48 49

Kinematyka

Ruch

Ruch ciała polega na zmianie położenia ciała względem innych, otaczających go cia z upływem czasu. Ze względu na tor ruchy dzielimy na prostoliniowe i krzywoliniowe.

Prędkość

Prędkość v wyraża stosunek wektora przemieszczenia do czasu, w którym to przemieszczenie nastąpiło:

gdzie:    Ax - wektor przemieszczenia (przesunięcia

^{v -} At    At - przyrost czasu, w którym nastąpiło prz

mieszczenie.

Jednostką prędkości jest 1

Wektor prędkości w dowolnym ruchu jest styczny do toru w każdej chwili trwani, ruchu.

Szybkość v wyraża stosunek drogi do czasu, w którym ta droga została przebyta.

Przyspieszenie

Przyspieszenie jest stosunkiem przyrostu prędkości do czasu, w którym ten przyrósł nastąpił. Przyspieszenie jest wektorem.

gdzie:    a - przyspieszenie,

Av - przyrost prędkości,

At - przyrost czasu.

Jednostką przyspieszenia w Układzie SI jest 1

Ruch jednostajny prostoliniowy

Ruch jednostajny prostoliniowy to ruch, w którym ciało pokonuje jednakowe odcinki drogi w takich samych odstępach czasu, a torem jest linia prosta. W ruchu lym wartość pr/omieszc/enia

|i .1 równa przebytej w tym samym czasie drodze. Wartość prędkości można obliczyć wzoru:

I lingę s w ruchu jednostajnym prostoliniowym przedstawia zależność s = vt    gdzie: v - wartość prędkości,

t - czas, w którym ta droga została przebyta.

Mm li niejednostajny

(•'iii Ii niejednostajny to ruch, w którym wraz z upływem czasu zmienia się prędkość, i iptTiije się więc pojęciami: prędkość średnia i prędkość chwilowa.

Prędkość średnią v_śr obliczamy, dzieląc przemieszczenie przez czas trwania nu hu:

^vśr =-^    gdzie: Ax_c - całkowite przemieszczenie,

At - czas trwania ruchu.

Prędkość chwilową v_ch obliczamy, dzieląc przemieszczenie w bardzo krótkim i i ic przez ten bardzo krótki czas:

I ii'runek wektora prędkości chwilowej jest styczny do toru ruchu w dowolnym punkcie położenia ciała.

Win li jednostajnie przyspieszony prostoliniowy

I n' li jednostajnie przyspieszony prostoliniowy to taki ruch, w którym przyspieszeni!' |'",l stałe (constans), a tor jest linią prostą. W ruchu tym odcinki drogi pokony-> me w kolejnych sekundach mają się do siebie jak kolejne liczby nieparzyste. Je-' li piędkość początkowa v₀ = 0, drogę s w tym ruchu oblicza się ze wzoru:

at2

2

gdzie: t - czas trwania ruchu, a - przyspieszenie.

klei unek i zwrot wektora przyspieszenia w ruchu jednostajnie przyspieszonym |i i laki jak kierunek i zwrot wektora prędkości. Wartość przyspieszenia można obli' /e wzoru:

Win li jednostajnie przyspieszony (opóźniony)

W ii i< I u i jednostajnie przyspieszonym (opóźnionym) prostoliniowym przyspieszeni" (opóźnienie) ma wartość stal,).