11 (5)

Rys IN Siad

na podnóżku

Przed wejściem z ziemi na wózek należy ustawić widelce małych kol w przód (zwiększenie stabilności wózka) |Rys 112], a następnie jedną rękę oprzeć o ramę wózka, a drugą o podłoże |Rys. 113| Z tej pozycji, odpychając się ręką opartą o podłoże i odchylając tułów należy unieść tułów do siadu na podnóżku |Rvs 111|. po czym wspierając się rękoma o ramę wózka (jedna kończyna dolna zgięta w stawie kolanowym) [Rys, 115, I! 6] wciągnąć tułów na siedzenie wózka [Rys. 117. 118|.

Przy opisanej technice wózek może być odblokowany, a zarówno opuszczenie tułowia na podłoże, jak i wciągnięcie tułowia na wózek również można wykonać bezpośrednio:

3. WÓZEK INWALIDZKI JAKO PROTEZA CZYNNOŚCIOWA DLA OSÓB PO URK

Do lat 70-tych XX wieku większość z pro dukowanych na swiecie wózków inwalidz kich było konstrukcyjnie bardzo do siebie zbliżonych Wynikato to z faktu, że konstruktorami byty osoby pełnosprawne, które opracowując zasadnicze cechy wózka, kładły nacisk przede wszystkim na zapewnienie użytkownikowi komfortu siedzenia i zapewnienie możliwości manewrowania wózkiem przez osoby drugie Wózek inwalidzki by! wówczas rodzajem wygodnego fotela na kolkach. służącego jedynie do transportowania pacjenta z miejsca na miejsce.

Pierwsze próby udoskonalania wózków, wprowadzania zmian konstrukcyjnych pochodzą ze Stanów Zjednoczonych, głównie od samych niepetnospiawnych, a zwłaszcza koszykarzy na wózkach. Koszykówka na wózkach zawsze wymagała szybkiego przemieszczenia się na boisku, nagłej zmiany kierunku jazdy, dlatego wózek musi być lekki. zwrotny, łatwy w manewrowaniu, jego konstrukcja musi też umożliwiać szybki i łatwy powrót na wózek po ewentualnej wywrotce - stąd poszukiwania nowych rozwiązań. Nowe kierunki modyfikacji wywodzą się często z innowacji wprowadzanych w wózkach służących do celów sportowych, dlatego też z zalet jakie dają: zmniejszenie ciężaru całkowitego, zwiększenie wytrzymałości, ułatwienie obsługi i poprawienie funkcji, korzysta się przy produkcji wózków służących do zwykłej, codziennej eksploatacji. W konstrukcji wózków skoncentrowano sic więc clownie na możliwości manewrowania wózkiem przez użytkownika, zastosowaniu nowych materiałów, nowych wzorców, oraz indywidualnym doborze części dodatkowych, mimo iż podstawowa konstrukcja wózka wraz z mechanizmem jego składania i tradycyjnym wykorzystaniem ramy i kol rowerowych, od lat niewiele się zmieniła. Znaczny rozwój konstrukcji wózków nastąpił po Igrzyskach Paraolimpijskich w Montrealu w 1980 roku, kiedy to Amerykanie po raz pierwszy zaprezentowali wózek o skośnie ustawionych kolach względem podłoża.

Aktualnie prowadzone prace badawcze mają na celu określenie takiej charakterystyki wózków, przy której osiąga się największą mobilność kosztem najmniejszego nakładu energii dostarczanej przez użytkownika. Prowadzone prace dobitnie wskazują jak ważne są np. parametry kól (łożyskowanie, zbieżność kól. kształt i stopień napompowania opon lip.), które w istotny sposób wpływają na sprawność przemieszczania się wózkiem. W wózkach o napędzie ręcznym odstępuje się od tradycyjnego modelu składanego na rzecz lekkiej ramy spawanej, wykonanej z materiałów o wysokim współczynniku wytrzymałości na ciężar jak stopy aluminium czy tytanu. Redukuje się też wielkość wózka, a także powszechnie stosuje się szybko roz lączalne osie kól napędowych, co umożliwia umieszczenie wózka w ograniczonej prze strzeni bagażnika samochodowego

Wózek inwalidzki musi współcześnie spełniać szereg funkcji służy do poruszania się (konstrukcja powinna odpowiadać zarówno potrzebom użytkownika, jak i jego możliwościom dostarczenia napędu), zapewnia powierzchnię podpierającą dla tułowia (istotną trudnością, jaka pojawia się przy wyborze wózka, jest dostosowanie go do cech antropometrycznych użytkownika), wspomaga funkcjonowanie na stanowisku roboczym, w domu, czy życiu towarzyskim (musi ułatwiać dostęp, zapewniać łatwość manewrowania. pozwalać na łatwe przesiadanie się z wózka, spełniając przy tych czynnościach wymogi bezpieczeństwa).