2

DYSKURS - CO TO TAKIEGO?

Pojęcie dyskursu jest wieloznaczne; używa go wiele dyscyplin badawczych - językoznawstwo, psychologia, antropologia etc. Ma ono także liczne i zróżnicowane zastosowania w polszczyżnie potocznej.

Mamy zatem:

• dyskurs jako język w użyciu (słuchamy dyskursu debat sejmowych, wczytujemy się w dyskurs czatów internetowych):

... najważniejsze jednak, źe ów suty farsz intelektualny nie jest ołowiem dla muzyki, która, choć v/stosunku do tekstu wyraźnie drugoplanowa, świetnie akcentuje i dookreśla zmiany napięć oraz tonów dyskursu, zapewniając przyciężkiej niekiedy narracji filozoficznej konieczną wartkość'.

• dyskurs jako sposób używania języka, charakterystyczny dla jakiejś osoby (dyskurs Andrzeja Leppera), zbiorowości (dyskurs Młodzieży Wszechpolskiej, dyskurs prawniczy), instytucji (dyskurs radiowej Trójki):

__teoretyków prawa. Z okoliczności, że

przeminęła konferencyjno-seminaryjna moda nie wynika w szczególności, że znikły też próbie my związane z dyskutowaniem przypadków trudnych w prawie. Prace poświęcone problematyce. dyskursu prawniczego miały - prawie bez wyjątkóv/ teoretyczny lub metateoretyczny charakter. W konsekwencji prace te nie y/ywarły żadnego, a w każdym razie żadnego poważniejszego wpływu na praktykę prawniczą².

Milewski S. (1996), -Iezvk nianiek" jako specyficzny rodzaj dyskursu edukacyjnego. (w.) Dyskurs edukacyjny, red. T. Rittel, Kraków, Wydawnictwo Naukowe WSP

• dyskurs jako zdarzenie komunikacyjne jednostkowe, krótkie lub długotrwałe użycie języka przez człowieka, który chce przekazać określone myśli i przekonania i/lub wpłynąć na słuchaczy:

Oczy miał duże, spokojne, prawie słodkie, jednakże gromy zdawały się być w nich uśpione, i czułeś, że biada temu, kto by je rozbudził. Nikt też znieść nie mógł spokojnego blasku lego spojrzenia i widywano posłów, wytray/nych dworakóv/, którzy stanąwszy przed Jeremim, mieszali się i nie umieli zacząć dyskursu³.

... v/ieczorem biegłam na wykłady z filozofii. Bardzo wyczerpujące. Pamiętam, jak zaczarowana słuchałam wykładu o dobru u Platona, nie mogąc się nadziwić, iż taki może być temat 1.5 godzin-neto dyskursu⁴.

' Fragment recenzji; http://www.scrpem.pl/recenzje/shtml. Wszystkie podkreślenia autorki. Odczyt stron Internetowych w okresie 10.2005-02.2006. Wszystkie cytaty z zachowaniem oryginalnej pisowni. ^ł J. Stelmach (2003): Kodeks argumentacyjny dla prawników, Kraków, Zakamycze. ^łH. Sienkiewicz (1996): Ogniem i mleczem, t.l, Wrocław, Wydawnictwo Dolnośląskie, 109-110.

* Błog: http://www.tezeusz.pl/cms/tz/index.phpFid ■ 231

Dyskurs - co to takiego?

13