2

strzępek w grzybni prawdziwej lub komórek wegetatywnych w grzybni rzekomej; u wielu grzybów ściana komórkowa jest wielowarstwowa. Poprzeczne ściany strzępek (septy) mają otworki (pory) środkowe, zwykle pojedyncze, lub liczne, tzw. mikropory; możliwy jest więc stały przepływ cytoplazmy między komórkami grzybni. Podobnie u grzybów zbudowanych z komórek wegetatywnych pączkujących przez porę, tzw. pączkową, część cytoplazmy i jądro lub jądra potomne dostają się z komórki macierzystej do potomnej.

Pod ścianą komórkową występuje cienka, zwykle pofałdowana błona cytoplazmatyczna (plasmolemma).

Ryc.2.2. Schemat budowy komórki drożdży, w mikroskopie elektronowym transmisyjnym: 1. inwaginacje plazmolemmy, 2. siateczka śródplazmaty-czna, 3. wakuola, 4. polimetafosforany, 5. glikogen, 6. aparat Golgiego, 7. jądro, 8. mitochondria, 9. sferosom 10. ściana komórkowa (wg I. Parczewskiej)

Błona cytoplazmatyczna składa się z białka (40%), lipidów (40%), heksolaz (4%) oraz kwasu rybonukleinowego (5%) i pozajądrowego kwasu dezoksyrybonukleinowego (0,8%). Siateczka śródplazmatyczna złożona z dwóch cienkich błon tworzy kanały, których liczba, kształt i wielkość zależą m.in. od warunków i okresu wzrostu. Rybosomy (od 1 do 100) są zlokalizowane w kanałach retikulum lub ułożone w cytoplazmie poza nimi; syntetyzują białka oraz kwas rybosomowy. W większości komórek można wykazać obecność aparatu Golgiego. Mitochondria - miejsce lokalizacji enzymów łańcucha oddechowego, cyklu Krebsa oraz fosforylacji oksydacyjnej - mają budowę dwuwarstwową; ich liczba, wielkość i kształt grzebieni mitochondrialnych zależy od okresu wzrostu komórki i w dużym stopniu od warunków środowiska. Przez rozszczepienie błon siateczki

24