434

29. URZĄDZENIA DO UZIEMIANIA PUNKTU ZEROWEGO m

29. URZĄDZENIA DO UZIEMIANIA PUNKTU ZEROWEGO m

Rys, 29.1. Schemat przyłączenia dławika gaszącego (DG) z rezystorem wymuszającym (R_r) do transformatora uziemiającego (Tu)

—    napięcia: 6,3; 10,5; 15,75; 21,0 kV;

—    moce kompensacyjne: 109 + 1940 kvar;

—    moc uzwojenia poirzeb własnych: 100 kV-A;

—    zakresy prądów kompensacyjnych: od 15 — 30 A do 90— ISO A.

29.2.2.    Dławiki gaszące

Obecnie stosuje się powszechnie dławiki gaszące z płynną regulacją produkcji CSRS, typu ZTC. Są to dhwiki z automityczną reguheją przystosowaną do miejscowego i zdalnego sterowania. Podstawowe d me tych dławików są następujące:

—    napięcia: od 6,3ly/3 do 36,5/>/3 kV;

—    moce znamionowe: 50+5000 kV-A;

—    zakresy prądów kompensacyjnych: od 1 + 7 A do 42 + 420 A.

Stosuje się też, chociaż rzadziej, dławiki gaszące z regulacją ręczną (zaczepową) w stanie beznspięciowym, produkcji jugosłowiańskiej, typu 2Pe, Podstawowe dane tych dławików są następujące:

—    napięcia: od 6,3/^3 do 21,\/3 kV;

—    moce kompensacyjne: 105 + 1560 kvar;

—    ztkresy prądów kompensacyjnych: od 15 + 7,5 A do 180 + 120 A. Produkcję di iwików gaszących wznowiono w kraju. Są to dławiki typu DGOc

produkcji EMIT Żychlin z regulacją ręczną (zaczepową) w stanie beznapięciowym, o następujących podstawowych ptrametneh:

—    napięcia: 3637; 6052; 9093; 12124 V;

—    moce kompensacyjne 2-godzinne: 109+ 1940 kvar;

—    zakresy prądów kompensacyjnych: od 15 + 30 do 90+180 A.

29.3.3.    Rezystory wymuszające

Rezystancję rezystora wymuszającego, w El, dobiera się korzystając z zależności

hu = 9 hi

(29.1)

(29.2)

V'3 U„

w których: U_w — napięcie uzwojenia wymuszającego dławika, V; I_w — prąd w obwodzie wymusz jącym, A; /„ — wartość prądu wymuszinego w sieci; przyjmuje się hi — 20 A; U„ — napięcie sieci średniego napięcia, kV; 9 - przekładnia napięciowa uzwojenia wymuszającego dławika.

Tablica29.1, Rezystancja rezystora wymuszającego przy różnych napięciach sieci SN

Napięcia sieci kV

! Prąd w obwodzie wymuszają- ¹ Rezystancja rezystora wymu-|    cym    j    szającego

I    A    ^!    fi

6

10

1J

20

144

242

360

484

3.3

2,0

1.4

1,0

Napięcie uzwojenia wymuszającego wynosi na ogół 500 V. Przyjmując prąd wymuszany /_Cz = 20 A, można obliczyć rezystancję rezystora wymuszającego (tabl. 29.1 j.

Rezystory olejowe do wymuszinia składowej czynnej typu AWP 40/20 produkuje Zakład Doświadczalny Energoprojektu w Poznaniu. Mogą też być stosowane rezystory zestawiane z elementów przeznaczonych do innych celów. Producentem ich jest WCEFAMEL Poznań. Są to rezystory fechralowe typu KFM w zestawach zawierających 64-8 elementów oporowych, o rezystancji 0,3 4-1,72 O każdy. Elementy oporowe w zestawie mogą być łączone szeregowo, równolegle lub szeregowo-równolegie, w zależności od potrzeb.

Dobrany rezystor powinien mieć odpowiednią wytrzymałość cieplną, którą można sprawdzić wg zależności

r t > i¹ t

(29.4)

w której: l„_e - znamionowy «-sekundowy prąd cieplny rezystora; t_c — dopuszczalny czas pracy rezystora przy przepływie f„_c; ł_w — prąd w obwodzie wymuszającym; t~ — czas trwania zwarcia (wymuszenia).

29.3. Urządzenia do uziemiania punktu zerowego przez rezystor

Do uziemiania punktu zerowego przez rezystor mogą być stosowane transformatory uziemiające, które omówiono w p. 29,2.

O rezystancji rezystora uziemiającego decyduje wartość napięcia sieci i przyjęta wartość prądu zwarcia jednofazowego.

Rys- 29.2. Schemat uziemienia punktu gwiazdowego sieci SN bezpośrednio przez rezystor (R.) za pomocą transformatora uziemiającego (Fu}

Prąd zwarcia jednofazowego powinien być z jedrtęj strony możliwie duży, aby zapewnić prawidłowe działanie zabezpieczeń i ograniczyć przepięcia, a z drugiej możliwie mały, by nie stanowił zagrożenia porażeniowego dla ludzi oraz termicznego

28*