7. UZIEMIENIA. OCHRONA PRZECIWPORAŻENIOWA I PRZECIWPRZEPIĘCIOWA W STACJACH
Rys. 7.1 Szkic obrazujący rozkład napięcia w czasie przepływu prądu przez uziom U, — napięcie uziomu względem ziemi odniesienia;
Ud, UrJ napięcie dotykowe i rażeniowe dotykowe;
Uk, Urk napięcie krokowe i rażeniowe krokowe; l,d — prąd rażeniowy wywołany napięciem dotykowym;
} — uziom pionowy; 2 — poziome elementy uziomowe sterujące rozkładem potencjału
niowych dotykowych, jakie występują na metalowych elementach urządzeń i konstrukcjach w czasie zakłóceń związanych z przepływem prądów uziomo-wych o najwyższych spodziewanych wartościach.
Różnicę napięć między uziemionym przedmiotem metalowym, którego człowiek może dotknąć a powierzchnią gruntu w odległości umownej długości kroku (1 m) nazywa się napięciem dotykowym Ud. Jeżeli pod tym napięciem znajdzie się człowiek, to popłynie przez niego prąd rażeniowy Ird, który wywoła spadek napięcia na rezystancji przejścia prądu od stóp człowieka do ziemi oraz spadek napięcia w samym ciele człowieka nazywany napięciem rażeniowym dotykowym Uri. Napięcie to, przy dużych wartościach rezystancji przejścia, może być znacznie — niekiedy wielokrotnie — mniejsze niż napięcie dotykowe.
Analogiczne rozważania mogą być przeprowadzone w odniesieniu do napięć krokowych. W rozwiązaniach praktycznych napięcia te są jednak znacznie mniejsze niż napięcia dotykowe i nie stanowią zagrożenia porażeniowego w przypadkach, w których nie występuje niebezpieczeństwo porażenia wywołane napięciami dotykowymi.
Napięcie dotykowe UaM oraz napięcia rażeniowe dotykowe UrdM w punkcie M oddalonym o 1 m od uziemionej konstrukcji (rys, 7.1) wynoszą
UdM — U z — <pMl (1.2)
266