fotografowanie architektury

Ta właściwość perspektywy polegająca na zmianie rzeczywiatych wielkości Jest przyczyną tworzenia skrótów perspektywicznych. W związku z tym im bliżej przedmiotu bodzie sic znajdował aparat, tym na zdjęciu otrzymamy większy skrót perspektywiczny, tym większa będzie różnica wielkości między bliższym i dalszym elementem budynku, gdy w rzeczywistości oba <e elementy są sobie równe. Na rysunku 13 widzianym z daleka, różnica pomiędzy bokami a i b Jest mała. natomiast na rysunku 14

Rys. 13    Rys 14

(zdjęcie wykonane z bliska) — duża. Jak widać z rysunku, budynki fotografowane z bliska robią wrażenie większych od fotografowanych z daleka. Ta właściwość perspektywy niejednokrotnie płata figle fotografom, odtwarzając rzeczywistość w sposób fałszywy.

Mówiliśmy o tym. że obiektyw fotograficzny może widzieć obraz pad rozmaitym kątem, zwanym kątem widzenia aparatu. Jest to wielkość zależna od wielkości zdjęcia, od ogniskowej obiektywu l od Jego budowy. Nawet krótkoognisfcowc obiektywy mogą mieć wąski kąt widzenia Jeżeli brzegi obrazu odtwarzają nieostro i ciemniej niż środek.

Im szerszy Jest przy danym aparacie kąt widzenia obiektywu, tym więcej przedmiotów fotografuje aparat (rys. 15) i tym mniejsze na zdję-

Rys. 18

Rys. 15

ciu są obrazy tych przedmiotów. Na rysunku 16 mamy przykład zdjęcia wykonanego obiektywem szerokokątnym, na rysunku 17 wąskokąt-nym. Gdybyimy Jednak z rysunku 16 wybrali fragment określony ramcczką I powiększyli go do skali rysunku 17. oba zdjęcia byłyby Identyczne, pokrywałyby sle.

_

Rys. 17

Rozróiniamy dwa najprostsze u-klady perspektywiczne (rys. 18) — układ czołowy (I) 1 układ skośny (II) zwany niekiedy bocznym. W przy-

padku układu czołowego Jedna łciane szetdanu (ABCD) widzimy wprost, do jej powierzchni oś obiektywu Jest prostopadła. Jeżeli fotografujemy regularny sześcian ściana ta Jot* dokładnym kwadratem, to znaczy ma równe bok; : równe kąty. Widzimy Jednakie druga ścianą tego sześcianu (BEKC). Obraz tej iciany Jest trapezem. Krawędzie BC i EF są do siebie równoległe. natomiast krawędzie BE i CF są zbieżne, ich przedłużenia przecinają w punkcie O_t na horyzoncie h. Gdy Jednak będziemy na nasz sześcian patrzyć skosem, gdy oi obiektywu nie bedzie prostopadła do żadnej z Jego ścian, obraz żadnej z Jego płaszczyzn nic da obrazu o kształcie kwadratu. Ściany II1KG 1 HGML są trapezami. IK. HG 1 ML są do siebie równoległe, natomiast IH I KG zbiegają sie w punkcie O_t zaś HL i GM w punkcie O, (oba na horyzoncie h). Stąd drugi wniosek (poza zasadą zbieżności linii poziomych na link horyzontu), że linie pionowe (równolegle) pozostają zawsze na obrazie równolegle. Dotyczy to zasad tak zwanej perspektywy malarskiej. Perspektywa fotograficzna niejednokrotnie pozwala na zbieżność linii pionowych, równoległych.

Po skrótowym omówieniu zasad perspektywy malarskiej przejdźmy do praktyki fotograficznej.

Jeżeli fotografujemy na wprost Jedną elewacje budynku (rys. 19) najprostszym. lecz stosunkowo trudnym do zrealizowania układem Jest per spektywiczny układ czołowy. Jest to właściwie płaski obraz jednej ściany.

-St-" 0,

e

Rys. 18

19