Tablica VI podaje wszystkie wielkości potrzebne do tyczenia luku od przedłużonej cięciwy (metodą angielską) i do kontroli wytyczonych punktów.
Przykłady omówione niżej będą oparte na danych odczytanych z tablic M. Lipińskiego. .
ku, jeżeli a = ę w odległości
§ 24. Przykłady » ■;
Przykład 1
Obliczyć elementy potrzebne do wytyc^
= 26°52', R = 300 m, a początek łuku znaf 2381,50 m od początku trasy.
»ikty główne
ąc potrzebne dane z załączonego tu fragmentu tablicy I ńskiego otrzymamy zgodnie z rysunkiem 34: stycznej
• - "*-łV>
t = R tg — = 300 • 0,23 885 — 7i;66 m;
odległość wierzchołka W od środka łuku
R (sec y- 1 j = 300 • 0,02 813 = 8,44 m;
dcięta PA równa połowie cięciwy PB
y = xs = R sin y = 300 * 0,23 231 = 69,69 m;
300* 0,02736 = 8,21 m;
rzędna AS równa strzałce BS s = ys = R11 cos y"|
długość łuku PRK
L = R--fr^ = 300 ■ 0,46 891 = 140,67 m. loU
7fa°
Jeżeli do wyznaczenia punktu S potrzebna będzie znajomość cięciwy PS = SK, to obliczymy ją podstawiając do ogólnego wzoru na pół cięciwy zamiast a kąt dwa razy mniejszy, czyli w naszym przykładzie 13°26/. Dla tej nowej wartości kąta a znajdziemy na stronie 51 tablic Lipińskiego sin V2 a = 0,11696. A więc
PS = SK = 2 • 300 • 0,11 696 = 70,18 m.
Rzędna AS jest mniejsza niż 20 m, a zatem wszystkie punkty łuku dadzą się wytyczyć od dwóch stycznych głównych i wyznaczanie stycznej pomocniczej w punkcie S jest zbyteczne.
Punkty pośrednie
Do tyczenia od stycznej możemy użyć (patrz załączony fragment) tablicy II, z której dla R — 300 m odczytamy:
Xi = 10,00 m; x2 = 20,00 m; x3 = 30,00 m;
yx= 0,17 m; y2 = 0,67 m; y3 = 1,50 m;
xA = 40,00 m; a?5 = 50,00 m; x6 = 60,00 m;
2/4 = 2,68 m; yB = 4,20 m; y6 = 6,06 m.
|Za pomocą tych współrzędnych wytyczymy każdą połowę z osobna. > V
Uleżeli posłużymy się tablićą III (sfer* 370 tablic M. Lipil g<j|| to poczynając od punktu P i K Wyznaczymy na obup wach łuku szereg punktów rozi^ęszfczonych w równych, lf trowych odstępach. Ponieważ pędowa łuku wynosi 70,33 m| statni, siódmy odcinek będzie przy punkcie S wynosił 10| Punkty h e k t o me t r O we
Pikietaż początku hdtji wynosi 2i3i81y90 m. Dodając do niego ługość łuku L = 140,07 m otrzymamy pikietaż końca łuku 522,17 m. A więc na łuku będziemy! óiusieli wyznaczyć hekto-metr 4, oddalony od początku łuku o 18,50 m, i hektometr 5, oddalony od końca łuku ó> 22/1?\ ml Alby obliczyć współrzędne punktów hektometrdwych w odniesieniu do stycznych głównych, należy znaleźć kąty środkowe dla obu, wymienionych odcinków łuku. W tym celu mpżemy /skorzystać z załączonej tu tablicy V i odczytać stamtąd dla R = 300 in kąt obwodowy <p, równy połowie kąta środkowego a. Otrzymamy więc
dla 10,00 m—57'18" „ 8,00 m—45'50r/ „ 0,50 m- 2'52" |
. dla 20,00 m—l054'35" ' „ 2,00 m- 11'28" „ 0,10 m- 34" _ ' „ 0,07 m- 24" |
(p4 = 1 °46'00" |
/ (p5 = 2°oroi" |
«4 = 3°32'00" |
a5 = 4°14'02" |
2a4 = 7°04'00" |
2n5 = 8°28/04" |
Znając kąt środkowy a, współrzędne punktów hektometro-wych obliczymy z tablicy I dla kąta 2a/czyli
Xą = V2 cięciwy dla 2a4 = 300 • 0,06 163 = 18,49 m,
2/4 = strzałce dla 2a4 = 300 • 0,00 190 = 0,57 m
oraz
xs — V2 cięciwy dla 2a5 = 300 • 0,07 383 = 22,15 m, 2/5 = strzałce dla 2«5 = 300 • 0,00 273 = 0,82 m.