DZIAŁALNOŚĆ BEZPOŚREDNIA DZIAŁALNOŚĆ BEZPOŚREDNIA
Największe przeobrażenia antropogeniczne rzeźby dotyczą obszarów zasobnych w
użyteczne surowce mineralne, na których rozwinęło się górnictwo.
Eksploatacja odbywa się głównie metodą odkrywkową, co ma duży wpływ na przemiany rzeźby.
O skali działalności górniczej mogą świadczyć dane z Wielkiej Brytanii, gdzie od początku naszej ery wydobyto okoio 30 km3 kopalin wraz z nadkładem. Taka objętość utworów pokryłaby równomiernie cały kraj warstvrą gmbości 18 cm.
Wśród wielu obszarów z silnie zmodyfikowaną rzeźbą należy wymienić rodzime zagłębia eksploatacji węgla brunatnego w:
- Koninie, |
,5. . n-.- .;?• •. |
- Bełchatowie, | |
- Turoszowie |
; "V; y y" |
Na ogół mają one duże rozmiary, na przykład kopalnia odkrywkowa granitu w Strzelinie na Dolnym Śląsku czy wapienia na Kujawach.
W ścisłym związku z działalnością budowlaną pozostaje eksploatacja kruszywa.
Doskonałym budulcem jest materiał
piaszczysto-żwirowy tworzący ozy.
«*■
W miastach dochodzi w wielu wypadkach do podwyższania powierzchni gruzem, popiołami i odpadkami, tworzącymi
warstwę kulturową.
Miąższość współczesnej warstwy kulturowej Londynu szacuje się lokalnie na 4-8 m, a powierzchnia dzielnicy Muranów w Warszawie leży 1-2 m nad poziomem sprzed działań wojennych.
Efektem morfologicznym górnictwa odkrywkowego są rozległe i głębokie
W ich sąsiedztwie rozciągają się potężne hałdy odpadów kopalnianych.
wyrobiska.
Rekord rozmiarów wyrobiska należy do kopalni odkrywkowej rudy miedzi w Bingham w stanie Utah. USA. która osiągnęła głębokość ponad 800 m przy ciągle trwającej eksploatacji.
Znaczące zmiany morfologiczne wywołuje funkcjonowanie kamieniołomów.
Intensywna eksploatacja wielu watów ozowych doprowadziła nie tylko do ich zaniku, ale często dała początek rozległym, podłużnym zagłębieniom, które są pozostałością po zakorzenieniu tych form.
Duże przeobrażenia antropogeniczne powierzchni terenu są związane z pracami budowlanymi, takimi jak:
budowa miast i osiedli, zakładów przemysłowych sieci komunikacyjnych: autostrad i innych dróg, lotnisk i linii kolejowych.