48 49

Kinematyka

Ruch

Ruch ciała polega na zmianie położenia ciała względem innych, otaczających go ciał z upływem czasu. Ze względu na tor ruchy dzielimy na prostoliniowe i krzywoliniowe.

Prędkość

Prędkość v wyraża stosunek wektora przemieszczenia do czasu, w którym to przemieszczenie nastąpiło:

ąJ    gdzie:    Ax - wektor przemieszczenia (przesunięcia),

^{v -} At    At - przyrost czasu, w którym nastąpiło prze

mieszczenie.

Jednostką prędkości jest 1

Wektor prędkości w dowolnym ruchu jest styczny do toru w każdej chwili trwania ruchu.

Szybkość v wyraża stosunek drogi do czasu, w którym ta droga została przebyta.

Przyspieszenie

Przyspieszenie jest stosunkiem przyrostu prędkości do czasu, w którym ten przyrósł nastąpił. Przyspieszenie jest wektorem.

gdzie:    a - przyspieszenie,

Av - przyrost prędkości,

At - przyrost czasu.

Jednostką przyspieszenia w Układzie SI jest 1

Ruch jednostajny prostoliniowy

Ruch jednostajny prostoliniowy to ruch, w którym ciało pokonuje jednakowe odcinki drogi w takich samych odstępach czasu, a torem jest linia prosta. W ruchu tym wartość pr/omies/c/enia

|> .1 równa przebytej w tym samym czasie drodze. Wartość prędkości można obliczyć n< wzoru:

t

v =

I lingę s w ruchu jednostajnym prostoliniowym przedstawia zależność s = vt    gdzie:    v - wartość prędkości,

t - czas, w którym ta droga została przebyta.

.....li niejednostajny

Mili b niejednostajny to ruch, w którym wraz z upływem czasu zmienia się prędkość. ¹ »| ii‘ruje się więc pojęciami: prędkość średnia i prędkość chwilowa.

Prędkość średnią v_śr obliczamy, dzieląc przemieszczenie przez czas trwania 'in hu:

= ^Axc

At

gdzie:    Ax_c - całkowite przemieszczenie,

At - czas trwania ruchu.

Prędkość chwilową v_ch obliczamy, dzieląc przemieszczenie w bardzo krótkim • r.ic przez ten bardzo krótki czas:

Z* - Ax

^vch - At-

I k-runek wektora prędkości chwilowej jest styczny do toru ruchu w dowolnym i miki ie położenia ciała.

Mm h jednostajnie przyspieszony prostoliniowy

linii jednostajnie przyspieszony prostoliniowy to taki ruch, w którym przyspiesze-• i" |t".l stałe (constans), a tor jest linią prostą. W ruchu tym odcinki drogi pokony-iiiie w kolejnych sekundach mają się do siebie jak kolejne liczby nieparzyste. Je-• li piędkość początkowa v₀ = 0, drogę s w tym ruchu oblicza się ze wzoru: at²

—-    gdzie:    t - czas trwania ruchu,

a - przyspieszenie.

I lemnek i zwrot wektora przyspieszenia w ruchu jednostajnie przyspieszonym i laki jak kierunek i zwrot wektora prędkości. Wartość przyspieszenia można ob-yi ze wzoru:

Av

.i

At

Win li jednostajnie przyspieszony (opóźniony)

mi hu jednostajnie przyspieszonym (opóźnionym) prostoliniowym przyspieszeni! (opóźnienie) ma wartość stulą.