antropologia13

FUNKCJONALIZM (nowoczesna antropologia).

Antropologia kulturowa Wykład IV

Dyfuzjonizm - koncepcja młodsza od ewolucjonizmu.

Ralf Unton - rozwój kultury - umiejętność przenoszenia wzorów z innych kultur.

Dyfuzja decyduje o charakterze kultur.

FUNKCJONALIZM - od niego zaczyna się nowoczesna antropologia. Powstał w latach 20-siych XX wieku. Zrodzi) się w Wielkiej Brytanii za sprawą B. Malinowskiego i A Radcliffe-Brown.

Początek funkcjonalizinu wiąże się z książką Malinowskiego „Argonauci zachodniego Pacyfiku".

Podstawowe założenia funkcjonalizmu:

1.    sprzeciw wobec propozycji ewolucjonistycznych jako spekulatywnych

2.    punktem wyjścia i dojścia każdego antropologa powinien być teren; podstawą pracy antropologa powinny być badania empiryczne czyli badania terenowe.

Malinowski zaproponował monografię jako najwłaściwszą metodę dla antropologii (1884-1942).

1922 r. - książka „Argonauci zachodniego Pacyfiku”, 1929 r. - „Życie seksualne dzikich w pn-zach Malanezji", 1935 r. - „Ogrody koralowe i ich magia”, 1944 r. - „Szkice z teorii kultury” (podsumowanie jego teorii kultury).

A Radcliffe-Brown (1881 - 1955)- prof. uniwersytetu, prezes królewskiego instytutu antropologii w Londynie Prowadził badania na wyspach Andamańskich w pobliżu Indii Koncepcje Malinowskiego i Radcliffe-Brown’a różniły się ale można mówić o wspólnych cechach tych teorii:

1)    założenie o rozstrzygającym znaczeniu badań empirycznych dla teorii antropologicznej

2)    Założenie o holistycznym charakterze zjawisk społecznych i kulturowych.

Kultura i społeczeństwo stanowią niepodzielną całość. Każde zjawisko kulturowe musi być rozpatrywane w ramach tej całości.

R -B. twierdził, że przedmiotem antropologii powinna być struktura społeczna. Malinowski - instytucje kulturowe.

3)    założenie o funkcjonalnych charakterze zjawisk społecznych i kulturowych.

Wszelkie zjawiska społeczne i kulturowe spełniają określone funkcje w ramach systemu, w którym istnieją Ich sens można zrozumieć poprzez te funkcje R.-B twierdzi), że nie ma istotnych różnic między antropologią społeczną a socjologią. Antropologia bada struktury pozaeuropejskie, a socjologia europejskie.

Przedmiotem badań antropologii powinien być system społeczny. Kultura powinna być traktowana tylko jako charakterystyka tego systemu.

System społeczny i struktura społeczna (2 terminy) - utożsamia ze sobą te terminy.

Jego koncepcję nazwano FUNKCJONAL1ZMEM STRUKTURALNYM.

Struktura społeczna

Można badać zachowania i produkty zachowań z przeszłości. Podmioty zachowań wraz ze stosunkami społecznymi między mini tworzą strukturę społeczną (powiązania między elementami kultury). Strukturę tw-orzą interpretacje relacji pomiędzy podmiotami zachowania. Opis struktury możliwy jest dzięki opisowi i analizie zachowań ludzkich Jeżeli dojdziemy do tego jak zachowują się ludzie - poznamy strukturę społeczną.

Organizacja społeczna - związana jest z dynamicznym aspektem systemu społecznego, z jego działaniem. Struktura związana jest ze statecznym aspektem, z dynamiczną organizacją. Organizacja to uporządkowanie działań ze względu na role społeczne ludzi.

Funkcja to sposób w jaki działania ludzkie przyczyniają się do utrzymania ciągłości systemu.

Aby system społeczny funkcjonował muszą zostać spełnione 3 podstawowe warunki [wymogi funkcjonalne]:

1 Istnienie pewnego stopnia funkcjonalnej zgodności, czyli odpowiedniej solidarności pomiędzy członkami społeczeństwa w celu zapewnienia jej ciągłości.

2. Konstrukcja norm społecznych w ten sposób aby nie mogły powstać nierozwiązywalne konflikty społeczne.

3 Istnienie działań ludzkich, których funkcja polega na utrzymaniu ciągłości systemu społecznego. Te działania to instytucje społeczne.

Instytucja społeczna - jest to zestandaryzowany sposób zachowania (ujęty w normy, zasady).

Mówi o trzech rodzajach badań społecznych:

1    morfologia społeczna - badanie budowy systemu społecznego, podobieństwa i różnic między systemami, klasyfikacja struktur.

2    fizjologia społeczna - badania nad działaniem systemu społecznego (w jakim kierunku) .jak możliwe jest istnienie systemu społecznego, jak funkcjonuje ten system, jakie mechanizmy przyczyniają się do utrzymania tego systemu?

3    badania nad zmianą systemu społecznego - trzeba uwzględnić proces zmiany, nic nie stoi w miejscu. Uwzględnienie czynnika czasu. Każda slruktura społeczna ma swoją niepowtarzalną historię. Badania synchroniczne i asynchroniczne.

2    typy zmiany społecznej:

«    zmiana w strukturze społecznej

•    zmiana struktury społecznej

ad I) forma strukturalna (zręby, filary systemu) pozostaje niezmieniona, a zmiany oznaczają ponowną adaptację, przystosowanie <adaptacja ekologiczna do zmieniającego się środowiska; antropologia instytucjonalna do zmieniających się wzorów zachowania; antropologia kulturowa do zmieniających się norm i wartości>.

Ad 2) zmiana typu struktury albo wyniku wewnętrznego rozwoju albo bodźców z zewnątrz.

Zmiana endogenna i egzogenna

Endogenna - ewolucja społeczna która prowadzi do restrukturyzacji (wewnętrzne przemiany)

Egzogenna - wywoływanie działaniem czynników z zewnątrz (na podstawie dyfuzji).

Tak istnieje i trwa system społeczny wg R.-B.

Teza, że nie mają racji ewolucjoniści i dyfuzjoniści - zmiany kultury poprzez wewnętrzną ewolucję i zewnętrzną dyfuzję.

Antropologia kulturowa Wykład V

Funkcjonalizm - kultura jako narzędzie zaspokojenia ludzkich potrzeb.

Funkcjonalizm Malinowskiego - rozpoczął się od krytyki, polemiki z ewolucjonizmem i dyfuzjonizmem.

Przyjął założenie, że kultura stanowi niepodzielną całość. Twierdzi), że kulturę należy badać empirycznie jako niepodzielną całość.

Podstawowym zadaniem antropologii powinno być ukazanie mechanizmów rządzących współczesnymi strukturami, a nie rekonstrukcja struktur minionych (społeczeństwa pierwotne współcześnie istniejące)

Zarzucano mu ahistoryzm (nie zwraca uwagi na historię).

Brak rzetelnych materiałów o minionych kulturach.

Kultura - jest integralną całością służącą zaspokojeniu ludzkich potrzeb (cala kultura ma spełniać określone funkcje) Kultura jest systemem rzeczy, działań, poslaw, w którym każda część istnieje jako środek do celu.

Mówi o 2 uwarunkowaniach życia ludzkiego: biologiczne kulturowe

Człowiek poddany jest determinizmowi biologicznemu i kulturowemu - biologizm.

Zaspokajanie polrzeb ludzkich odbywa się zawsze przy pomocy kultury a nie w sposób naturalny.

Człowiek nie żyje tylko Chlebem, ale przede wszystkim chlebem.

Najpierw muszą być zaspokojone podstawowe, biologiczne potrzeby a później potrzeby wyższego rzędu.

3    grupy potrzeb'

-    potrzeby podstawowe (I-go rzędu) - potrzeby biologiczne - te które decydują o przetrwaniu organizmu - metabolizm; reakcja kulturowa - zapewnienie organizmowi środków do metabolizmu; reprodukcja gatunków; bezpieczeństwo organizmu.

Potrzeby l!-go rzędu - potrzeby pochodne

-    Potrzeby Ul-go rzędu - potrzeby integratywne

Każdej potrzebie odpowieda jakaś reakcja kulturowa Na każdą naszą potrzebę kultura reaguje w określony sposób.

Potrzeby pochodne - społeczne (funkcjonowanie ludzi w grupie społecznej) - produkcja narzędzi i dóbr konsumpcyjnych, reakcja kulturowa - system gospodarczy; potrzeba kodyfikacji i regulacji zachowań, reakcja kultury - system kontroli społecznej; transmisja kultury, reakcja kultury - socjalizacja (kulturowo uwarunkowany sposób wprowadzania człowieka w kulturę), organizacja zbiorowego działania, organizacja polityczna danej grupy.

Potrzeby inteuralywnc - potrzeby intelektualne, które realizują następujące reakcje kulturowe, wiedza, religia, magia, etyka, moralność i sztuka - kultura symboliczna (ma realizować nasze potrzeby)

Te potrzeby są uniwersalne i wszystkie muszą być spełnione aby człowiek poprawnie rozwijał się.