DSC01374

206 toj*tar WMtayi&mł

■4. Jednostka leksykalna ma na ogół więcei znaczeń. podczas gdy termin powinien mieć jedno znaczenie w obrębie dziedziny, dla której tworzy się system terminologiczny.

S. Znaczenie jednostki leksykalnej uzależnione jest od kontekstu. Znaczenie terminu nie zaiezy od kontekstu, lecz od systemu terminologicznego. do którego ten termin należy.

o. IV Języku codziennym często stosuje się synonimy, aby zwiększyć siłę ekspresji; wywołać odpowiednią reakcję emocjonalną u odbiorcy komunikatu inp. grupa - klika ~ elita) W terminologii dąży się do eliminowania synonimów, aby zredukować dwuznaczność w komunikacji, a terminy nie mają żadnego zabarwienia emocjonalnego (np. bibliometria. fotosynteza!.^

Prace rwa ranę ze słownictwem (leksykografia i terminografia) są wykonywane od wieki lat, lecz dopiero niedawno zaczęto patrzeć na terminologię ul. lia zbiór danych. które można strukturaliżować. a nie jak na teks: w ktOmr. wyszukiwanie ogranicza się do hasła i słów tworzących definicję Inne spojrzenie na terminologię zaczęto stosować przede wszystkim w dużych firmach, gdzie wprowadzenie sprawnego zarządzania ternu-nologią zaczęło przynosić wymierne korzyści finansowe, wynikające z re-dukci; kosripw i zwiększone: wydajności pracyJDbecnie powstaje coraz więcei korpor»cvmych terminologicznych baz danych, które umożliwiają kategoryzowanie słownictwa stosowanego w firmie według różnych kryteriów. grupowanie, przetwarzanie, udostępnianie i wyświetlanie danych terminologicznych. Gromadzone są terminy związane ze strukturą organizacyjną firmy (biura projektowe, kadry, działy finansów i księgowości itp.l, procesami cłurakterystycznymi dla jej działalności (np. produkcji, marketingu. sprzedaży, spedycji) oraz specyfikacją produktów i/lub usług. Istotną roję odgrywa również słownictwo, jakim posługują się klienci i użytkownicy. Tę samą rzec: mogą inaczej nazywać inżynierowie podczas procesu produkcji, w tekstach reklamowych może ona mieć inną nazwę, klient zaś może nazywać ją po swojemu. Jeśli firma chce sprzedać swój produkt czy usługę, to musi stworzyć taki system informacyjny, aby użytkownik znalazł to. czego szuka bez względu na słownictwo, jakim się posługuje. Jeśli użytkownik chce kupić peceta, to powinien znaleźć o nim informacje, mimo że firma sprzedaje komputery osobiste czy komputery PC. Jeśli użytkownik nie znajdzie produktu, który nazywa pecetem, to uda się do konkurencji, gdzie system terminologiczny uwzględni różne terminy określające to samo pojęcie, umożliwiając klientom kupno peceta, komputera osobistego. PC łub komputera PC (czyli tę samą rzecz pod różnymi nazwami).

Brak kontroli słownictwa może mieć negatywny wpływ na wiele obszarów działalności przedsiębiorstwa. Na przykład w firmach tworzących

oprogramowanie niespójność terminologiczna obniża przyjazność mtfiriej-sow użytkownika, utrudnia czytanie dokumentacji i tekstów pomocy, zwiększa liczbę rozmów teieiofUcznycb JOientów dzwoniących do serwisów lub biur obsługi klienta, a czasami może nawet uniemożliwić korzystanie z programu. Ankieta przeprowadzona przez Localization Industry Slandards Association {LISA.; potwierdziła, ze zarządzanie terminologią powinno być częścią strategu tworzenia każdego produktu. 90% respondentów (firm. w których zarządza się terminologią) odpowiedziało, że dzięki uporządkowaniu terminologii nastąpi! wzrost jakości- produktów. 73% odnotowało wzrost wydajności, ponad 60% zredukowało koszty, a 55% odczuło poprawę konkurencyjności swojej ftnrry*.

Kby można było efektownie zarządzać temunotogtą. dane terminologiczne opisujące terminy wchodzące w skład systemu terminologicznego powinny mieć odpowiednią strukturę. W zasadzkę nie ma ograniczeń co do wyboru danych opisujących termin. Natczęscwt wykorzystywany zbiór danych seiminołogicznych przedstawia aę następująco*:

(11 termin.

(2) wybrane informacje gramatyczne,

(3? skrót.

(4) synonimy,

(5; klasyfikacja przedmiotowa lub kategoria,

(6! definicja.

(7) termin szerszy,

(8' termin węzszy,

(9) termin kojarzeniowy.

(10)    numer terminu,

(11)    twórca rekordu ternnnołojacznego,

(12)    data utworzenia rekordu terminologicznego,

(13)    data aktualizacji rekordu tenninoiogicznegc.

(14)    źródło pochodzenia terminu.

(15)    kontekst,

(16)    uwagi na temat użycia terminu.

(17)    status terminu (np. czy termin jest proponowany, czy- zatwierdzony),

(18)    warianty pisowni i użycia terminu,

(19)    ekwiwalenty w innych językach (tłumaczenia). I

’ K W a t b u r i o n: Ttnunokę? Ałoiiagetnes; to thc LaccJtuuion Industry. ioaho*} lDostęp: i cserwej 2006 r.J Dostępny ve Internecie: http://www.Usa.org/sigsAennttb-logy/t*rrasurv*y2001fullresuhs. tiu&l.

♦$.L Wright. G. kudiri: Handbook of terminofogy manaęmeni. Vol, 2, Aiasier dam 2001. fc 601.