Do skutków obciążenia człowieka wysiłkiem statycznym możemy zaliczyć:
szybkie wywołanie zmęczenia (szybsze niż w przypadku wysiłku dynamicznego);
występowanie zmniejszonego przypływu krwi przez napięte mięśnie, może temu towarzyszyć wzrost
ciśnienia krwi i przyśpieszenie pracy serca;
ucisk mechaniczny na naczynia krwionośne;
nieprawidłowe zaopatrzenie komórek w tlen i odprowadzanie z nich szkodliwych substancji, które pochodzą z przemiany materii; szybki ubytek mięśniowych zapasów; lokalne zakłócenia homeostazy.
Przeciwdziałanie
Aby ustrzec się przed powyższymi skutkami możemy ocenić obciążenie statyczne któremu ulegamy. Do oceny obciążenia statycznego konieczna jest znajomość następujących czynników: rodzaj przyjętej postawy ciała w trakcie wykonywanych czynności; obciążenie statyczne jest największe w pozycji stojącej, dlatego tam gdzie jest to możliwe powinniśmy wykonywać prace w pozycji siedzącej, istnieje jednak wyjątek od tego postulatu, w przypadku gdy: wydatek energetyczny podczas pracy przekracza 2-3 kcal/min, praca wymaga większej przestrzeni dla wykonywanych ruchów, wykonywane czynności wymagają użycia dużej siły mięśniowej;
stopień wymuszenia zajmowanej pozycji i pochylenia ciała; w latach 60 w Polsce został opracowany i stosowany schemat oceny obciążenia statycznego wynikający z zajmowanej pozycji ciała, schemat ten przyjął następujące kryteria: zróżnicowanie na pozycje siedzącą, stojącą oraz chodzenie, występowanie pochylenia tułowia, stopień wymuszenia zajmowanej pozycji, dopuszczalność okresowych zmian pozycji przy danej czynności;
możliwość zmiany przyjętej pozycji ciała* w każdej sytuacji pożądane są zmiany pozycji ciała, a gdy jest to niemożliwe zaleca się przerwy, które umożliwiają rozluźnienie mięśni, polepszenia warunków hemodynamicznych a także zmniejszenia monotonii;
położenie kończyn i ich czynności ruchowe; do opisu pozycji ciała najczęściej stosuje się obserwacje stanowiska pracy, wykonywanych przez pracownika czynności i jego zachowań, dla uzyskania dokładniejszych charakterystyk filmuje się pracownika, a następnie analizuje laboratoryjnie, można także rejestrować zmiany położenia ciała za pomocą czujników umieszczonych na ciele badanego, analiz tych używa się zazwyczaj do badania pozycji ciała w aspekcie dynamicznym, jednakże wzbogacają także ocenę obciążeń statycznych przez uwzględnienie szczegółów wynikających z analizy struktury aktów ruchowych;
chronometraż czasu pracy pracownika; Rejestrowanie czasu trwania i tempa pracy, wykonywanej w danych warunkach, w celu ustalenia czasu niezbędnego do jej wykonania, gwarantującego określony poziom wydajności, a także bezpieczeństwo na stanowisku pracy, pozwala ustalić normy pracy i dostosować je do adekwatnego wynagrodzenia.
Do wyliczenia oceny należy przyjąć pozycję ciała o największym obciążeniu statycznym, jeśli jest ona utrzymywana w czasie dłuższym niż 3 godziny na zmianę roboczą. Ocenę należy wykonać według trójstopniowej skali: małe, średnie, duże.
7. Projektowanie stanowiska pracy
Stanowisko pracy stanowi przestrzeń pracy wraz z wyposażeniem w środki i przedmioty pracy, w której pracownik lub zespół pracowników wykonuje pracę.
W celu zapewnienia optymalnej struktury przestrzennej stanowiska pracy, należy przestrzegać następujących zasad:
- stanowisko robocze musi zapewniać wygodny i bezpieczny dostęp obsługującym pracownikom,
- należy ustalić stale miejsca na materiały i narzędzia,
- materiały i narzędzia powinny być umieszczone w funkcjonalnym polu pracownika, przedmioty ciężkie i najczęściej używane w polu optymalnym i na wysokości powierzchni roboczej,
- materiały i narzędzia muszą być rozmieszczone w taki sposób, aby zapewniały ustaloną kolejność ruchów,
- odległości między przedmiotami na stanowisku roboczym powinny być jak najmniejsze,