201411183431

Zgodnie z Kartą Praw Osób Niepełnosprawnych niepełnosprawne są których sprawność fizyczna, psychiczna lub umysłowa trwale lub okięlj utrudnia, ogranicza lub uniemożliwia życie codzienne, naukę, pracę oraz pejL^ nie ról społecznych (współmałżonka, rodzica, pracownika, członka organjoj itd. - BK) zgodnie z normami prawnymi i zwyczajowymi.

Natomiast w ostatniej Ustawie o rehabilitacji z 1997 r., w definicji o takim J mym brzmieniu, wśród ról społecznych położono nacisk na ograniczenia zdolnoj do wykonywania pracy zawodowej, co wiąże się z zakresem przedmiotowym tej& Ustawy.

W polskim środowisku naukowym pedagogów i polityków społecznych w,podejściu do definicji i kwestii niepełnosprawności od dawna kładziono naciski obok ograniczeń w czynnościach życia codziennego - na ograniczenia w życ-jl rodziny, społeczności lokalnej i społeczeństwa jako narodu. A. Hulek za osobę nie. i pełnosprawną uznał taką, „[...) u której występuje naruszenie sprawności fizyczni lub psychicznej w stopniu wyraźnie utrudniającym (w porównaniu z jednostka! pełnosprawnymi w danym kręgu kulturowym) wykonywanie czynności dnia col dziennego, życia w rodzinie, korzystanie z różnych form wypoczynku i udziałJ w życiu społecznym" (za: Poliwczak 2007, s. 14). Z kolei L. Frąckiewicz pisz! „Osobą niepełnosprawną jest jednostka w pełni swych praw, znajdująca się w sytuJ acji upośledzającej ją na skutek barier środowiskowych, ekonomicznych i spo-Uecznych, których z powodu występujących w niej (w osobie) uszkodzeń nie mo- j M przezwyciężyć tak jak inni ludzie”. I dalej Autorka stwierdza: ,3ariery te zbyta Hpto są zwiększane przez deprecjonujące postawy ze strony społeczeństwa. Do 1 fdań społeczeństwa należy eliminowanie, zmniejszanie lub kompensowanie tychi trier, aby każdej jednostce umożliwić korzystanie z dóbr publicznych, jednoczeni Knie respektując jej prawa i przywileje" (Frąckiewicz 2001, s. 2).

W ostatniej z definicji wymieniono bariery niepozwalające funkcjonować! osobom niepełnosprawnym oraz wyznaczono zadania społeczeństwo i - jak myj ślę - również polityce społecznej wobec osób niepełnosprawnych. Podkreślono^! zasadę respektowania praw i przywilejów niepełnosprawnych. Sądzę, iż — obok J praw - należy uwzględniać również obowiązki tychże osób, a więc należy je trakto-l wać jako pełnoprawnych obywateli. Jak wielokrotnie stwierdzał J. Pawłowski (re~l daktor naczelny miesięcznika „Niepełnosprawni”, laureat nagrody im. W. Szuberta, | przyznawanej przez Komitet Nauk o Pracy i Polityce Społecznej Polskiej Akademii 1 Nauk, będący osobą niepełnosprawną ruchowo) na konferencjach poświęconydjl niepełnosprawności i jej różnym uwarunkowaniom i skutkom, niepełnosprawnymi przyznaje się prawa i różne przywileje, ale należy również od nich wymagać, taki jak od innych, po to by poczuli się bardziej normalnie.

Z punktu widzenia celów polityki społecznej istotne wydaje się zwrócenia! uwagi na ujęcia niepełnosprawności pod względem: 1) ekonomicznym - z punktu! widzenia produktywności, udziału w tworzeniu dochodu; 2) prawnym jako stanu i uprawniającego do określonych świadczeń z zabezpieczenia społecznego, co jest I unormowane odpowiednimi aktami prawnymi; 3) zawodowym jako stanu ograni-j czonej możliwości uzyskania zatrudnienia i 4) socjologicznym - jako wypadnię-1