— Metoda Bishopa polega na zrównoważeniu momentów sił względem środka powierzchni poślizgu i na spełnieniu warunku równowagi rzutów wszystkich sił na oś pionową. Uwzględnia się tu wpływ sił działających na boczne ściany paska przy określeniu siły normalnej do płaszczyzny poślizgu, a więc i przy określaniu wytrzymałości gruntu na ścinanie. W uproszczonej formie, najczęściej spotykanej, przyjmuje się poziomy kierunek sił działających na boki pasków, dzięki czemu wzór na wartość współczynnika pewności ma postać niezbyt skomplikowaną.
— Dokładne metody, oparte na założeniach Bishopa i Janbu, uwzględniają wielkość i rzeczywiste kierunki sił działających na boki poszczególnych pasków. Siły te jako siły wewnętrzne powinny się zrównoważyć w obszarze wycinka ulegającego zsuwowi (sumy rzutów sił i momentów powinny równać się zeru). Siły działające między paskami mogą być wprowadzone do metod zakładających cylindryczne powierzchnie poślizgów (Bishopa) lub poślizgów według dowolnych powierzchni (Janbu). Obliczenie stateczności jest bardzo pracochłonne i w praktyce jest przeprowadzane przy wykorzystaniu maszyn matematycznych.
— Metoda Morgensterna i Price’a ściśle ujmuje zagadnienie równowagi poszczególnych pasków o szerokości infinitezymalnej dx. Równowagę wyraża równanie różniczkowe. Wynik otrzymuje się po rozwiązaniu równań różniczkowych i uwzględnieniu warunków brzegowych na początku i końcu wycinka gruntu. Sposób obliczenia dostosowany jest do wykorzystania maszyn matematycznych i jedynie przy ich stosowaniu może być przeprowadzona analiza stateczności.
— Metoda graficzna (stosowana przede wszystkim w USA) przyjmuje jedynie warunek równowagi sił działających na poszczególne paski oraz warunek równowagi rzutów sił wewnętrznych (wzajemne oddziaływanie sąsiednich pasków). W obu warunkach nie jest uwzględniona równowaga momentów, a więc nie precyzuje się punktów zaczepienia sił. Rozwiązanie możliwe jest po narzuceniu kierunku sił działających na boki pasków; kierunki te przyjmowane są jako równoległe do średniego nachylenia skarpy.
Ogólna charakterystyka metod obliczeniowych wskazuje na dużą różnorodność stosowanych rozwiązań, od których zależy wartość otrzymywanego współczynnika pewności.
W większości przypadków wartości współczynników pewności wzrastają w miarę stosowania dokładniejszych metod obliczeniowych. A więc stosując uproszczone sposoby analizy stateczności, jak np. metodę szwedzką, należy się liczyć z istnieniem większego zapasu bezpieczeństwa niż w metodach dokładniejszych przy podobnych wartościach współczynnika pewności.
7.1.3.2\Sposoby uwzględniania sil. Wytrzymałość^grhptu na ścinanie przy stosowaniu naprężeń efęktywnycn\(sposób najczęściej spotykany) zależna
Rys. 7-4. Układ sił działających na pasek gruntu: a) bez filtracji, b) przy rnyzględ-nieniu sił filtracji, c) wielobok przyrostów sił wywołanych zjawiskiem filtracji jest ocPciśnienia w porach oraz od sposobu przyjmowaniaciężaru gruntu poniżej krzywej depresji lub zwierciadła wody. W przypadku ustalonej filtracji bezNzjawiska konsolidacji wartości ciśnienia wody w porach równe są ciśnieniu piezometrycznemu w rozpatrywanym punkcie (rys. 7-1). Można je wyznabzyć z siatki hydrodynamicznej dła ruchu ustalonego jako ciśnienie na głębokości h, równej odległości pionowej od danego punktu A do A0 będącego punktem przecięcia się Mii potencjalnej przechodzącej przez A z krzywą depresji 1. Często zamiast h przyjmowana jest głębokość 7ii będąca odległością pionową dci A' na krzywej depresji do A; wartość popełnionego błędu Ah jest nuda.
Rozpatrując równowagę składowych pionowych wydzielonego paska gruntu, którego dolna część zalegcrponiżej statycznego (poziomego) zwierciadła wody (rys. 7-4a), można/wyrażić średnią wartość naprężenia efektywnego na powietrzchni poślizgu następującą zależnością
, . cos2 a ./ sin a cos a \ , cos* a
o = (Q + Qśr)--1" Ph -— u =\(Q + Qśr)-— u cos2 a.
(7-4a)
Po podstawieniu/Cc miejsce Q, Qśr, u Wielkości podanych na rys. 7-4a otrzymuje się
o' — h2 y eos2a -f- hi cos2a \y,i — (1 — rz) yvl | = (h3y + h,;/)isos2a,
(7-4b)
9 = bh2f Qs,r=bli,fyd+n?w)
ph=f>.^„b/gc
i < | ||
m $ | ||
'// |
9 | |
// | ||
1 f-A |
gdzie: Q —f ciężar gruntu powyżej zwierciadła wody,
Qir -f- ciężar gruntu wraz z wodą poniżej zwierciadła wody, b — szerokość paska,