354 355

Tablica 78 cd

Cecha materiału	Stan obróbki cieplnej	Grubość ścianki, półki mm	^Rm		A,%		HB
			MPa	MPa	A5	A|o
			minimum
1	2	3	4	5	6	7	8
PA 7	zmiękczony (m)	do 20	max 240	-	13	12	-
	naturalnie utwardzony wyehodzeniowo (ta)	do 2	400	280	10	8	110
		powyżej 2 do 20	410	290	10	8	110
		powyżej 20 do 100	430	310	10	8	115
PA 31	sztucznie utwardzony wydzieleniowo (tb)	wszystkie grubości	350	270	12	10	95
PA33	sztucznie utwardzony wydzieleniowa (tb)	do 20	440	370	7	-	110
		powyżej 20 do 100	450	380	7	-	110
	sztucznie utwardzony wydzieleniowo o podwyższonych własnościach (tbRm470)	do 100	470	410	6	-	115
PA 9	sztucznie utwardzony wydzieleniowo (tb)	do 5	520	470	7	6	135
		powyżej 5 do 10	530	480	7	6	140
		powyżej 10 do 100	540	470	6	5	140
PA47	sztucznie starzony (td)	do 10	350	270	10	8	95

Własności mechaniczne kształtowników o wymiarach i gnibościach nie ujętych w tabl. 14 oraz kształtowników zc stopów aluminium w gatunkach; PA2, PAII, PA20 w stanie rekrystalizowanym (r) - są własnościami wynikowymi.

Dla kształtowników ze stopów aluminium w gatunkach: PA38,PA4,PA45,PA6,PA7.PA.3I,PA33 i PA9 dostarczanych bez obróbki cieplnej (pp) badania własności przeprowadza się na próbkach obrobionych cieplnie tylko na żądanie zamawiającego z określeniem stanu.

Rodzaje badań należy podać w zamówieniu. Bez podania w zamówieniu dla aluminium w gatunkach Al i A2 i stopów aluminium w gatunkach PA2, PA38 i PA4 przeprowadza się tylko badanie twardości HB, dla pozostałych gatunków aluminium i stopów aluminium przeprowadza się tylko badania wytrzymałości Rm i wydłużenia A5.

I¥zy sprawdzaniu twardości HB nie obowiązują badania wytrzymałości Rm i wydłużenia oraz odwrotnie

Dla przemysłu okrętowego kształtowniki ze stopu aluminium w gatunku PA20 bez obróbki cieplnej na żądanie zamawiającego mają spełniać wymagania Rm min 260 MPa, R(12 min 160 MPa. A10 min. 10%. ^{1 2 3 4 5 6}

Tablica 79

PRĘTY O PRZEKROJU KOŁOWYM ZE STOPÓW ALUMINIUM wg PN-92/H-93667

Śred nica	Pole przekroju	Masa*)	Ro- dzaj**>	Śred nica	Pole przekroju	Masa*)	Ro dzaj**)
d	A	m		d	A	m
mm	cm^3	kg/m		mm	cm^3	kg/m
4	0,126	0,034	c	35	9,621	2,60	c,w
5	0,196	0,053	c	36	10,18	2,75	c,w
6	0,283	0,076	c	38	11,34	3,06	c,w
7	0,385	0,104	c	40	1237	3,39	c,w
8	0,503	0,136	c	42	13,85	3,74	c,w
9	0,637	0,172	c	45	15,90	4,29	c,w
10	0,785	0,212	c,w	48	18,10	4,89	c,w
11	0,950	0257	c,w	50	19,64	530	c,w
12	1,131	0305	c,w	55	23,76	6,42	w
13	1327	0,358	c,w	60	28,27	7,63	w
14	1340	0,416	c,w	65	33,18	8,96	w
15	1,767	0,477	c,w	70	38,48	10,4	w
16	2,011	0,543	c,w	75	44,18	11,9	w
17	2,270	0,613	c,w	80	50,27	13,6	w
18	2,545	0,687	c,w	90	63,62	172	w
19	2,835	0,766	c,w	100	7834	212	w
20	3,142	0,848	c,w	110	95,03	25,7	w
21	3,464	0,935	c,w	120	113,1	30,5	w
22	3,802	1,027	c,w	130	132,7	35,8	w
23	4,155	1,122	c,w	140	153,9	41,6	w
24	4,524	1221	c,w	150	176,7	47,7	w
25	4,909	133	c,w	160	201,1	54,3	w
26	5,309	1,43	c,w	170	227,0	61,3	w
27	5,726	135	c,w	180	2543	68,9	w
28	6,158	1,66	c,w	190	2833	76,6	w
30	7,069	1,91	c,w	200	3142	84,8	w
32	8,042	2,17	c,w

*) Obliczanie masy pręta - zależnie od gatunku stopu - podano w informacjach wstępnych (str. 351).

**) c - pręty ciągnione, w - pręty wyciskane.

355

1

Głównym producentem kształtowników z aluminium i stopów aluminium w Polsce jest Zakład Metali Lekkich „Kęty” S.A.

Kształtowniki produkowane w wyżej wymienionym Zakładzie wykonywane są według norm:

2

   PN-84/H-93699. Aluminium i stopy aluminium. Kształtowniki.

3

   BN-87/0834-06. Aluminium i stopy aluminium. Kształtowniki dla lotnictwa.

4

   ZN-83/MH-MN-260-09. Stop aluminium AlZn6Mg/PA46. Kształtowniki.

5

   ZN-86/MN-MN-260-13. Kształtowniki o podwyższonej podatności do utleniania anodowego.

6

   DIN 1748 Kształtowniki (po uzgodnieniu).