7. UZIEMIENIA. OCHRONA PRZECIWPORAŻENIOWA I PRZECIWPRZEPIĘCIOWA W STACJACH
wypadku. Wypadek taki może nastąpić przy spełnieniu szeregu niezależnych zdarzeń, z których każde występuje z bardzo małym prawdopodobieństwem.
Bardziej prawdopodobne są wypadki związane z urządzeniami niskiego napięcia, powodowane w mniejszym stopniu niedoskonałością stosowanych dodatkowych środków ochrony, a raczej ich brakiem lub niesprawnością elementów. Konieczne są okresowe kontrole skuteczności działania również tych środków ochrony przeciwporażeniowej.
Najczęściej wypadki są związane z pracami remontowymi i konserwacyjnymi urządzeń, takimi jak: czyszczenie izolatorów, prace rewizyjne przy wyłącznikach, wymiana różnych aparatów, sprawdzanie skuteczności dokręcenia śrub przyłączeniowych i inne. Czynności te są wykonywane przy urządzeniach wyłączonych spod napięcia, w miejscach pracy, które powinny być starannie zabezpieczone, ogrodzone i oznakowane. Zdarzające się wypadki są powodowane drastycznymi pomyłkami, takimi jak wejście do sąsiednich pól pozostających pod napięciem, dotknięcie przewodów pod napięciem — nieprawidłowo przenoszoną czy przewożoną drabiną oraz innymi długimi przedmiotami. Pomyłki lub nieprzestrzeganie przepisów bezpieczeństwa pracy są w badaniach powypadkowych przeważnie bardzo trudne do wyjaśnienia. Wypadkom ulegają zawodowi elektrycy, niekiedy z dużym doświadczeniem. Można to próbować tłumaczyć pewnym oswojeniem z zagrożeniem powodowanym długotrwałym przebywaniem wśród urządzeń elektroenergetycznych i zanikiem odruchów samozachowawczych. Nawyki bezpiecznej pracy i wyczulenie na zagrożenie powinny być wpajane i egzekwowane od wszystkich pracowników przebywających na terenie stacji, zarówno tych związanych z eksploatacją stacji, jak również wykonujących prace remontowe czy konserwacyjne.
Przygotowanie miejsca pracy przy urządzeniach, które normalnie pozostają pod napięciem, wymaga uziemienia wyłączonych spod napięcia fragmentów rozdzielni czy linii. W tym celu, po wyłączeniu napięcia i stwierdzeniu widocznej przerwy powstałej po otwarciu odłącznika, należy:
— zablokować napędy łączników, którymi mogłyby być załączone te urządzenia na napięcie,
— sprawdzić brak napięcia za pomocą wskaźników napięcia,
— uziemić wyłączoną część rozdzielni czy linii.
Uziemiać należy wszystkie trzy fazy, po obydwu stronach miejsca pracy, tak żeby co najmniej jedno uziemienie było widoczne z miejsca pracy.
Uziemienia mogą być dokonane za pomocą:
— odłączników z nożami uziemiającymi,
— uziemników,
— zwierników trójfazowych,
— uziemiaczy przenośnych.
Obecnie często stosuje się odłączniki wyposażone w noże uziemiające, jedynie niewiele droższe od samych odłączników. Przy napięciach 110 kV i wyższych stosuje się niekiedy odłączniki wyposażone w dwa komplety noży
276