26 (41)

_IMyi> i w****"⁴ opowie 78

a nic sam system. Co więcej, dynamizm

układania zdarzeń "    ' _poslrzcgany od pierwszych linijek _Poe.

(dynamik^asc'"JC ^nia (47 a 8-10) i to on żąda w rozdziale VI. iykijako wymdg domini    _na do swojego kresu (feteios). Oczywiście

aby akcja została ^d°P^r0    _{d |cgo} my,hos. lecz zostaje potwierdzone

dopełnienie należy do d^a,jo J^g, ^ _{b n) d|a lragcdii}. _{co Arystotc}.

tylko przez „przyj^emn    ^ _3Q. ^jaściwy dla mej skutek” (Goldcn

I cs określa jako jej ^erg°'l_]C[jon<yy y^icm wszelkie zaczątki mimesis III tłumaczy to:    przyjemności właściwej” oraz warun-

W tekście Arystotelesa dotyc^^P^yj^ _{wjaki spos6b owa} przyjcm.

kówjej *?^twor7m . _w dziele i urzeczywistniana poza dziełem. no^śćjeS,2ar"_z„J"zewnętrzny,n i wymaga, aby dialektycznie rozpatrywać stosunek zewnętrznego do wewnętrznego; stosunek ów "na poetyka sprowadza zbyt szybko do zwykłej rozłącznosc, V r_ę rzekomej klątwy rzuconej przez semtotykę na wszystko, co jest uznawane za pozajęzykowe". Jak gdyby język n,c byt od zawsze wy-rzucany poza siebie przez swoją ontolog.czną porywczość! Gdy chcemy poprawnie złączyć wewnętrzność i zewnętrzność dzieła, znajdziemy dobrego przewodnika w Etyce. Jest nim właśnie teoria przyjemności. Jeżeli do dzieła literackiego zastosuje się to, co Arystoteles mówi o przyjemności w księdze VII i w księdze X Etyki nikomachejskiej czyli że pochodzi ona z niepowstrzymywanego działania i dołącza się do wykonanego działania jako wieńczące je uzupełnienie - należy w ten sam sposób połączyć wewnętrzną celowość kompozycji i zewnętrzną celowość odbioru⁴⁵.

Przyjemność zdobywania wiedzy jest naprawdę pierwszorzędnym składnikiem przyjemności płynącej z tekstu. Arystoteles uważa ją za następstwo przyjemności, czerpanej przez nas z naśladownictw i przed-

^t} l. Goldcn, O.B. Hardison,op. cit._% s. 21.

“ Moje stanowisko, którego będę bronił w następnym rozdziale, jest bliskie stanowisku H.R. Jaussa w Pour une esihetique de la receplion, Galliinard, Paris 1978, s. 21-80

lllZtrZfnf' ^mŻnl ^P«o?r^{ać U teg}° ^{$amCg0 aulora w} desthetische Erfahrung u,ul Literarische Hermeneuiik, Wilhelm Fink Verlag, Mlinchcn 1977, s. 24-211.

J Mieszany status przyjemności, gdy dzieło i publiczność pochylają się ku sobie wv-

posiada przecież swa moc ndd?t*i . • °^{n Cm na}J^mn,cJ artystycznym”, gdyż „tragedia łu aktorów" (50 b 16) 7 drueici c^³™^{3 n3VVC}! ^{bcz w}>'^staw«enia na scenie i bez udzia-iest nieistotne, nic mo^a go    S T ?*"* ² +«*'    ¹ ***

umożliwia oglądania, umożliwia czYtani^A“^m0żł,w,a ogranie, a gdy me re jest zawsze tylko namiastką widowiska’    ⁿ‘^{C tWOr/y tCOrii} W¹*™' ^kló‘

jego namiastkę czytelnik potrafi d, a ^l° ^bow,em’Jeżeli nie widz lub stanowiący "Powinnaistnieć Swotó^hl f?*** ^dłu^'    którego definicja

)^?To Poprzez „spojrzenie” Dr/ycC^³^^™ ^spoJ^r/cnicm jego początku i końca' zi przyjemność zdobywania wiedzy.