21122010038

. trrpniii nnyck Górne odcinki Dtwy, Horynia, Ko-dopływów usiane są -    -talami ^k™-

„M które w wyniku erozji lessu i podłoża kredowego gromadzą się na dmSdolin i wąwozów (A. Cynkalowski 1961. s. 3-4) Na obszary krzemie-nionośne w dorzeczu Ikwy (okolice Dubna), Ujścia (okolice Równego, Kosto-pola. Zdolbunowa), Styru (okolice Polowli) wskazywali także I. K. Swieszni-kow (1967, s. 222; 1969 s. 115) i Z. S. Biericzańska (1972, s. 280). B. Ginter i J. K. Kozłowski zaznaczają rejony występowania surowców między górnym Bugiem a Dniestrem, różnicując je na krzemień „wołyński" i „naddniestrzań-ski” (1969, s. 14, ryc. 1; 1975, s. 27, ryc. 2; 1990, s. 29, ryc. 2).

Na podstawie relacji badaczy ukraińskich i własnych obserwacji próbę uporządkowania zagadnień charakterystyki i występowania złóż surowców na rozległym obszarze zachodniej Ukrainy podjął B. Balcer (1983. s. 47-48, ryc. 4). W miedzyrzeczu Styru i Horynla występuje według tego autora krzemień wołyński, na wschodnim Roztoczu — krzemień roztodci i w rejonie środkowego Dniestru — naddnieprzański Te trzy odmiany różnią się wielkością i kształtem konkrecji, a co za tym idzie i walorami technicznymi, przede wszystkim zas zabarwieniem masy krzemiennej. Autor podkreśla brak wyczerpującej charakterystyki i ściślejszych informacji o zasięgu złóż.

12-13). Badacz ten podjął w ostatnich latach szeroko zakrojone studia nad ¹ w surowcami krzemiennymi, których wynikiem jest charakterystyka surowców występujących na ogromnym obszarze między górnymi dorzeczami Dnie-stru i Prutu na południu i południową częścią dorzecza środkowej Prypeci

na północy oraz między dorzeczem górnego Dniestru i Bogu na zachodzie -__

i dorzeczami środkowego Dniestru i Horynia na wschodzie (V. M. Konoplja, w druku).    “*1

Na wspomnianym obszarze autor wydziela pięć gatunków skał krzemion- csg kowych krzemień górnoalbski w środkowym dorzeczu Dniestru, na po- “ graniczu obwodów czemiowieckiego i chmielnickiego: krzemień dolno ce- ra« nomański na lewym brzegu środkowego Dniestru, w miedzyrzeczu Stude- ^K nicy i Żwarica; krzemień górnocenomański, występujący na mniej więcej tym samym obszarze oraz krzemienie turońskie Wołynia i Podola.

Z punktu widzenia potrzeb niniejszej pracy istotne znaczenie mają te ostatnie.

Krzemienie turońskie zachodnich rejonów Ukrainy W. M. Konopla dzieli na zachodniowołyński, zwany wołyńskim (lub rzadziej nadbużańskim) i po

^ **toc»e sytuacja jest trudna Przez wiele lat problematyka bazy surowcowej krzemieni arst ra pradziejowego na obszarze dzisiejszej Ukrainy pozostawała jakby poza zasięgiem zainteresowań tamtejszych badaczy. Dopiero ostatnio niektóre prace, zwłaszcza W. M. Konopli, zawierają krótką charakterystykę surowca i lokalizację jego złóż (1982. s 17-18; 1990a, s. 9-10,

dolski.

1.1. Krzemień zachodniowołyński

Zalega w krzemionkowo-kredowych poziomach stratygraficznych północno-zachodnich odgałęzień Płyty Wołyńsko-Podolskiej i w pokładach kredy Polesia Wołyńskiego. Występuje między Kołkami, Kiwercami, Krzemieńcem i Rohatyniem. Konkrecje wielkości 5-30 cm, rzadziej do 100 cm. ‘ - — kardsn cienką białą korą i mają bardzo zróżnicowane kształty: od