CCF20090604000 (3)

MORFOLOGIA KRYSZTAŁÓW

dziedzina krystalografii zajmująca się opisem zewnętrznego, wielościanowego pokroju kryształów Istotną, zauważalną cechą kryształów jest ich pokrój wielościanowy oraz zewnętrzna symetria czyli prawidłowe (regularne) powtarzanie się w przestrzeni jednakowych pod względem geometrycznym fizycznym (kształt i wielkość)

Prawo stałości katów:

„ W kryształach danej substancji wielkość ścian nie jest stała, natomiast stałe są kąty między ścianami lub krawędziami ”

Do badań morfologicznych stosuje się monokryształy

Zewnętrzna forma wielościanowa kryształów jest przejawem ich budowy sieciowej:    ściany to płaszczyzny sieciowe

=> krawędzie to proste sieciowe

8. A.Rybarczyk-Pirek    1

Pokrój kryształu a parametry sieci krystalicznej

Kryształ ma wygląd zależny od wymiarów jego komórki elementarnej:

izometryczny płytki lub blaszki gdy a « b = c    gdy c » b, a

igły lub słupka gdy c « b, a

Ściany kryształu nie powstają w sposób dowolny, lecz są płaszczyznami sieciowymi o szczególnie dużym zagęszczeniu węzłów (gęstości retykulamej), czyli o niskich wskaźnikach Millera i dużych odstępach międzypłaszczyznowych.

Krawędzie kryształu są gęsto obsadzonymi prostymi sieciowym.

8. A. Rybarczyk-Pirek    2

Zastosowanie teorii grup punktowych w opisie symetrii zewnętrznej (morfologicznej) kryształów

Symetria zewnętrzna (morfologiczna) kryształu jako wielościanu może być opisywana przez wskazanie elementów symetrii . Są to:

=> osie obrotu

(zwykłe bądź inwersyjne)

=> płaszczyzny symetrii => środek symetrii

Jeśli obserwuje się kilka elementów symetrii można opisać symetrię kryształu za pomocą odpowiedniej grupy punktowej

8. A.Rybarczyk-Pirek

8. A.Rybarczyk-Pirek    4

Symetria morfologiczna kryształów - klasy symetrii

6/mmm    -42m    m-3m    mmm

Zespól punktowych operacji symetrii, które można wykonać na krysztale tworzy grupę punktową.

Stanowi to podstawę podziału kryształów na klasy symetrii (morfologiczna klasa symetrii wywodzi się od grupy punktowej)

8. A.Rybarczyk-Pirek    5

Postacie proste

^ Zespół ścian kryształu powiązanych wszystkimi operacjami symetrii danej grupy punktowej (symetrycznie równoważnych) nazywany jest postacią prostą

^ Ściany tworzące jedną postać prostą są tego samego kształtu i wielkości

^ Kryształy stanowią zwykle kombinację kilku postaci prostych

O o m

mm2    4mm    3m

Każda postać prosta oznaczona jest innym kolorem

1