2 (367)

zym, białka kationowe i laktoferryna, a także komórki fagocytujące - leukocyty obojętnochłonne, makrofagi - oraz komórki NK. Odrębną grupę stanowią elementy obrony swoistej komórki efektorowe odpowiedzi immunologicznej humoralnej, plazmocyty i przeciwciała; komórki efektorowe odpowiedzi immunologicznej komórkowej, pomocnicze limfocyty oraz limfocyty T cyto-toksyczne.

Odpowiedź komórkowa odgrywa ważną rolę w zwalczaniu zarażeń narządowych grzybami, uczestniczą w niej komórki układu immunologicznego

1    cytokiny (czynniki regulujące odpowiedź); korzystna w zwalczaniu wielu inwazji jest również aktywacja linii limfocytów pomocniczych Th 1, wydzielających interleukinę 2 (IL-2) i interferon gamma (IFN- y).

W badaniach in vivo na ssakach laboratoryjnych udowodniono, że odpowiedź immunologiczna na zarażenie grzybami zależy od właściwości osobniczych żywiciela. Gdy dochodzi do zwiększonej aktywności komórek Th

2    aktywujących proliferację limfocytów B, produkcję przeciwciał, wydzielanie IL-4, IL-5, IL-6, IL-10, słabą aktywację makrofagów lub jej brak, obserwuje się szybszy rozwój grzybicy narządowej. Natomiast aktywacja komórek Thl, zwiększa wydzielanie IL-2 i EFN-y; aktywuje makrofagi i daje wyraźny odczyn nadwrażliwości typu późnego; powoduje to obniżenie możliwości rozwoju grzybicy i może prowadzić do cofania się procesu zarażenia ssaka, np. przez P. brasiliensis.

W inwazjach Candida reakcja żywiciela związana jest z obecnością mannoproteinowych (MP) komponent ściany komórkowej grzybów. Struktury te stymulują wielojądrzaste leukocyty, makrofagi i komórki NK oraz wpływają na indukcję proliferacji limfocytów przez IFN-y i EL-2, a także - cytotoksy-czność monocytów obwodowych nie podlegających restrykcji MHC. Wykryto również, że glukany i mannany ściany komórkowej Candida stymulują uwalnianie metabolitów kwasu arachidonowego z makrofagów płuc.

Warto zwrócić uwagę, że w ostatnich latach wykryto u ludzi - nieznane dotychczas struktury (biofilmy) tworzone przez grzyby rodzaju Candida, o dużym znaczeniu dla przebiegu inwazji. Wykazano różnicę w obrazach mikroskopowych biofilmów wytwarzanych przez różne gatunki Candida.

Tworzenie (faza wczesna, pośrednia, dojrzewania) przez te grzyby (C. parapsilosis, C. albicans, C. tropicalis, C. glabrata, C. dubliniensis) w ustroju człowieka określonej struktury, przebiega w ciągu 24-72 godzin. Biofilm C. albicans ma strukturę heterogenną, której mikrokolonie grzybów - o określonej aktywności metabolicznej - są otoczone cząsteczkami polisach-rydowej substancji pozakomórkowej. Grzybnia (mycelium) utworzona przez blastospory C. albicans warunkuje powstanie struktury dojrzałego biofilmu. Jednocześnie niektóre szczepy tego samego gatunku - nie mają genów