DSC34

wĄ* AMIF WYPALENIU ZAWODOWEMU

pojawiają się kłopoty. Wypaleniu pełnoobjawo-wemu towarzyszy poczucie pustki, samotności, chęci wyzwolenia się, ucieczki z pracy. Rozwija się pełne wyczerpanie fizyczne i psychiczne, pojawiąją się zaburzenia depresyjne. Ostatni okres określany jest mianem odradzania się, rekonwalescencji, leczenia „ran” powstałych w wyniku procesu wypalania się.

Diagnoza zespołu wypalenia zawodowego

Nie ma ścisłych kryteriów mówiących, że dana osoba jest już lub jeszcze nie jest „wypalona”. Można jedynie oceniać nasilenie objawów i mówić o większym lub mniejszym natężeniu każdego z nich. Zespół ten jest zatem swoistym kontinuum objawów rozciągąjącym się od pełnego zdrowia do stanu całkowitego wypalenia. Nie jest medyczną jednostką nozologiczną, ale może stanowić podłoże dla niektórych z nich, np. depresji czy uzależnień.

Nie jesteśmy wypaleni, gdy: potrafimy jasno i wprost wyartykułować nasze sukcesy w pracy, a porażek nie roztrząsamy kilka razy dziennie, mamy poczucie sensu tego, co robimy, towarzyszy nam pozytywne nastawienie do przyszłości zawodowej, oparte na przekonaniu, że wraz z doświadczeniem wzrastają nasze zawodowe umiejętności.

Jak do tego doszło i co z tym zrobić?

Bez względu na to, na jakim etapie jesteś, warto się zastanowić nad tym, co sprzyja wypaleniu zawodowemu? Do najważniejszych czynników sprzyjających temu procesowi należą:

*    Niedokładne informacje dla początkującego pracownika o tym, co go rzeczywiście czeka. Zbyt wiele terminów i zbyt mało czasu podczas pierwszych czynności podejmowanych w praktyce.

•    Apatia i rutyna w pracy.

*    Reglamentacja i biurokratyzacja własnych działań.

•    Złe stosunki z kolegami i przełożonymi.

•    Brak okazji do otwartych wypowiedzi i uzyskiwania wsparcia.

*    Cechy środowiskowe zwiększające obciążenie zawodowe to: zbyt liczny lub zbyt mały zespół pracowników, niekorzystny skład, brak kontaktu, wsparcia i brak informacji zwrotnej, niezgodności koncepcyjne, rywalizacja i zazdrość, brak sukcesów, zarządzanie

dyrektywne, instytucjonalne konflifrfr.I superwizji, zbyt duża liczba klientów*]^ Działania profilaktyczne z zakresu mi biegania wypaleniu zawodowemu są caj?' realne i możliwe do spełnienia Ważna? świadomość, iż takie zagrożenie istnieje i |ji| dowana postawa. Każdy z nas posiada potencjał i możliwości budowania efekty**? stylu przeciwdziałania wypaleniu zawodu mu. Aktywność fizyczna, odpoczynek, rek; hobby ma tu niebagatelne znaczenie. Szaw i miłość do własnej osoby, szeroko rozim^ ale mieszcząca się w zdrowych granicach łj^

0    siebie, może przynieść wymierne efekty ^ nim wypalenie rozwinie się w pełni, pojawk się symptomy, które informują o pogłębiają^ się problemach. Dokładna autodiagnozauK liwia podjęcie kroków zaradczych i uruchom nie zmiany w pożądanym kierunku. Piersa objawy wypalenia, w porę zauważone, sąbs^ ważnym sygnałem do zmiany podejścia do ą bie i swojej pracy. Zmiana relacji z otoczeni^

1    dbałość o higienę w stosunkach z innymi a* rezygnacja z dysfunkcyjnego stylu prącym^ przebiegać w oparciu o różne strategie.

Aby zmniejszyć ryzyko wypalania się, wart zastosować kilka zasad:

Formułuj realistyczne cele!

Cele, które zamierzasz realizować powi® być ambitne i tak sformułowane, by możnabji podać jasne kryteria ich realizacji Np. cel polegający na sprawieniu, by ludzie byli bardo; zaangażowani w swoją pracę jest zbyt ogófe Powinien być określony w postaci cząstkową skonkretyzowany, podatny na mierzenie efr powych realizacji. Naucz się planować i zaną dzać swoim czasem.

Weryfikuj swoje cele i priorytety!

Jeśli masz możliwość decydowania w pet nym zakresie o swoich celach, zastanów się, e te, do których zmierzasz, faktycznie odpowi dają temu, na czym ci naprawdę zależy. Ust co jest dla ciebie najważniejsze i nie stany zadowolić wszystkich. Być może konkGŚMf zmiana obszaru aktywności, zaaiupMB się w nowe przedsięwzięcia bez „wypadjffl z dotychczasowej roli zawodowej. A może je nym wyjściem jest radykalna zmiana. Post* jednak ostrożnie, wypalenie sprzyja ekstW nym, nieprzemyślanym reakcjom.

16