481

Tabela 1. Funkcje formantów odczasownikowych*

^xx Funkcje		Predyspozycyjne
Formanty^^	Niepredyspozycyjne	POT	HAB	KWANT OCEN
-ny	uprawny słynny	przenośny	marudny	płodny bitny
-alny	błagalny	porównywalny
-liwy	migotliwy	zaraźliwy	ustępliwy	dokuczliwy życzliwy
-czy	ogrzewczy
-ty	wytrwały	niedościgły		wytrzymały
-ący	łagodzący		myślący	myślący
-ony, -any, -ty	zasłużony szanowany nadęty	niezastąpiony rozsuwany niepojęty
-ity	smakowity		chorowity	pracowity
-ni	przechodni
-ki	sypki	chwytki
-iwy	mściwy
-isty	porywisty
-ski	zwycięski

' Puste rubryki oznaczają, że w danej funkcji formant nie występuje lub jest bardzo rzadki (dotyczy to też dalszych tabel).

określają rzeczownik subiektowy. Pewną specjalizację można przypisać następującym formantom: -ący tworzy przymiotniki niepredyspozycyjne, zwane tradycyjnie czynnościowymi; formanty -ony, -any, -ty tworzą głównie przymiotniki zwane tradycyjnie biernymi. Formanty -czy, -awczy, -niczy nie są wyspecjalizowane, ale też nie są częste i nie są produktywne. Natomiast wyraźnie wyspecjalizowane są dwa formanty tworzące przymiotniki predyspozycyjne: -alny tworzy głównie przymiotniki potencjalne, a -liwy - habitualne. Stąd wniosek, że korelacja między jakością formantu a funkcją derywatu przymiotnikowego jest dość ograniczona. Drugi wniosek: przymiotniki odczasownikowe tworzone są tylko w drodze derywacji sufiksalnej. Wniosek ten jest konsekwencją interpretacji derywatów typu nieosiągalny, niedościgły, nieuchwytny jako motywowanych przez zaprzeczony czasownik (wyrażenie syntaktyczne), a tym samym nieuznawania prefiksu nie- za formant. Pominięte zostały przymiotniki imiesłowopodobne, np. s-pragń-ony <- pragnąć; z-lakń-ony <- łaknąć.

481