacze (przekaźniki) nadnapięciowe,
— łączniki pomocnicze,
— ograniczniki prądu.
Nowoczesne konstrukcje wyłączników, na znaczne wartości prądów znamionowych, mogą być wyposażone w jeden zespolony, najczęściej elektroniczny blok zabezpieczeniowy, realizujący funkcje kilku wyzwalaczy nad-prądowych, o dużych możliwościach nastawień prądów i czasów działania (rys. 3.34).
Napęd wyłączników o niewielkich wartościach prądów znamionowych jest przeważnie ręczny bezpośredni. Załączenia dokonuje się przez przestawienie dźwigni napędu w skrajne położenie. Wyłączniki o dużych wartościach prądów znamionowych mają napędy pośrednie, przy których załączenia dokonuje się przez zwolnienie sprężyny załączającej, napiętej wcześniej wskutek wielokrotnego ruchu dźwigni ręcznej lub działania silnika.
Utrzymanie wyłącznika w stanie załączonym, bez udziału sił zewnętrznych, uzyskuje się przez zastosowanie specjalnego mechanizmu, zwanego zamkiem. Zwolnienie mechanizmu ryglującego zamka, w sposób ręczny lub wywołany działaniem dowolnego z wyzwalaczy i przekaźników, powoduje wyłączenie wyłącznika pod wpływem sprężyny zwrotnej napiętej w czasie załączania.
Wyzwalacze elektromagnetyczne są integralną częścią każdego wyłącznika, za wyjątkiem wyłączników wyposażonych w nadprądowe bloki elektroniczne, które spełniają również funkcje wyzwalaczy elektromagnetycznych. Wyłączniki na niewielkie wartości prądów znamionowych mają jednoczłonowy wyzwalacz bezzwłocz-
120