. bywanie wizyt kontrolnych u lekarza, i ugny zdrowotne;
I ^jjenie potrzeb seksualnych;
I Krywanie alkoholu, leków, palenie tytoniu.
H i gniogonainc i behawioralne:
| w relaksowaniu się;
I ^jytjnie głównie pism i książek zawodowych;
I jtnymujące się poczucie znużenia;
I jinżony nastrój;
I jtaJa obecność negatywnych postaw i myśli;
I Jugotrwałe resentymenty lub urazy wobec I ludzi;
I . njularnie występujące poczucie osamotnienia
i7 lub izolacji;
.giwracającelęki;
I .poczucie pustki i braku celu;
| . rosnąca liczba zachowań impulsywnych bez I względu na konsekwencje;
I niekontrolowane zachowania agresywne.
I Hodżinne i społeczne:
I. obniżenie zainteresowania członkami rodziny;
I • upadanie w irytację lub złość na członków ro-
I dżiny;
I • spędzanie większej ilości czasu poza domem I lub bez rodziny bez wyraźnego powodu;
I • opór przed wspólnym wypoczynkiem lub niemożność cieszenia się nim;
• trudności w uczestniczeniu we wspólnych rozrywkach;
- zwiększająca się ilość czasu spędzanego samotnie;
- nadmierne oglądanie telewizji jako sposób ucieczki od problemów;
- niezwykle nasilony stres towarzyszący dużym zmianom w życiu;
- obniżenie poczucia wsparcia.
4. Dotyczące pracy:
- utrata zapału;
- poczucie, iż stale brakuje na coś czasu;
- obawy przed pójściem do pracy;
- rosnące poczucie niekompetencji;
- poczucie „marnowania” czasu;
- trudności w kończeniu rozpoczętych zadań;
- narastające niezadowolenie z pracy, brak pomysłu na dokonanie zmiany;
- trudności w wyrażaniu własnych opinii, unikanie wypowiadania swojego zdania;
- schematyczne traktowanie pacjentów;
- bardzo duża dyrektywność wobec pacjentów;
- zwierzanie się pacjentom ze swoich spraw osobistych;
- unikanie trudnych tematów z pacjentami;
- niecierpliwość w kontaktach z pacjentami;
- zauważanie podobieństw w problemach własnych i zgłaszanych przez pacjentów,
- rosnące poczucie winy wobec pacjentów;
- utrzymująca się złość i pielęgnowanie urazy wobec przełożonych, kolegów i innych.
Większość osób doświadczając zawodowych dnąźeń, podejmuje doraźne działania mają-«przynieść ulgę w trudnej sytuacji. Częstym ęosobem są rozmowy z członkami rodziny lub Arófzanie się przyjaciołom - angażuje to krąg ^bliższych ludzi (i czasem rodzi poczucie winy ^nadmierne obciążanie ich swoimi sprawami), bym rozwiązaniem jest ograniczanie liczby 'tjentów - co jednak w aktualnej sytuacji wy-j&pń NFZ i konieczności wykonania kontraktu Nużą trudnością. Środkiem zaradczym jest 4że maksymalne wykorzystanie wolnych dni ‘odpoczynek, robienie sobie drobnych przy-jronośd i podejmowanie wysiłku fizycznego.
Chociaż zachowania takie zwykle nie rozwiązują trudności, to mogą na jakiś czas zapobiegać ich pogłębianiu.
Istotą skutecznego i trwałego zapobiegania wypaleniu jest:
- rozumienie przyczyn trudności,
- efektywne radzenie sobie ze stresem,
- umiejętność rozpoznawania wczesnych sygnałów ostrzegawczych,
- dbałość o siebie i utrzymywanie równowagi w życiu.
Dopiero po przeprowadzeniu dokładnej autodiag-nozy, możemy uruchomić zmiany w naszym życiu,