241
240
241
240
dom pod lasem
dziewczyna + piękna samochód + kolegi dom + pod lasem
samochód kolegi
podrzędnik
t
lub tak:
nadrzędnik
abo tak:
3.3. Niewspółrzędne grupy imienne
Niewspółrzędne grupy imienne to konstrukce re tworzy rzeczownik określany wraz ze swoimi og niami podrzędnymi. Podrzędniki wchodzą z rzeczov w związki zgody, rządu lub przynależności, (por. rozcza związkach składniowych) Przywołajmy jeszcze raz nasze: kłady fraz:
1/piękna dziewczyna - fraza w związku zgody przyrr : z rzeczownikiem (D. pięknej dziewczyny, C. pięknej czynie, itd. — formy nadrzędnika i podrzędnika "zgadza a E-e co do liczby, rodzaju, przypadka), tzn. określenie ma m sam rodzaj, liczbę, przypadek, co określany rzeczownik
2/ samochód kolegi - fraza w związku rządu (samoc'OJL kolegi, samochodem kolegi - rzeczownik określany w.~— ga podrzędnika w ściśle wskazanej, zawsze tej samej fo e "rządzonej”. W grupie imiennej jest to często dopełń a :z samochód + D (czyj?, kogo, czego?): samochód kolec ee mochodu kolegi, samochodem kolegi - jak widać, ~o—= rzeczownika nadrzędnego może się zmieniać, ale rzecze *-nik rządzony ma zawsze tę samą formę
3/dom pod lasem - fraza w związku przynależności (for~s podrzędnika nie jest akomodowana, zależy od stosunki* treściowych między nadrzędnym rzeczownikiem a jego p:c-rzędnikiem, tzn. od tego, jaki aspekt chcemy określić: per dom za lasem, ale: dom w lesie. lub dom na wzgórzu: czaz-ka na gfowe //z włóczki //do kąpieli
Wykres podrzędnej grupy imiennej - czyli graficzny obraz zależności składniowych w takiej konstrukcji złożc-
! i r<vu składników: [rzeczownik określany + człon określa-- może wyglądać tak:
/
Gl^grupa imienna)
[rzeczownik określany] + [określenie] (jaki, który, czyj, ile?)
piękna
“uzna” linia skierowana w górę jest tu umownym sygnałem że cała grupa może być też przyłączana (“podwiązana do jeszcze innego składnika, nadrzędnego wobec niej rc- do czasownika); w takim wykresach dłuższe ramię jest ^»sze przeznaczone dla nadrzędnika określanego, od nie-j: odchodzi krótsze ramię, wskazujące przyłączony podrzęd-Bfk).
Wykresy grupy imiennej można też przedstawiać raczej, np. tak:
naririednik pć^rzędnik ; nadrzędnik
nadrzędnik
podrzędniki
nnrirzednik