1654657h931987109062102169031 n (2)

, Knichoil odpus/c/uui« w stalach stopowych (obni>cnłe ciągli"ości /c wzrostem temp. udpus/<-/ain;«;

nieodwracalna w temp 250 • 350 *C jot wynikiem wydzielania sic węglika c na granicach /tam austenitu. uu>slur,K.iln.' w temp. 250 350 °C jest wynikiem rozpadu austenitu nicpr/emicnioncgo w U stadium odp

I H>rtowmri< stall :____________

,'!\m'„.v, mcio/pus/c/onyeh la/ < cement) t, węgliki) obniża hartownej - ułatwiają przemiany dyfuzyjne, otycnośc ńicro/pus/c/onydt luz (cementyt. węgliki) zwiększa hanowność (opóźniają przem. dyfuzyjne). Sposoby podwy/s/ania wytrzymałości stali konstrukcyjnych (mosty, suwnice, budynki, pojazdy), /więks/enic ilości węglu (powy/cj 0.2%) c/.yli zwiększenie ilości perlitu, który podwyższa wytrzymałość. /więks/cnic hartowności (węgiel >0.2% ora/ dodatki stopowe; • hartowanie odpuszczanie wysokie, rozdrobnienie /iam:> ferry tu i zwiększenie ilości i cłyspcr.)i perlitu poprzez szybkie chłodzenie (powietrze), I msaulnicnic zawartości dodatków stopowych w stalach konstrukcyjnych,

jak najwięcej (chocin* rośnie cena), gdyż dają umocnienie roztworowe fenylu oraz wyrost hartowności._

niewielkie ilości ponieważ podwyższają Harto wność i pogarszają spawa! ność,__

■Michnie od zawartości węglu - im jest wyższa tym więcej powinno być dodatków stopowych._

W oznaczeniu stali konstrukcyjnych (np. S550AJ litera A oznacza:

"tiUi Jostawy po walcowaniu termomechanicznym - własności niemożliwe do uzyskania innymi metodami

stan dostawy po walcowaniu normalizującym ^liono-tci mofliwc do uzyskania innymi metodami. _

st:u\ dostawy po umocnieniu wydzieleniowym ferrytu xwjajcami mikrododatków (Nb. I i. V)_

Stale konstrukcyjne tmdnordrcwiejącc (typu CORTEN A, np. S3S5J2W)

rdzewieją początkowo normalnie ale po pewnym czasie (nawet kilka lat) korozja praktycznie ustaje,_

pojawienie się rdzy jest bardzo utrudnione - warstwa pse.y-z.Tta tlenków chromu zabezpiecza powierzchnię.

I /asadnicnic zwykle stosowanej obróbki cieplnej w stajach maszynowych (hartowanie i odpuszczanie),

kartowanie na martenzyt oraz średnie odpuszczanie na troosłyt odpuszczania - kompromis własności._

hartowanie na martenzyt oraz wysokie odpuszczanie na sorbit odpuszczania dla wysokiej ciągjiwości,_

hartowanie na martenzyt oraz niskie odpuszczanie na martenzyt odpuszczania dla wysokiej wytrzymałości. Stale raa\/y now c umacniane wydzieleniowo stosowane na części kute na gorąco - struktura:

perlit / ferrytem uzbrojonym bardzo drobnymi wydzieleniami związków V i Nb._

martenzyt wysoko odpuszczony dodatkowo umocniony drobnymi wydzieleniami związków V i Nb._

marten/) t nisko ixlpuszc/ony dodatkowo umocniony drobnymi wydzieleniami /wiązkow V i Nb._

Uzasadnienie składu chemicznego mli maszynowy ch do hartowania powierzchniowego:_

0.35-0.5 °«C ponieważ rdzeń musi być ciągliwy - konieczny jest znaczny udział ferrytu,_

powyżej 0.8 *oC ponieważ, dopiero tak duto zawartość C zapewnia maksymalna twardość powierzchni, mo/liwie duża ilość dodatków stopowych, gdy/, podwyższają one haitownośc.

Stale maszynowe do nawiania - dodatki stopowe:_

głównym celem dodatków stopowych jest podwyższenie twardości powierzchni - drobniejsze węgliki,

głowm m celem dodatków stopowych jest zwiększeń:-: hartov.TR/.ci większa wytrzymałość rdzenia._

Porównanie hartowania powierzchniowego i nawęgtania (z późniejszym hartowaniem) części maszyn: na węglanie pozwala uzyskać wyższą twardość powierzchni ale zdecydowanie niższą ciągliwość rdzenia,

hartowanie powierzchniowe daje istotnie mniejszą iwanbM. i odporność na ścieranie części maszyn,_

Stale spręży nowe przewidziane do obróbki cieplnej - dodatki stopowe_

Ni (do 2 ⁰ o) jest najczęściej stosowanym dodatkiem - umacnia ferryt oraz podwyższa jego ciągliwość.

Si ido 2 ⁰ o) jest najczęściej stosowanym dodatkiem najsilniej umacnia ferryt ale obniża jego ciągliwość. Stale nar/ędziowc do pracy na zimno - sposoby maksymalnego podwyższania żywotności narzędzia:

hartujemy powierzchniowo stal zacutcktoidalna i bardzo nisko odpuszczamy (150 °C)._

wykorzystujemy ledeburyt w strukturze, który uzyskujemy dodatkiem 12 % Cr (przy 1.5-2 %C)._

nawęglamy do 1.5-2 VoC. hartujemy i nisko odpuszczamy f 150 ^łCj.__

Sulc narzędziowe szybkotnące_____

•    v ;i;um h>e duźl(>l,3%)- gdyż w wna^rn;. yak    .<wy2CqodpOftlOÓCiMfcicWPie(lcdcbltfyt),

.-.martość C musi być możliwie mała (0.8-1.3%;. gdy?, laac/ej obniży vźy temperatura topnienia stali._

Stale odporne na korozję (elektrochemiczną - ^nsokrą**) - zjawisko korozji między krystalicznej:

wydzielanie się węglików Cr na granicach w warunkach malej szybkości dyfuzji atomów Cr^>yOO °C j.____

wydzielanie się węglików Cr na granicach w warunkach dużej szybkości dyfuzji atomów Cr (>800 °C).

!•’. iii/ :.    .• ./■    •    /• : /v.id:-.zenia tjosci drogięgoNi,

O Mł4 —• 11# «■■! »l» I    »i«Ł ■ ayy 2% mniejszej ilości drogiego Ni.

Stale odporne na kortadt (elektrochemiczną - w—okrą**) austenityczno- lc

austcnityczno-